Pomoc z budżetu państwa przekazana szpitalom na ograniczenie ich zadłużenia, nie wymuszała konsekwentnej realizacji planów restrukturyzacji. Z kolei pomoc finansowa i rzeczowa przekazywana szpitalom przez podmioty publiczne nie była uzależniona od wdrożenia działań naprawczych. W efekcie zewnętrzne wsparcie nie wpływało znacząco na poprawę wyników finansowych szpitali. Decydujący wpływ na skuteczność restrukturyzacji skontrolowanych szpitali, miała nie skala uzyskanego wsparcia lecz racjonalizacja kosztów działalności.
Zadłużenie publicznych szpitali nie zmienia się od wielu lat. Pomimo przeznaczenia znacznych środków publicznych na oddłużenie łączne zadłużenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (wśród których największy udział mają szpitale) wynosi ok. 10 mld zł. Analiza zobowiązań samorządowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej wskazuje, że stan ich zobowiązań nie ulega istotnym zmianom (7,6-7,8 mld zł w latach 2010-2014) r. Inna jest natomiast struktura zobowiązań: zauważalny jest spadek zobowiązań wymagalnych i wzrost zobowiązań długoterminowych. Ustalenia kontroli NIK wskazują, że zmniejszający się stan zobowiązań wymagalnych w większości przypadków wynika nie z poprawy sytuacji szpitali ulepszających sposób zarządzania, ale z restrukturyzacji zadłużenia, czyli finansowania długów nowymi zobowiązaniami długoterminowymi.
Zadłużenie szpitali utrzymuje się przede wszystkim dlatego, że część podmiotów leczniczych nie bilansuje ponoszonych kosztów uzyskanymi przychodami. W 2015 r. samorządy przeznaczyły ponad 177 mln zł na pokrycie ujemnego wyniku finansowego zarządzanych szpitali za 2014 r. Dotyczyło to 13,5 proc. szpitali samorządowych.
W większości szpitali brakowało wiarygodnych analiz, dotyczących zarówno przyczyn coraz gorszych wyników finansowych, jak i możliwości podjęcia działań naprawczych. Jeśli zaś działania te wprowadzano, to w zbyt ograniczonym zakresie.
Ograniczony zakres wdrażanych działań naprawczych spowodował, że w większości skontrolowanych przez NIK szpitali, mimo znacznego wsparcia ze środków publicznych, nie wyeliminowano zobowiązań wymagalnych ani kosztów obsługi zadłużenia lub wyeliminowano takie zadłużenie wyłącznie na początkowym etapie restrukturyzacji. Tylko w pojedynczych przypadkach podejmowano działania restrukturyzacyjne wykraczające poza obligatoryjne programy naprawcze z 2005 r., poprzedzone rzetelnie udokumentowaną analizą.