Jak informuje urząd, dla celów statystycznych zdefiniował on wskaźnik wykorzystania jako iloraz liczby pasażerów kolei przez liczbę mieszkańców kraju. Wskaźnik liczony w ten sposób wyniósł w ubiegłym roku 7,6. Oznacza to, że statystycznie każdy Polak ośmiokrotnie podróżował pociągiem w ciągu roku. Średnia europejska jest jednak wyższa i wynosi 19 przejazdów.

"Najważniejszym czynnikiem zachęcającym do korzystania z kolei jest oferta odpowiednio dostosowana do potrzeb mieszkańców, w tym przede wszystkim przemyślana konstrukcja rozkładu jazdy czyli m.in. odpowiednia częstotliwość kursowania pociągów. W przeciwnym razie alternatywą pozostanie jedynie transport drogowy, który nie jest ani tak bezpieczny ani tak ekologiczny jak kolej - ocenia cytowany w komunikacie Ignacy Góra, prezes UTK.

Jak informuje UTK, najwięcej z kolei korzystają mieszkańcy województwa pomorskiego, gdzie wskaźnik wykorzystania wynosi 23,3. Drugie miejsce w tym zestawieniu zajmuje województwo mazowieckie – 18,9. Kolejne województwo – wielkopolskie - osiągnęło poziom 8,2. Kolejne to województwo dolnośląskie ze wskaźnikiem na poziomie 7,7. W pozostałych województwach poziom wykorzystania jest poniżej średniej krajowej, a najniższy występuje w województwie podlaskim, gdzie średnia liczba podróży na mieszkańca wyniosła w ubiegłym roku 1,5.

UTK tłumaczy przewagę wykorzystania kolei przez mieszkańców województw pomorskiego i mazowieckiego rozbudowanym w tych regionach systemem kolei aglomeracyjnych, a podróż koleją jest tam alternatywą dla zakorkowanych dróg w dużych miastach. W województwach tych w ubiegłym roku skorzystało odpowiednio 53,7 i 101,1 mln pasażerów.

Według UTK, w Polsce istnieje potencjał do zwiększenia liczby pociągów pasażerskich, ale - aby pobudzić transport kolejowy - należy między innymi efektywnie wykorzystywać coraz bardziej nowoczesny tabor oraz coraz lepszą infrastrukturę.

"Istotna jest przede wszystkim przemyślana konstrukcja rozkładu jazdy. Niemniej ważna jest infrastruktura oraz usytuowanie przystanków w sposób umożliwiający skorzystanie z nich przez możliwie największy potok podróżnych, a także dostosowanie ich do potrzeb osób niepełnosprawnych" - informuje UTK.

Urząd zaznacza jednocześnie, że nawet odpowiednio gęsta, lecz niedostosowana infrastruktura nie ściągnie pasażerów na kolej, a w miejscach, gdzie trudno dostosować infrastrukturę kolejową, należy postawić na intermodalność (np. budowa parkingów w formule parkuj i jedź, rowery miejskie, dostosowanie rozkładu pociągu do autobusów miejskich lub dodatkowych).

Zdaniem urzędu, niedostosowanie oferty może doprowadzić do wyeliminowania coraz większej liczby połączeń, a co za tym idzie nieodwracalnej dewastacji i likwidacji linii.