Polska jest za zmniejszeniem roli dotacji w polityce spójności po 2020 roku

– Dyskusja na temat polityki spójności w Unii Europejskiej teraz i w przyszłości idzie w bardzo dobrym kierunku – ocenił Jerzy Kwieciński, sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, w czasie spotkania z dziennikarzami w Brukseli.

Optymizm Polski

Zdaniem wiceministra efekt przeglądu obecnych ram finansowych na lata 2014–2020 jest pozytywny, bo wbrew obawom nowe wyzwania w Unii, jak integracja uchodźców czy walka z bezrobociem młodych, będą finansowane ze źródeł poza polityką spójności.

Kwieciński jest też optymistą, jeśli chodzi o przyszłą debatę nad wieloletnim budżetem po 2020 roku. Według niego polityka spójności będzie kontynuowana, bo korzyści z niej płynące są ewidentne.

W latach 2007–2013 w Unii Europejskiej powstało netto 3 mln miejsc pracy, z czego za 1 mln odpowiadała polityka spójności. Jej też zawdzięczamy 1 bln euro unijnego produktu krajowego brutto (który łącznie wynosi 16 bln euro), a także redukowanie różnic rozwojowych między biedniejszymi i bogatszymi regionami i krajami.

Według zamówionego przez polski rząd raportu ok. 25–30 proc. różnic rozwojowych między państwami Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja i Węgry) zostało zniwelowanych za pieniądze z unijnych funduszy.

Potrzebna zmiana modelu

Polska ma jednak świadomość, że polityka spójności przetrwa w innym modelu, bo ten obecnie obowiązujący – oparty w większości na darmowych pieniądzach z Unii Europejskiej – jest nie do utrzymania. W UE jest bowiem zbyt wiele konkurencyjnych celów do sfinansowania, a skłonność państw członkowskich do płacenia więcej do wspólnego budżetu jest niska.

– Jesteśmy zdecydowanie zainteresowani większym udziałem instrumentów finansowych – powiedział Jerzy Kwieciński.

To zaskakująca deklaracja, bo wydawało się, że polski rząd będzie się bronił przed takimi zmianami w polityce spójności, które utrudnią wykorzystywania środków. Kwieciński uważa jednak, że kredyty są lepsze i bardziej prorozwojowe.

Argumentował, że wtedy Polska przy nawet mniejszych pieniądzach przeznaczonych na politykę spójności będzie mogła zrealizować tyle samo, a może nawet więcej projektów niż obecnie.

Bo przy unijnych pieniądzach w formie gwarancji występuje dźwignia finansowa. Tyle że wtedy beneficjenci w Polsce musieliby zorganizować finansowanie projektu, szukając kredytów, inwestycji ze strony podmiotów prywatnych itp.

Taki model finansowania jest już obecnie testowany w Europejskim Funduszu Inwestycji Strategicznych. Jeszcze w ubiegłym roku Polska nie potrafiła ubiegać się o pieniądze z niego, teraz natomiast – zdaniem wiceministra – jesteśmy czwartym beneficjentem EFIS. Przed nami są Wielka Brytania, Hiszpania i Włochy.