Priorytet: pokój i bezpieczeństwo. Kazachstan aktywnie wspiera społeczność międzynarodową

Materiał partnera: Ambasada Republiki Kazachstanu

Od 29 lat Kazachstan konsekwentnie buduje swoją niezależność oraz pozycję na arenie międzynarodowej. Podejmowane inicjatywy międzynarodowe stały się z kolei silnym gwarantem suwerenności i integralności terytorialnej państwa, podstawą bezpiecznego i stabilnego rozwoju społeczeństwa Kazachstanu w długofalowej perspektywie historycznej.

W grudniu Wysokim Komisarzem ds. Mniejszości Narodowych OBWE został mianowany Kairat Abdrakhmanov, kazachski dyplomata i polityk. To jedno z najważniejszych stanowisk i główna instytucja – poza ODIHR – zajmująca się w OBWE tzw. wymiarem ludzkim, do którego należą m.in. kwestie związane z wolnymi wyborami, demokracją, niezależnym sądownictwem, poszanowaniem praw mniejszości narodowych i etnicznych, tolerancją, wolnością religii czy prawami migrantów.

Nominacja Kairata Abdrakhmanova to duży sukces i zwieńczenie wieloletniej aktywności Kazachstanu na arenie międzynarodowej. Przedstawiciele krajów "na wschód od Wiednia", w tym Wspólnoty Niepodległych Państw i Azji Środkowej, nie byli dotychczas reprezentowani w kierownictwie OBWE.

Cel? Całkowite rozbrojenie

Kazachstan jest członkiem OBWE od 1992 roku. Zaledwie rok wcześniej uzyskał niepodległość, a pierwszy prezydent Nursułtan Nazarbajew rozpoczął reformy, których celem była budowa kazachskiej państwowości, przejście do gospodarki rynkowej, stworzenie społeczeństwa obywatelskiego i wzmocnienie tożsamości narodowej Kazachów.

Priorytetem kolejnych rządów stała się wielowymiarowa i pokojowa polityka zagraniczna. Kazachstan włącza się w globalne działania na rzecz pokoju, stabilności i bezpieczeństwa. Jednym z nich jest nieustanne dążenie do rozbrojenia i nierozprzestrzeniania broni jądrowej. Tuż po odzyskaniu niepodległości prezydent Nazarbajew zdecydował o zamknięciu poligonu jądrowego w Semipałatyńsku, a następnie likwidacji 4. największego arsenału nuklearnego na świecie. Kazachstan jest dziś jednym z liderów światowego ruchu antynuklearnego. To z jego inicjatywy ONZ ogłosiła 29 sierpnia Międzynarodowym Dniem Działań Przeciwko Próbom Jądrowym.

Prezydent Nazarbajew jest także autorem wielu inicjatyw integracji międzynarodowej. To przy jego aktywnym udziale utworzono Wspólnotę Niepodległych Państw czy Euroazjatycką Unię Gospodarczą.

W 2010 roku w stolicy Kazachstanu odbył się szczyt OBWE, a w 2016 roku Kazachstan został wybrany na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ na lata 2017-2018.

Kazachstan stoi na straży regionalnego bezpieczeństwa. Poza OBWE kraj przewodniczył Szanghajskiej Organizacji Współpracy oraz Organizacji Współpracy Islamskiej, a we wrześniu 2020 roku został przewodniczącym Konferencji na temat współdziałania i budowy środków zaufania w Azji (CICA) na lata 2020-2022.

Władze kraju wspierają także międzykulturowy i międzyreligijny dialog. Co roku w Nur-Sułtanie odbywa się Kongres Przywódców Religii Światowych i Tradycyjnych. Kwestia stosunków międzyetnicznych zajmuje ważne miejsce w polityce wewnętrznej republiki. Dzisiejszy Kazachstan to państwo wielonarodowe, w którym żyją przedstawiciele 130 grup etnicznych, także Polacy.

W ramach umocnienia „dyplomacji gospodarczej" działania były skoncentrowane na stworzeniu korzystnych warunków zewnętrznych dla przyspieszenia innowacyjnej i technologicznej modernizacji gospodarki kraju, zwiększenie jej konkurencyjności, przejście Kazachstanu na „zieloną" ścieżkę rozwoju i wejście do pierwszej trzydziestki najbardziej rozwiniętych krajów świata.

Kazachstan utrzymuje dobre stosunki ze wszystkimi państwami, członkami społeczności międzynarodowej. Ważnym i perspektywicznym partnerem Kazachstanu jest również Polska. Współpraca obu państw, także gospodarcza, rozwija się dynamicznie.

Państwo, które słucha

Współczesny Kazachstan jest państwem nastawionym prospołecznie. Reformy wewnątrz kraju – od 2019 roku – kontynuuje prezydent Kassym-Żomart Tokajew, stawiając na koncepcję "państwa słuchającego". Prezydent Tokajew chce zaangażować opinię publiczną w kształtowanie polityki. Pomaga mu w tym nowa instytucja – Krajowa Rada Zaufania Publicznego, która prowadzi otwarty dialog z przedstawicielami społeczeństwa na temat konkretnych propozycji reform.

Tylko w ostatnim czasie władze Kazachstanu przyjęły ustawę "O pokojowych zgromadzeniach", a także wprowadziły zmiany w ustawach "O partiach politycznych", "O wyborach", "O parlamencie i statusie jego deputowanych" oraz zlikwidowały karę więzienia za zniesławienie.

Kazachstan podpisał również Drugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w sprawie zniesienia kary śmierci. Aktualna pozostaje kwestia dalszej poprawy ustawodawstwa krajowego w zakresie zwalczania tortur. Władze Kazachstanu chcą go dostosować do postanowień, przyjętej przez ONZ, Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur.

Obecnie Kazachstan znajduje się w przededniu wyborów do Mażylisu (izby niższej parlamentu) oraz władz samorządowych – Maslikhatów. Zaplanowane na 10 stycznia wybory odbędę się według nowych zasad. Władze samorządowe – po raz pierwszy w historii – zostaną wybrane na podstawie list partyjnych. Co więcej, na listach wyborczych do Mażylisu znajdzie się co najmniej 30 proc. kobiet i osób młodych. Wprowadzono również ułatwienia w rejestrowaniu partii politycznych. Chcąc zarejestrować ugrupowanie wystarczy dziś zebrać 20 tys. podpisów, o połowę mniej niż dotychczas.

Wybory odbędą się przy udziale międzynarodowych obserwatorów. Dotychczas (stan na 29 grudnia) Centralna Komisja Wyborcza Republiki Kazachstanu akredytowała 374 obserwatorów.