Ubywa frankowych kredytów mieszkaniowych

Hipotek w szwajcarskiej walucie ubywa dzięki niskim stopom procentowym i wciąż niezłej sytuacji na polskim rynku pracy.

Aktualizacja: 23.07.2020 10:54 Publikacja: 22.07.2020 21:00

Ubywa frankowych kredytów mieszkaniowych

Foto: Bloomberg

Na koniec czerwca Polacy mieli do spłaty niecałe 441 tys. mieszkaniowych kredytów we frankach szwajcarskich – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej udostępnionych „Rzeczpospolitej". Kredyty te ma 768 tys. Polaków (to głównie małżeństwa), a ich wartość sięgnęła 104,4 mld zł. Liczba tych hipotek zmalała przez rok o 17 tys., a wartość tylko o 2,5 mld zł (przez pół roku zaś liczba kredytów zmniejszyła się relatywnie szybciej, bo o 11 tys., ale wartość urosła o 2,6 mld zł).

– Liczba kredytów mieszkaniowych we frankach szwajcarskich stopniowo ubywa, ponieważ banki nie udzielają nowych kredytów w tej walucie – przypomina Sławomir Nosal, kierownik zespołu analiz portfelowych w BIK. Kredyty te nie są udzielane na masową skalę od 2012 r., apogeum przypadło na lata 2005–2008. Teraz hipoteki walutowe mogą zaciągać tylko osoby mające dochody w danej walucie.

Nosal wyjaśnia, że wzrost wartości hipotek frankowych w porównaniu ze stanem z końca 2019 r. wynika wyłącznie z osłabienia złotego do franka. – Pod koniec 2019 r. kurs wynosił 3,92, w czasie szczytu pandemii, trwającej od połowy marca do połowy maja, wahał się w przedziale 4,30–4,35, a pod koniec czerwca wyniósł 4,18 . Oznacza to, że złoty osłabił się o 6,6 proc. przez pół roku – dodaje ekspert BIK.

Jeszcze na koniec 2016 r. hipotek frankowych było 521 tys. o wartości 137 mld zł (przy kursie 4,11, czyli podobnym jak obecnie). Przez trzy i pół roku ich liczba zmalała o 80 tys. (czyli średniorocznie o 6,8 proc.), wartość zaś skurczyła się o 32,9 mld zł. Spłacalności frankowych hipotek sprzyja fakt, że większość z nich (około 80 proc.) ma konstrukcję spłaty w równych ratach, więc z biegiem lat kapitał jest oddawany w coraz większym stopniu, odwrotnie jest na początku, gdy spłacany jest wolniej. Pomaga też, przynajmniej do tej pory, dobra sytuacja na polskim rynku pracy. Szybszej spłacie kapitału sprzyjają też ujemne stopy procentowe w Szwajcarii (LIBOR CHF od pięciu lat oscyluje wokół -0,7 proc.). W pewnym, ale na razie niewielkim stopniu, za kurczenie się portfela odpowiadają też spory sądowe. Pod koniec 2019 r. toczyło się ich około 20 tys., jednak prawomocne wyroki dotyczące unieważnień umów stanowiły tylko ułamek tej liczby.

Z raportu Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że za 10 lat wartość hipotek frankowych (zakładając stały kurs CHF/PLN i stóp procentowych wobec stanu z końca 2019 r.) zmaleje do 37 mld zł ze 100 mld zł z końca 2019 r. W takim scenariuszu udział frankowych hipotek w kredytach brutto udzielonych sektorowi finansowemu zmalałby do znikomych 2,1 proc. z 8,9 proc. na koniec 2019 r.

Przybywa przypadków, gdy frankowicze mają problemy ze spłatą. – Wraz ze starzeniem się tego portfela jakość kredytów stopniowo się pogarsza. Obecnie 3,45 mld zł (6,34 tys. umów), czyli 3,3 proc. wartości portfela, kredytów mieszkaniowych we frankach ma opóźnienie w spłacie powyżej 90 dni. Udział hipotek z takim opóźnieniem wynosi teraz 1,44 proc., czyli jest nieco wyższy niż na koniec 2019 r. i 2018 r. (odpowiednio 1,29 proc. i 1,23 proc.), ale jest nieco niższy niż na koniec 2016 r. (1,47 proc.).

Jednak portfel ten „się starzeje", bo nowe kredyty nie są udzielane. – Jeśli porównamy jakość kredytów frankowych udzielonych do 2011 r., bo w kolejnych latach banki praktycznie zaprzestały finansowania w tej walucie, to jest ona lepsza niż jakość kredytów w złotych z takiego samego okresu. Według stanu na koniec czerwca tego roku 4,8 proc. kredytów frankowych pozostających w obsłudze ma opóźnienia w spłacie powyżej 90 dni wobec 8,0 proc. kredytów złotowych – zaznacza ekspert BIK.

Średnia wartość mieszkaniowego kredytu frankowego wynosiła na koniec 2019 r. 224,3 tys. zł, a złotowego 177,4 tys. zł – wynika z danych KNF. W tych frankowych widoczny jest wysoki udział kredytów o wartości powyżej 500 tys. zł: stanowią 28 proc. portfela wszystkich mieszkaniowych kredytów frankowych (w złotowych taki odsetek to tylko 11 proc.). Wcześniej BIK informował, że 95 proc. frankowiczów ma tylko jeden kredyt mieszkaniowy w szwajcarskiej walucie. To pokazuje, że w większości przypadków celem było finansowanie zakupu nieruchomości na własne cele mieszkaniowe, a nie na cele inwestycyjne, np. wynajem.

Na koniec czerwca Polacy mieli do spłaty niecałe 441 tys. mieszkaniowych kredytów we frankach szwajcarskich – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej udostępnionych „Rzeczpospolitej". Kredyty te ma 768 tys. Polaków (to głównie małżeństwa), a ich wartość sięgnęła 104,4 mld zł. Liczba tych hipotek zmalała przez rok o 17 tys., a wartość tylko o 2,5 mld zł (przez pół roku zaś liczba kredytów zmniejszyła się relatywnie szybciej, bo o 11 tys., ale wartość urosła o 2,6 mld zł).

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Banki
Czy i kiedy zatrzyma się frankowa karuzela?
Banki
Przejęcie Credit Suisse przez UBS nie kończy problemów Szwajcarii
Banki
Rosyjski oligarcha łączy dwa banki objęte sankcjami Zachodu
Banki
Marcin Mazurek, główny ekonomista mBanku: Ożywienie w nietypowych warunkach
Banki
Pozwy banków bezskuteczne. Sądy stają po stronie frankowiczów