Materiał powstał we współpracy z firmą Orlen

– Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina to jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych świata. Od niemal 100 lat kształtuje historię światowej pianistyki, tworząc markę Polski w kulturze. Tu, w Warszawie, rodzą się kariery pianistów, którzy stają się następnie ambasadorami Chopina w kraju i na wszystkich kontynentach – mówiła podczas konferencji inaugurującej konkurs Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Rangę wydarzenia potwierdzają statystyki. Zainteresowanie konkursem z roku na rok jest coraz większe, systematycznie rośnie liczba zgłoszeń. O ile w 1927 r. napłynęło ich 27, o tyle już podczas drugiej edycji było ich 200. W 2010 r. zgłosiło się blisko 330 pianistów, a w 2020 r. – dokładnie pół tysiąca. W tym roku chęć udziału wyraziły 642 osoby reprezentujące 54 kraje.

Konkurs jest szeroko obecny w mediach i internecie. W trakcie poprzedniej edycji tylko w październiku 2021 r. materiały zamieszczone na kanale Chopin Institute na YouTubie wyświetlono aż 37,5 mln razy. Po zsumowaniu daje to niemal 8 mln godzin – ponad cztery razy więcej niż podczas wcześniejszych edycji. Ponad 50 proc. widzów stanowili Japończycy, ale transmisji chętnie słuchano także w Polsce, Korei Południowej, Stanach Zjednoczonych i na Tajwanie. W 2021 r. w Polsce i na świecie pojawiło się ok. 65 tys. różnorodnych publikacji o konkursie, ich ekwiwalent reklamowy określono na łączną kwotę ponad 39 mln dol.

Twórca uniwersalny

O polskości i wątkach narodowych w twórczości Chopina pisano i mówiono już wiele. Ale przecież nie był on zamknięty wyłącznie w polskiej kulturze. Jego ojciec, Mikołaj, był Francuzem. Sam Fryderyk spędził 20 lat w Warszawie, po czym wyruszył do Paryża, gdzie przeżył drugą połowę swojego życia i gdzie rozwinął się jego talent. I choć tęsknota do kraju rodzinnego stanowi nieodłączny element jego twórczości, był obywatelem świata, czego dowodzą jego utwory. O Chopinie mówi się jako o prekursorze impresjonizmu. Kompozytor odmalowywał dźwiękowe pejzaże, jego harmonie były jak na tamte czasy bardzo nieoczywiste. Koncentrował się na kolorycie brzmienia, ważył barwę każdego dźwięku. Wybiegał daleko naprzód poza swoją epokę.

Prawdziwa sztuka nie zna granic. Podobnie jest z muzyką Chopina. Przekracza ona granice czasu, języka, narodowości, kultury. Jednakowo mocno łamie serca zarówno Europejczyków, jak i mieszkańców obu Ameryk czy Azjatów. Szczególne miejsce zajmuje w Japonii, która darzy kompozytora wyjątkowym szacunkiem i uznaniem. Chopinowskie kompozycje są tkliwe, subtelne, utkane z delikatnych fraz, a jednocześnie bywają dramatyczne i przepełnione bólem i lękiem. Trafiają do melomanów z różnych kręgów kulturowych – miłość, tęsknotę, melancholię czy radość każdy człowiek rozumie podobnie.

Warszawa, muzyczne centrum

Na czas konkursu Warszawa staje się stolicą światowej pianistyki. Przyjeżdżają tu melomani z całego świata, by śledzić na żywo kolejne etapy konkursu. Na miejscu stawiają się też licznie ekipy dziennikarzy ze wszystkich kontynentów, którzy relacjonują wydarzenie w swoich krajach. Przede wszystkim jednak zjeżdżają tu wspaniali pianiści, najlepsi z najlepszych. Ci, którzy startują w zmaganiach o laur, i ci, którzy przed laty go zdobyli, a teraz sami oceniają młodych instrumentalistów.

Czytaj więcej

Trzeci dzień Konkursu. Debiutanci i profesorowie

Poziom jest bardzo wysoki, o czym mowa była już podczas wiosennych eliminacji. Przed jurorami niezwykle trudne zadanie. – Szukamy ludzi biegłych technicznie, rozumiejących tę muzykę, przekazujących uczucia z otwartym sercem i posiadających jeszcze coś więcej, co trudno jest zdefiniować – mówił podczas konferencji inaugurującej konkurs Garrick Ohlsson, szef jury. Dodał, że w jury zasiada 17 ekspertów, z których każdy ma inne wyobrażenie, jak ta muzyka powinna brzmieć. Jedno jest pewne – szukają indywidualności, osoby, która odda emocje i magię tych utworów, ale jednocześnie z szacunkiem podejdzie do tekstu i samego kompozytora.

W czasie konkursu Warszawa żyje Chopinem. Dźwięki jego utworów płyną ze sceny Filharmonii Narodowej, ale też z murów Uniwersytetu Muzycznego im. Fryderyka Chopina, który udostępnia pianistom uczestniczącym w konkursie sale do ćwiczeń. Muzyka Chopina pojawi się w warszawskim metrze, utwory Fryderyka wygrywają też tradycyjnie ławeczki na warszawskim Trakcie Królewskim. Dźwięki mazurków i polonezów sączą się z okien zwykłych domów, a nawet ze… stadionów – 24 września przed meczem z Jagiellonią Białystok Legia Warszawa przygotowała na swoim stadionie spotkanie z muzyką Fryderyka w nowej aranżacji, połączone z multimedialnym widowiskiem laserowym.

Popularyzacja sztuki to inwestycja w przyszłość

Orlen angażuje się w najważniejsze wydarzenia kulturalne o randze międzynarodowej, by propagować polską kulturę poza granicami Polski. Konkurs Chopinowski jest jednym z nich. Firma od lat współpracuje z organizatorem konkursu, Narodowym Instytutem Fryderyka Chopina, i jest mecenasem tego najważniejszego wydarzenia kulturalnego w Polsce.

Podejmuje też niezależne inicjatywy. W tym roku po raz pierwszy otworzy strefy melomana w siedmiu miastach w Polsce – w Warszawie, Płocku, Gdańsku, Lublinie, Szczecinie, Wrocławiu i Białymstoku. Będą one działać od 18 do 20 października, podczas finałów Konkursu Chopinowskiego, a w Warszawie dodatkowo 21 października, kiedy odbędzie się gala wręczenia nagród i pierwszy koncert laureatów. Wstęp będzie wolny, a na gości czekać będą liczne atrakcje, w tym transmisje koncertów, recitale artystów, spotkania z autorami, pokazy filmowe czy warsztaty kreatywne dla dzieci.

Czytaj więcej

Drugi dzień Konkursu. Nastolatkowie i dojrzały Polak

– Konkurs Chopinowski to wydarzenie, które od ponad 100 lat porusza serca melomanów na całym świecie – łączy pokolenia, inspiruje, pokazuje, jak wielką siłę ma muzyka. Dzięki strefom melomana chcemy, by ta wyjątkowa atmosfera dotarła także poza sale koncertowe i była dostępna nie tylko dla publiczności w Warszawie, ale również dla mieszkańców innych regionów Polski. To nasz sposób na dzielenie się pięknem muzyki Chopina, budowanie wspólnoty i promowanie kultury, która jest dumą Polski – mówi Ireneusz Fąfara, prezes Orlenu.

Koncern wspiera też edukację profesjonalistów. W trakcie tegorocznych wakacji odbyła się na warszawskim Uniwersytecie Muzycznym im. Fryderyka Chopina 26. edycja Międzynarodowych Kursów Mistrzowskich „Chopin-Górecki”, w których udział wzięło 100 uczestników – wokalistów i pianistów. Przyjechali oni do Warszawy z różnych zakątków świata, by rozwijać swoje talenty, zdobywać nowe doświadczenia i nawiązywać międzynarodowe kontakty. Kursy prowadzili uznani pedagodzy, wśród których znaleźli się również jurorzy Konkursu Chopinowskiego. Orlen był mecenasem tego wydarzenia.

Orlen stara się działać na wielu poziomach – lokalnym, krajowym i międzynarodowym, podobnie jak w obszarze biznesu. Firma dba o to, by kultura była dostępna także poza dużymi ośrodkami, czego przykładem jest realizowany w tym roku program „Kulturalny Orlen”. W jego ramach przeznaczono 12,6 mln zł na wsparcie projektów kulturalnych dla dzieci i młodzieży z mniejszych miejscowości. Dzięki temu mogą one korzystać z szerokiej gamy zajęć artystycznych – od inicjatyw tworzenia i prowadzenia centrów spotkań oraz aktywności artystycznych dla młodzieży, po projekty aktorskie, fotograficzne i liczne warsztaty: teatralne, literackie, ceramiczne, wokalne, plastyczne czy baletowe. Tego typu projekty pomagają budować wrażliwość na sztukę wśród młodych osób, które – być może – dzięki temu w dorosłym życiu staną się aktywnymi uczestnikami życia kulturalnego. Kultura daje dobrą energię i jest źródłem inspiracji, wspólnoty i rozwoju – szczególnie dla młodych ludzi.

Materiał powstał we współpracy z firmą Orlen