Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska

Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska

Adwokat, obrończyni w procesach karnych, wicedziekan ORA Warszawa

Wykładowczyni, szkoleniowiec i autorka publikacji naukowych z zakresu procesu karnego i etyki zawodowej.

Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy

Teza 1: Proponowane zmiany przez Ministerstwo Sprawiedliwości dadzą gwarancje niezależności i bezstronności Trybunałowi Konstytucyjnemu teraz i w przyszłości.

Proponowane zmiany przez Ministerstwo Sprawiedliwości dadzą gwarancje niezależności i bezstronności Trybunałowi Konstytucyjnemu teraz i w przyszłości.

Należy założyć optymistycznie, że projektowane plany, poprzedzone symboliczną ale porządkująca propozycje zmian uchwałą, będą właściwym krokiem na drodze przywrócenia niezależności TK. Kwestia bezstronności pozostanie zawsze już postulatem otwartym którego nadszarpnięty wizerunek TK będzie na pewno długo pokutował jeśli w ogóle się z jego otrząśnie. W świadomości obywateli na długo pozostanie instytucja która można uczynić bezpiecznikiem politycznym w granacie rzuconym w kierunku praworządności.

Teza 2: Tzw. sędziowie dublerzy nie będą mogli orzekać i powinni ustąpić miejsca poprawnie wybranym sędziom TK.

Tzw. sędziowie dublerzy nie będą mogli orzekać i powinni ustąpić miejsca poprawnie wybranym sędziom TK.

Z tego co jako praktyczki i praktycy prawa możemy zaobserwować, że w ocenie sądów i prokuratorów obecne rozstrzygnięcia TK wydawane w składzie bez sędziów dublerów są i będą honorowane - jako wydanych przez sędziów TK. Jest tak np. w przypadku wyroku z 12 grudnia 2023 r orzekającego niezgodność przepisu artykułu tzw. ustawy Covidowej w zakresie zawieszenia biegu przedawnienia karalności jako niezgodnego z art 2 Konstytucji RP. Nie budzi zatem wątpliwość że orzeczenia wydawane z udziałem tzw sędziów dublerów są rozstrzygnięciami z udziałem osób nieuprawnionych do orzekania a zatem są nie ważne i nie wywołują skutków prawnych. Dlatego osoby takie powinny ustąpić z urzędu, co w zasadzie od początku kryzysu konstytucyjnego było wiadome.

Teza 3: Wybór przez Sejm sędziów TK większością kwalifikowaną 3/5 głosów zapewni niezależność Trybunału.

Wybór przez Sejm sędziów TK większością kwalifikowaną 3/5 głosów zapewni niezależność Trybunału.

Zmiana ze zwykłej większości i bez wysłuchania publicznego, na większość kwalifikowaną oraz udział w wysłuchaniu publicznym zwiększy szanse na wybór osób cieszących się najszerszym zaufaniem, być może o najlepszymi kompetencjami a także umożliwia swoisty udział społeczeństwa jako obserwatora wystąpienia publicznego kandydatki/kandydata. Zmian ważna.

To pierwszy krok do przywrócenia niezależności prokuraturze. Eksperci oceniają pomysł Bodnara

Teza 1: Rozdzielenie PG i MS jest potrzebne

Rozdzielenie PG i MS jest potrzebne

Jest to niezbędne dla rozdzielenia funkcji o charakterze politycznym MS i funkcji, która winna pozostać wolna w jak największym stopniu od nacisków politycznych. Warto wskazać że PG może być stroną w każdej sprawie karnej a na pewno może polecać prowadzenie określony postępowań. Może i jest obecnie narzędziem nie tylko w zakresie spraw oczywistych, ale przed wszystkim narzędziem oddziaływania i represji, które mogą być stosowane na zlecenie polityczne. Także dla niezależności urzędu prokuratura i budowania jego autorytetu należy niezwłocznie rozdzielić oba urzędy.

Teza 2: Nowa przepisy zagwarantują niezależność Prokuratora Generalnego od politycznych wpływów

Nowa przepisy zagwarantują niezależność Prokuratora Generalnego od politycznych wpływów

Teza 3: Prokuratur Generalny powinien mieć autonomię finansową.

Prokuratur  Generalny powinien mieć autonomię finansową.