Escape roomy: będzie trzeba poprawić kilka przepisów

Rząd zapowiada zmiany w prawie po tragedii w pokoju zagadek w Koszalinie, ale szczegółów brak.

Aktualizacja: 08.01.2019 07:56 Publikacja: 07.01.2019 18:46

Escape roomy: będzie trzeba poprawić kilka przepisów

Foto: Adobe Stock

W piątek w escape roomie w Koszalinie zginęło w pożarze pięć nastolatek. Po tragedii w całym kraju ruszyły kontrole podobnych przybytków rozrywkowych, prowadzone przez straż pożarną, policję oraz nadzór budowlany. Pojawiły się również zapowiedzi zmian w przepisach. Na razie głównie z ust Joachima Brudzyńskiego, ministra spraw wewnętrznych i administracji. Żadnych konkretnych propozycji minister jednak nie podał.

Takiej potrzeby nie widzą na razie dwa inne potencjalnie zainteresowane resorty: inwestycji i rozwoju oraz przedsiębiorczości i technologii. Wolą poczekać na efekty wszczętych kontroli. Jednak zdaniem ekspertów przepisy nie są doskonałe i jest dobry moment, by je poprawić, tak żeby w przyszłości zapobiec podobnym tragediom. Już raz to robiono – po zawaleniu się hali wystawienniczej w Katowicach, pod której gruzami zginęło 65 osób. Wówczas zmieniono przepisy dotyczące kontroli budynków, bardzo je zaostrzając.

Czytaj też: Państwo zamknięte w escape roomie

Kontrole do piątku, a potem wnioski

– Do 11 stycznia wojewódzcy oraz powiatowi inspektorzy nadzoru budowlanego będą przeprowadzać kontrole. Sprawdzą, czy właściciele i zarządcy właściwie wywiązują się z obowiązków, o których mówi prawo budowane. Chodzi o obowiązek przeprowadzenia rocznych i pięcioletnich kontroli stanu technicznego budynków oraz tego, czy usunięto uchybienia, które zostały w ich trakcie stwierdzone – tłumaczy minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński. – Czekamy na wyniki tych kontroli. Jeżeli wykażą one nieprawidłowości, zaproponujemy zmiany w przepisach – dodaje minister Kwieciński.

Eksperci już teraz wskazują, co warto zmienić.

Niejasne prawo polem do nadużyć

Escape roomy powstają głównie w istniejących już budynkach wielorodzinnych oraz domach jednorodzinnych. Oznacza to, że potrzebna jest ich adaptacja na ten cel, czyli zmiana sposobu użytkowania obiektu. Tymczasem się okazuje, że z tego rodzaju „zmianami" nie zawsze jest najlepiej.

– Niestety, wielu Polaków wychodzi z założenia, że skoro dom postawili legalnie, zarejestrowali działalność gospodarczą oraz płacą na bieżąco podatki, wszystko jest w porządku. Tymczasem pozwolenie dostali np. na funkcję mieszkaniową, a nie usługową czy inną działalność gospodarczą, więc po otwarciu escape roomu sposób korzystania z budynku czy lokalu się zmienia – zwraca uwagę Mariola Berdysz, architekt oraz dyrektor fundacji Wszechnica.

Adaptacja budynku lub lokalu na pokój zagadek wymaga zatem załatwienia formalności budowlanych. O domach mieszkalnych czy przerobionych na inny cel pokojach w blokach mówi art. 71 prawa budowlanego. Zgodnie z nim zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga zgłoszenia staroście (prezydentowi miasta na prawach powiatu).

W zgłoszeniu określa się dotychczasowy i zamierzony sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Takie zgłoszenie jest niezbędne, jeżeli doszło do „podjęcia bądź zaniechania w obiekcie budowlanym lub w jego części działalności zmieniającej warunki" bezpieczeństwa: pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotnego, higieniczno-sanitarnego oraz ochrony środowiska. To samo powinno nastąpić, gdy zmieni się wielkość lub układ obciążeń.

– Przepis nie do końca jest jasny. Wiele osób nie wie, jak go interpretować, i wychodzi z założenia, że się go do nich nie stosuje – tłumaczy Mariola Berdysz.

A co z ekspertyzą przeciwpożarową?

Jak tłumaczy ekspertka, warto się zastanowić, czy nie wrócić do brzmienia przepisu art. 71 prawa budowlanego sprzed z 2005 r. Wówczas przewidywał on, że zmianą sposobu użytkowania jest „przeróbka pomieszczenia z przeznaczeniem na pobyt ludzi albo przeznaczeniem do użytku publicznego lokalu lub pomieszczenia, które uprzednio miało inne przeznaczenie lub było budowane w innym celu, w tym także przeznaczenie pomieszczeń mieszkalnych na cele niemieszkalne".

– Dzięki temu nie byłoby wątpliwości, czy zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania jest potrzebne czy nie – uważa Mariola Berdysz.

Mecenas Bogdan Dąbrowski zwraca uwagę na inną ułomność art. 71 prawa budowanego.

– Chodzi konkretnie o art. 71 ust. 1 pkt 5 i 6. Pierwszy przepis mówi, że inwestor na potrzeby zmiany sposobu użytkowania obiektu powinien dostarczyć ekspertyzę techniczną wykonaną przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności. Z kolei drugi reguluje, że w zależności od potrzeb trzeba dostarczyć pozwolenia, uzgodnienia lub opinie wymagane odrębnymi przepisami – wyjaśnia mec. Dąbrowski

– O jakich przepisach odrębnych dokładnie mowa, tego często nie wiedzą nawet osoby, które przygotowują ekspertyzy. Może obok wymogu dostarczenia ekspertyzy technicznej postawić przecinek i wprost dodać, że chodzi również o przedstawienie ekspertyzy przeciwpożarowej? – zastanawia się mec. Dąbrowski.

Nie tylko jednak przepisy o załatwianiu formalności warto doprecyzować. Luka występuje też w przepisach o ochronie przeciwpożarowej.

Niebezpieczne butle z gazem

Z wstępnych ustaleń Straży Pożarnej wynika, że powodem pożaru w Koszalinie było rozszczelnienie się butli zainstalowanych w piecykach ogrzewających pomieszczenia. Te kwestie z kolei reguluje rozporządzenie MSWiA w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.

– Artykuł 50 tych przepisów określa kryteria, jakie musi spełnić instalacja gazu płynnego lub z butli. Nic jednak nie mówią o urządzeniach końcowych montowanych na tych butlach, m.in. w celu ogrzewania pomieszczeń. Nikt też nie musi sprawdzać ich stanu technicznego, ponieważ nie ma tego wymogu w prawie – wyjaśnia mec. Dąbrowski.

– Artykuł 62 ust. 1 pkt 1c prawa budowlanego przewiduje, że obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych). – Oznacza to, że w trakcie kontroli nie ma obowiązku sprawdzenia stanu technicznego urządzeń związanych z instalacją gazową. Może warto zarówno w rozporządzeniu, jak i we wspomnianym art. 62 je uwzględnić – uważa mec. Dąbrowski. – Dziś jest luka w prawie, o której nie mówili mi nawet inspektorzy nadzoru budowlanego.

Bezpieczeństwo w pokojach zagadek pod lupą służb

Do tej pory straż pożarna przeprowadziła

kontrole m.in.:

- W województwie dolnośląskim skontrolowano 21 escape roomów; w 13 stwierdzono nieprawidłowości; jeden został w tym trybie zamknięty.

- W łódzkim sprawdzono 19 obiektów typu escape room, w każdym były uchybienia.

- W kujawsko-pomorskim nieprawidłowości były w 15 z 18 skontrolowanych escape roomów; jeden zamknięto.

- Na Mazowszu skontrolowano 22 escape roomy, zamknięto jeden.

- Pomorskie: Zamknięto trzy z 25 skontrolowanych escape roomów.

- Wielkopolska: Straż stwierdziła nieprawidłowości w bezpieczeństwie przeciwpożarowym i warunkach ewakuacji.

Kontrolujący nałożyli na prowadzących escape roomy mandaty. We wszystkich przypadkach, w których stwierdzono nieprawidłowości, zobowiązano właścicieli do niezwłocznego ich usunięcia. Niektórzy właściciele, jak m.in. prowadząca lokal we Włocławku, zdecydowali się, że do czasu wyeliminowania uchybień nie będą prowadzić działalności.

Kontrole trwają. Straż pożarna ma zamiar sprawdzić, jak funkcjonują wszystkie escape roomy w Polsce.

Strażacy apelują o powstrzymanie się od zabawy w escape roomach do czasu zakończenia kontroli. Podobny apel wystosował minister spraw wewnętrznych Joachim Brudziński do właścicieli takich obiektów. Chce, by poczekali do zakończenia prowadzonych kontroli.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego