Małgorzata Zaleska

Małgorzata Zaleska

Profesor ekonomii, dyrektorka Instytutu Bankowości SGH, przewodnicząca Komitetu Nauk o Finansach PAN.

Prof. Małgorzata Zaleska jest absolwentką SGH w Warszawie. Stopnie i tytuł naukowy w zakresie nauk ekonomicznych uzyskała odpowiednio: w 1997 r. stopień doktora, w 2000 r. stopień doktora habilitowanego, w 2004 r. tytuł naukowy profesora. Jest autorką ponad 500 pozycji naukowych i popularno-naukowych, m.in. na temat sieci bezpieczeństwa systemu finansowego i bankowości komercyjnej, np. private banking. Pełni funkcję Dyrektora Instytutu Bankowości SGH oraz Przewodniczącej Komitetu Nauk o Finansach PAN. Jest też członkiem korespondentem PAN. Pracę naukową i dydaktyczną od lat łączy z zaangażowaniem w praktyce gospodarczej, jest m.in. Członkiem Rady Nadzorczej mTFI. Była m.in.: Prezesem Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Członkiem Komisji Nadzoru Bankowego, Członkiem Zarządu International Association of Deposit Insurers, Przewodniczącą Grupy Badawczej European Forum of Deposit Insurers, Członkiem International Relations Committee przy Europejskim Banku Centralnym, Członkiem Economic and Financial Committee przy Radzie UE, Członkiem Zarządu Narodowego Banku Polskiego, Przewodniczącą Komitetu Badań Ekonomicznych NBP, Prezesem Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych SA w Warszawie.

Więcej informacji

NBP niepotrzebnie dotuje banki komercyjne? Opinie ekonomistów

Teza 1: Aby obniżyć koszty prowadzenia polityki pieniężnej, NBP powinien obniżyć oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej (obecnie jest równe stopie referencyjnej NBP) . 

Aby obniżyć koszty prowadzenia polityki pieniężnej, NBP powinien obniżyć oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej (obecnie jest równe stopie referencyjnej NBP) . 

Wysokość oprocentowania rezerwy obowiązkowej wpływa nie tylko na koszty prowadzenia polityki pieniężnej. Ma bowiem wpływ także na cenę produktów bankowych. Banki nie są instytucjami charytatywnymi i ewentualne obniżenie oprocentowania rezerwy obowiązkowej będą próbowały sobie zrekompensować poprzez obniżenie oprocentowania depozytów i/lub wzrost oprocentowania kredytów (oraz innych opłat/prowizji związanych z kredytami). Tym samym ewentualne obniżenie kosztów prowadzenia polityki pieniężnej odbyłoby się kosztem klientów banków. 

Teza 2: Rekordowe straty NBP w latach 2022-2023* mogą ograniczyć zdolność banku centralnego do realizacji jego podstawowego celu.

Rekordowe straty NBP w latach 2022-2023* mogą ograniczyć zdolność banku centralnego do realizacji jego podstawowego celu.

Kto i za co odpowiada w NBP? Kontrowersje wokół skupu obligacji

Teza 1: Decyzje o skupie bądź sprzedaży papierów wartościowych przez NBP powinny być podejmowane każdorazowo przez RPP a nie Zarząd NBP, gdyż są to działania z zakresu polityki pieniężnej.

Decyzje o skupie bądź sprzedaży papierów wartościowych przez NBP powinny być podejmowane każdorazowo przez RPP a nie Zarząd NBP, gdyż są to działania z zakresu polityki pieniężnej.

Teza 2: Dobrym sposobem na sfinansowanie ważnych inwestycji rozwojowych, takich jak budowa elektrowni atomowej lub CPK, byłaby emisja przez rząd obligacji celowych i umożliwienie Narodowemu Bankowi Polskiemu skupu tych obligacji na rynku wtórnym.

 Dobrym sposobem na sfinansowanie ważnych inwestycji rozwojowych, takich jak budowa elektrowni atomowej lub CPK, byłaby emisja przez rząd obligacji celowych i umożliwienie Narodowemu Bankowi Polskiemu skupu tych obligacji na rynku wtórnym.

Granica między polityką pieniężną i polityką gospodarczą jest wyjątkowo cienka i łatwo tutaj o popełnienie błędu. Równocześnie nie zawsze cele polityki pieniężnej są zbieżne z oczekiwaniami polityki gospodarczej i stąd tak ważne jest zapewnienie niezależności NBP. Pytaniem otwartym pozostaje wciąż w jakim zakresie banki centralne powinny odpowiadać za politykę rządów i na jakich warunkach. Biorąc pod uwagę obecny cel działania NBP, wspieranie polityki gospodarczej jest dopuszczalne, o ile nie zagraża to stabilności poziomu cen. Występuje zatem dosyć duża swoboda w zakresie interpretowania co wolno, a czego nie wolno polskiemu bankowi centralnemu. Warto jednak rozróżnić wsparcie „systemowe” (jak w przypadku pandemii COVID-19) od finansowania konkretnych inwestycji, co byłoby precedensem w Polsce.

Złoto w NBP ekonomistów nie emocjonuje

Teza 1: Zwiększenie udziału złota w rezerwach walutowych NBP do 20 proc. wzmocni bezpieczeństwo finansowe i wiarygodność Polski.

Zwiększenie udziału złota w rezerwach walutowych NBP do 20 proc. wzmocni bezpieczeństwo finansowe i wiarygodność Polski.

Rezerwy złota służą do zapewnienia wiarygodności i bezpieczeństwa finansowego, w tym walutowego państwa. Złoto jest nie tylko cennym kruszcem inwestycyjnym, ale także ważnym zasobem rezerwowym na czas niepokojów lub wojny. Posiadanie złota na adekwatnym poziomie i właściwe zarządzanie jego zasobem uznać należy za „rzecz świętą”.

Teza 2: Polityka komunikacyjna NBP osłabia jego wiarygodność i utrudnia realizację jego podstawowego celu.

Polityka komunikacyjna NBP osłabia jego wiarygodność i utrudnia realizację jego podstawowego celu.

Polityka komunikacyjna jest tylko jednym z instrumentów osiągania podstawowego celu NBP – ważniejszym elementem jest chociażby ustalanie wysokości stóp procentowych przez RPP. Polityka komunikacyjna ma zaś istotny wpływ na postrzeganie i wizerunek banku - jego reputację. 

Czego musimy się nauczyć, żeby nie zastąpiły nas roboty

Teza 1: Rozwój AI wymaga dostosowania systemu edukacji przez zwiększenie nacisku na miękkie umiejętności kosztem kompetencji STEM.

Rozwój AI wymaga dostosowania systemu edukacji przez zwiększenie nacisku na miękkie umiejętności kosztem kompetencji STEM.

System edukacji wymaga zmian nie tylko ze względu na rozwój sztucznej inteligencji. Nowoczesny system edukacji - obok nacisku na miękkie umiejętności - powinien pobudzać potrzebę myślenia i łączenia faktów. Nie można zaś tego osiągnąć bez posiadania chociażby fundamentalnej „twardej” wiedzy. Nie powinno się ponadto kreować poczucia posiadania wiedzy na podstawie informacji zamieszczanych w Internecie. Doskonale wiadomo, że wiele treści dostępnych w sieci jest wątpliwej jakości, a czasami wręcz mają charakter propagandowy lub manipulacyjny. Należy też wspomnieć, że człowiek powinien być przygotowany do życia nie tylko w warunkach dostępu do sieci, ale także w przypadku ewentualnego jego braku. 

Czeka nas technologiczne bezrobocie? Opinie ekonomistów

Teza 1: Rozwój Sztucznej Inteligencji (SI) w horyzoncie dekady doprowadzi do pojawienia się w Europie tzw. technologicznego bezrobocia.

Rozwój Sztucznej Inteligencji (SI) w horyzoncie dekady doprowadzi do pojawienia się w Europie tzw. technologicznego bezrobocia.

Wystąpienie tzw. technologicznego bezrobocia jest normalne w przypadku pojawienia się nowej, przełomowej technologii. Tak było chociażby w przypadku maszyny parowej i tak samo będzie wraz z rozwojem sztucznej inteligencji.

Teza 2: Ze względu na strukturę zatrudnienia, Polska jest bardziej zagrożona technologicznym bezrobociem niż gospodarki wysoko rozwinięte.

Ze względu na strukturę zatrudnienia, Polska jest bardziej zagrożona technologicznym bezrobociem niż gospodarki wysoko rozwinięte.

Polacy w wielu obszarach życia gospodarczego i prywatnego szybciej nadążają za rozwojem nowoczesnych technologii niż społeczeństwa innych państw rozwiniętych. 

Teza 3: Rozwój SI przyspieszy wzrost gospodarczy w stopniu wystarczającym, aby skompensować negatywny wpływ tej technologii na poziom zatrudnienia.

Rozwój SI przyspieszy wzrost gospodarczy w stopniu wystarczającym, aby skompensować negatywny wpływ tej technologii na poziom zatrudnienia.

Ekonomiści o zaletach i wadach jawności płac

Teza 1: Jawność wynagrodzeń w formie, jaką wprowadzi dyrektywa UE z maja 2023 r., przyczyni się do zawężenia skorygowanej luki płacowej.

Jawność wynagrodzeń w formie, jaką wprowadzi dyrektywa UE z maja 2023 r., przyczyni się do zawężenia skorygowanej luki płacowej.

Teza 2: Jawność wynagrodzeń w formie, jaką wprowadzi dyrektywa UE z maja 2023 r., spowolni – ceteris paribus – wzrost przeciętnego wynagrodzenia.

Jawność wynagrodzeń w formie, jaką wprowadzi dyrektywa UE z maja 2023 r., spowolni – ceteris paribus – wzrost przeciętnego wynagrodzenia.

Teza 3: Jawność wynagrodzeń w formie, jaką wprowadzi dyrektywa UE z maja 2023 r., obniży satysfakcję zatrudnionych z pracy i ich efektywność.

Jawność wynagrodzeń w formie, jaką wprowadzi dyrektywa UE z maja 2023 r., obniży satysfakcję zatrudnionych z pracy i ich efektywność.

Potencjalnie niezadowolone mogą być obie grupy pracowników - zarabiający mało i dużo. Pierwsza grupa, że zarabia mniej niż inni oraz druga, że ich wkład pracy i jakość zasługują na wyraźnie wyższe wynagrodzenie, a podnoszenie płacy najmniej zarabiającym jest niesprawiedliwe.  

Czy kobiety są dyskryminowane na rynku pracy? Opinie ekonomistów.

Teza 1: Luka płacowa ze względu na płeć w Polsce w istotnym stopniu wynika z dyskryminacji kobiet na rynku pracy.

Luka płacowa ze względu na płeć w Polsce w istotnym stopniu wynika z dyskryminacji kobiet na rynku pracy.

W niektórych wymiarach kobiety i mężczyźni postrzegani są odmiennie na rynku pracy. Wciąż stereotypem jest, że mężczyzna może w pełni poświęcić się pracy zawodowej, a kobieta obok pracy zawodowej angażuje się istotnie w życie rodzinne. Uwarunkowania biologiczne sprawiają też, że to kobiety, a nie mężczyźni rodzą dzieci, co rzutuje na ich życie zawodowe. Kobiety są też często mniej zdeterminowane niż mężczyźni, aby walczyć o swoją płacę licząc, że ich ciężka praca - zarówno w wymiarze jakościowym, jak i ilościowym - zostanie doceniona.

Teza 2: Ciasny rynek pracy (deficyt pracowników) będzie samoistnie prowadził do spadku skorygowanej luki płacowej.

Ciasny rynek pracy (deficyt pracowników) będzie samoistnie prowadził do spadku skorygowanej luki płacowej.

Teza 3: Skutkiem ubocznym wzrostu wskaźnika aktywności zawodowej kobiet w Polsce będzie (ceteris paribus) wzrost surowej luki płacowej.

Skutkiem ubocznym wzrostu wskaźnika aktywności zawodowej kobiet w Polsce będzie (ceteris paribus) wzrost surowej luki płacowej.

Euro, wyższy wiek emerytalny, większe wydatki na zdrowie i edukację. To droga do bogactwa Polski.

Teza 1: Minimalny wiek emerytalny w Polsce powinien być równy dla mężczyzn i kobiet.

Minimalny wiek emerytalny w Polsce powinien być równy dla mężczyzn i kobiet.

Wyrównanie wieku emerytalnego dla mężczyzn i kobiet pozwoli kobietom wypracować wyższe emerytury, co jest istotne m.in. z uwagi na statystycznie dłuższy okres życia kobiet niż mężczyzn.

Teza 2: Przyjęcie euro będzie dla Polski opłacalne dopiero wtedy, gdy pod względem PKB per capita zrównamy się z Niemcami.

Przyjęcie euro będzie dla Polski opłacalne dopiero wtedy, gdy pod względem PKB per capita zrównamy się z Niemcami.

PKB per capita może być jednym z wielu kryteriów branych pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o wstąpieniu Polski do strefy euro, ale z pewnością nie jedynym.

Teza 4: Polityka mieszkaniowa państwa powinna koncentrować się na wspieraniu podaży mieszkań, a nie na stymulowaniu popytu (przez zwiększanie dostępności kredytu).

Polityka mieszkaniowa państwa powinna koncentrować się na wspieraniu podaży mieszkań, a nie na stymulowaniu popytu (przez zwiększanie dostępności kredytu).

Polityka mieszkaniowa państwa powinna oferować różnego rodzaju wsparcie, zarówno oddziaływujące na podaż mieszkań, jak i stymulowanie popytu. Programy wspierające podaż są z reguły skierowane do ubogiej części społeczeństwa, a zwiększające popyt - poprzez ułatwienia w zakresie zaciągania kredytu - także do średniej klasy. Tym samym instrumenty stymulujące popyt są dostępne dla szerszego kręgu obywateli niż te wspierające podaż.