Darowizna w najbliższej rodzinie, a klauzula obejścia prawa

Darowizna w najbliższej rodzinie, dla której ustawodawca sam przewidział zwolnienie bez limitu, może być obejściem prawa podatkowego. Tak twierdzi fiskus i za spokojny sen każe sobie zapłacić 20 tys. zł. Klauzula mająca pomóc walczyć z oszustami, może więc pozbawić zwykłych podatników ustawowych preferencji. Potwierdzają te pierwsze rozstrzygnięcia skarbówki.

Nowa groźba

– Dostaliśmy pierwsze postanowienia Izby Skarbowej w Warszawie o odmowie wydania interpretacji. Jedno dotyczy darowizny między braćmi, czyli w najbliższej rodzinie. Z postanowienia jasno wynika, że do zwolnienia z podatku od darowizn w najbliższej rodzinie może mieć zastosowanie klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania – wyjaśnia Marek Kolibski, radca prawny, doradca podatkowy, partner w kancelarii KNDP, Kolibski, Nikończyk Dec & Partnerzy.

Podatnik chciał potwierdzenia, że do darowizny nie ma zastosowania klauzula, a fiskus zamiast interpretacji za 40 zł zarekomendował wystąpienie o opinię zabezpieczającą za 20 tys. zł.

– Fiskus chce stosować klauzulę o unikaniu opodatkowania do zwykłych podatników i ich prywatnego życia i majątku – zauważa Krzysztof J. Musiał, doradca podatkowy, partner w kancelarii Musiał i Partnerzy.

W ocenie ekspertów w skrajnych sytuacjach to, co jeszcze niedawno było gwarantowanym przez ustawodawcę zwolnieniem, niedługo może okazać się nadużyciem.

I znów pułapka

Przykładowo ze wspólnego rozliczenia najchętniej korzystają małżonkowie, gdy jedno zarabia bardzo dużo, a drugie mało albo nic. Chcą skorzystać z niższej stawki PIT. Tak samo rozwiązaniem optymalnym jest obdarzenie własnego dziecka, które potem obdarowuje żonę czy męża. Przez taki zabieg nie trzeba płacić daniny, bo obie umowy są między osobami z najbliższej rodziny.

– Klauzula została skrojona pod firmy, o czym świadczy limit 100 tys. zł, od którego zaczyna mieć zastosowanie, i 20 tys. zł za opinię zabezpieczającą – tłumaczy Michał Roszkowski radca prawny, doradca podatkowy, partner w Accreo.

Ostatecznie ustawodawca nie wyłączył spraw prywatnych z klauzuli i dziś fiskus z tego korzysta. W ocenie ekspertów zabrakło refleksji.

– To nadużycie prawa. Tym groźniejsze, że w najczarniejszym scenariuszu pozbawi zwykłych podatników zwolnień i preferencji – uważa Krzysztof J. Musiał.

Takie zagrożenie widzi też Michał Roszkowski. Uważa, że jeśli klauzula ma mieć zastosowanie do obrotu czysto prywatnego, to trzeba wprowadzić odrębny tryb zabezpieczenia przez jej skutkami.

– Kto za opinię zabezpieczającą zapłaci 20 tys. zł i będzie czekał na nią sześć miesięcy? – pyta retorycznie Roszkowski.