Branża farmaceutyczna jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów produkcyjnych zarówno w Polsce, jak i na świecie. Wartość globalnego rynku farmaceutycznego w 2021 roku wyniesie prawie 1,5 bln dol. – wynika z ostatniego raportu QuintilesIMS Institute. Podobne dane przedstawia IMS Institute for Healthcare Informatics. Firma ta szacuje, że w 2020 r. rynek ten będzie wart 1,4 bln dol. Większość obserwatorów zwraca uwagę, że zaangażowanie innowacyjnych firm w prace badawczo-rozwojowe będzie skutkowało w najbliższych latach wprowadzeniem na rynek wielu nowych leków.

Onkologia na topie

W stosunku do 2016 r. w ciągu najbliższych pięciu lat globalny rynek leków powiększy się zatem aż o 33 proc., czyli 367 mld dol. Roczne tempo jego wzrostu szacowane jest na 4–7 proc. Spodziewane jest zatem wyhamowanie wzrostu z poziomu 9 proc. zanotowanego w 2014 i 2015 r. Tak dynamiczne tempo wzrostu było jednak spowodowane wprowadzeniem na rynek przełomowych terapii stosowanych w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C oraz w chorobach nowotworowych.

Zakłada się, że lekkie hamowanie będzie wynikać także z kontynuacji presji na obniżanie cen przy spowolnieniu wzrostu sprzedaży ilości leków na rynkach, które w ostatnich latach rozwijały się najdynamiczniej: Chiny, Bangladesz, Brazylia, Chile, Filipiny, Rosja, Indie, Algieria, Argentyna, Kolumbia, Rumunia, Indonezja, Kazachstan, Meksyk, Nigeria, Pakistan, Polska, Arabia Saudyjska, Republika Południowej Afryki, Turcja, Wietnam.

W najbliższych latach rynek leków będzie rozwijał się we wszystkich obszarach terapeutycznych. Najszybciej w onkologii, diabetologii i chorobach autoimmunologicznych.

Eksperci QuintilesIMS Institute spodziewają się, że w ciągu najbliższych pięciu lat rozwój rynku globalnego będzie stymulowała rekordowo wysoka liczba wprowadzonych nań nowych leków. Zakładają, że z ponad 2,2 tys. substancji aktywnych, będących obecnie w końcowej fazie rozwoju, w ciągu kolejnych pięciu lat do obrotu wprowadzanych będzie średnio 45 nowych leków rocznie.

Nowe farmaceutyki będą głównie odpowiedzią na niezaspokojone dotąd potrzeby pacjentów w takich obszarach terapeutycznych jak: nowotwory, choroby autoimmunologiczne, metaboliczne czy choroby układu nerwowego. Liczba nowych terapii, które można stosować w chorobach nowotworowych, ich potencjalne kombinacje w schematach leczenia, a także zaangażowanie w rozwój firm, które dotychczas nie były obecne na rynku leków onkologicznych, znacząco zmieni możliwości leczenia chorób onkologicznych. Te czynniki powinny sprzyjać obniżce wskaźnika umieralności chorych i poprawić skuteczność leczenia. Należy również pamiętać, że liczba prowadzonych na świecie badań klinicznych cały czas rośnie.

Lider i reszta

Stany Zjednoczone pozostaną największym rynkiem farmaceutycznym na świecie. W ciągu pięciu lat rynek ten powinien generować ponad połowę spodziewanego globalnego wzrostu. Roczne tempo wzrostu amerykańskiego rynku farmaceutycznego wyraźnie jednak spadnie z 12 proc. w 2015 r. do 6–9 proc. w 2021 r. Prognozowany spadek wynika z wyhamowania wzrostu, jaki przyniosły leki stosowane w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C, oraz wpływu utraty ochrony patentowej i wprowadzenia tańszych leków biopodobnych w kilku istotnych obszarach terapeutycznych.

Wartość rynku leków w pięciu największych pod względem liczby ludności państwach europejskich (Niemcy, Francja, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania) do 2021 roku szacowana jest na 170–200 mld dol. Roczne tempo wzrostu będzie wynosiło 1-4 proc., co oznacza, że może być niższe od tempa z ostatnich kilku lat, które wyniosło 4 proc. Zahamowanie wynika z relatywnie niskiego wzrostu gospodarczego w tym regionie oraz spodziewanej większej ostrożności płatników przy podejmowaniu decyzji o finansowaniu nowych, często drogich terapii. Doświadczenia z ostatnich lat dotyczące innowacyjnych leków stosowanych w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C wskazują, że finansowanie nowych leków jest często bardziej kosztowne od pierwotnych założeń rządów.

Chiny spowolnią

Według QuintilesIMS Institute średnioroczny wzrost wydatków w krajach dynamicznie rozwijających się w najbliższych latach spadnie. W ostatnich pięciu latach rynek ten rozwijał się w tempie około 10 proc. rocznie. Do 2021 r. ma rosnąć co roku o 6–9 proc. Główny wpływ na to będzie miało wyhamowanie wzrostu realnego PKB na wiodących rynkach, które były motorami wzrostu w ostatniej dekadzie. Przełoży się to na obniżenie tempa wzrostu ilościowej konsumpcji leków – z 7 proc. rocznie w ciągu ostatnich pięciu lat do oczekiwanych 4 proc. do 2021 r.

Wyhamowanie wzrostu ilościowego będzie szczególnie widoczne w Chinach, gdzie zakłada się spadek z 17 proc. do 4 proc. rocznie. W dalszym ciągu wzrost konsumpcji na rynkach rozwijających się będzie stymulowany przez produkty generyczne, które będą stanowić 91 proc. całego rynku.

Amerykańscy giganci

Według rankingu sporządzonego przez FiercePharma, amerykański portalu specjalistyczny, w 2016 r. największym graczem pod względem sprzedaży była firma Johnson & Johnson. W ubiegłym roku amerykański gigant wypracował prawie 72 mld dol. przychodów wobec 70 mld dol. rok wcześniej.