Czy w Polsce jest możliwy przeciek informacji niejawnych

Im więcej ludzi ma dostęp do informacji niejawnych, tym większe prawdopodobieństwo wycieku wrażliwych informacji – mówi płk Grzegorz Małecki, były szef Agencji Wywiadu.

Publikacja: 13.04.2023 20:53

Czy w Polsce jest możliwy przeciek informacji niejawnych

Foto: AdobeStock

W poprzednim tygodniu z Pentagonu wyciekły setki niejawnych dokumentów m.in. na temat inwigilowania przez USA sojuszników, wojny w Ukrainie, a nawet stanu zdrowia Putina.  Czy wyciek tak wrażliwych dokumentów jest możliwy w Polsce?

Nie sądzę, możliwość wycieku tego typu dokumentów w Polsce uważam za bliski zeru. Przede wszystkim dlatego, że u nas tylu dokumentów się nie produkuje, nasza wspólnota wywiadowcza jest bardzo nikła, jeżeli chodzi o jej aktywność intelektualną i wymianę poglądów.

Ponadto u nas jest bardzo ściśle stosowany reżim kontrwywiadowczy związany z obrotem dokumentami niejawnymi. Obieg takich dokumentów jest rygorystycznie przestrzegany, ale jest ich też, jak wspomniałem, nieporównywalnie mniej niż w Stanach Zjednoczonych.

Czy zatem taki wyciek mógł być możliwy z centrali NATO?

Raczej nie, bowiem reżim w zakresie obiegu dokumentów niejawnych w NATO, a zwłaszcza tych o najwyższej klauzule jest bardzo mocny. W przypadku niższych klauzul – typu NATO Restricted czy NATO Confidential – może byłoby to możliwe. Jednak patrząc na ten wyciek, trzeba być precyzyjnym. Bo w zasadzie mamy do czynienia z kopiami dokumentów, publikowane są zdjęcia, a nie oryginalne dokumenty.

Zatem mamy do czynienia z sytuacją nieco podobną do wycieku materiałów dokonanych przez Edwarda Snowdena.

Czytaj więcej

Wyciek dokumentów Pentagonu. Podejrzany 21-latek został aresztowany

Kto ma dostęp do takich materiałów? Czy może nimi zarządzać według własnego uznania np. pracownik administracyjny mający wgląd do zamkniętej sieci?

Spójrzmy na ten problem tak. W Polsce wydaje się kilkadziesiąt tysięcy decyzji dotyczących dostępu do informacji niejawnych, tyle osób posiada odpowiedni certyfikat. Tymczasem w Stanach Zjednoczonych to jest około 4 mln osób. Zatem im więcej ludzi ma do nich dostęp, tym jest większe prawdopodobieństwo przecieku, czyli niewłaściwego postępowania z takim dokumentem.

W Polsce jest ogromny nacisk na to, aby takie dokumenty chronić. Obieg dokumentów, także w wersji elektronicznej, ma charakter zamknięty, nie ma do niego dostępu nikt z osób nieuprawnionych. Obieg dokumentów jest precyzyjnie odtwarzalny.

W Polsce występuje zaś problem zbyt swobodnego postępowanie z samą tajemnicą jako wiadomością. U nas panuje kult ochrony dokumentów, a nie znajdującej się w nim wiadomości.

Problemem jest to, że z dużą łatwością dzielą się takimi wiadomościami ich dysponenci, ale w sposób niepozostawiający śladu, czyli na przykład w trakcie rozmowy.

Wtedy taka informacja niejawna rozprzestrzenia się w sposób niekontrolowany.

Przecież mieliśmy już takie sytuacje, że ktoś taką informację umieścił w jawnym e-mailu – przywołując chociażby korespondencję ministra Michała Dworczyka, który najpewniej niejawne dokumenty cytował.

Czy wyciek takich materiałów stanowi realne zagrożenie dla źródeł osobowych, z których zostały one pozyskane?

Oczywiście stanowi bardzo poważne ryzyko dekonspiracji, o ile jest to źródło osobowe, ale nigdy nie mamy pewności, z jakiego źródła pochodzą informacje.

Bo mogą one też pochodzić ze źródeł technicznych, na przykład nasłuchu, Sigintu, podglądu cyfrowego.

Jest bardzo prawdopodobne, że wywiad amerykański może mieć dostęp do korespondencji pomiędzy osobami z zaufanego grona, chociażby Putina, które komentują jakąś sytuację.

Były szef Agencji Wywiadu płk. Grzegorz Małecki

Były szef Agencji Wywiadu płk. Grzegorz Małecki

Archiwum prywatne

W poprzednim tygodniu z Pentagonu wyciekły setki niejawnych dokumentów m.in. na temat inwigilowania przez USA sojuszników, wojny w Ukrainie, a nawet stanu zdrowia Putina.  Czy wyciek tak wrażliwych dokumentów jest możliwy w Polsce?

Nie sądzę, możliwość wycieku tego typu dokumentów w Polsce uważam za bliski zeru. Przede wszystkim dlatego, że u nas tylu dokumentów się nie produkuje, nasza wspólnota wywiadowcza jest bardzo nikła, jeżeli chodzi o jej aktywność intelektualną i wymianę poglądów.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Pytania po przemówieniu Marcina Kierwińskiego. Minister odpowiada na zarzuty
Polityka
Dla Konfederacji eurokampania to sprawdzian. Pozornie prostszy niż samorząd
Polityka
Sondaż: Jak Polacy ocenieją start ministrów i wiceministrów w wyborach do PE?
Polityka
Krzysztof Gawkowski o CPK. „Ta inwestycja może być kontynuowana”
Polityka
Prezydent Duda: Odrodził się potwór, który nas pożerał
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił