Jak informuje Deutsche Welle, nagroda Theodora Heussa jest przyznawana od 1965 roku przez ponadpartyjną Fundację Theodora Heussa, byłego prezydenta Niemiec i polityka FDP. Małgorzata Gersdorf została wyróżniona za „wzorową niezłomność, jednoznaczną postawę i odwagę cywilną, z którą broni nieodzownych warunków demokracji", czyli praworządności, trójpodziału władzy, ochrony mniejszości, uczciwego prowadzenia publicznych sporów i wolności mediów.
W 2014 r. prof. Małgorzata Gersdorf została zgodnie z konstytucją powołana na sześcioletnią kadencję Pierwszego Prezesa SN, która kończy się w 2020 roku. W lipcu 2018 r. prof. Gersdorf odmówiła odejścia w stan spoczynku przed upływem kadencji, co przewidywała uchwalona przez PiS w kwietniu 2018 r. nowelizacja ustawy o SN. Zdaniem Małgorzaty Gersdorf ustawa była sprzeczna z konstytucją. W listopadzie 2018 r. pod naciskiem Komisji Europejskiej rząd PiS wycofał się z wprowadzonych zmian.
Deutsche Welle podaje, że nagroda Theodora Heussa nie jest dotowana, a jej uroczyste wręczenie będzie miało miejsce 11 maja br. w Stuttgarcie. Laureatami nagrody byli m.in. prezydenci Niemiec Gustav Heinemann i Richard von Weizsaecker, pisarz Guenter Grass, artysta Christo oraz organizacja humanitarna Terre des Hommes.