Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest organem wykonawczym gminy. Kieruje on bieżącymi sprawami gminy i reprezentuje ją na zewnątrz (art. 31 u.s.g.). Wójt wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu gminy, którego organizację i zasady funkcjonowania określa regulamin organizacyjny, nadany przez wójta w drodze zarządzenia (art. 33 ust. 1-2 u.s.g.). W orzecznictwie podkreśla się, że urząd gminy jest tylko aparatem pomocniczym gminy, jednostką zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną. Urząd gminy nie wykonuje jakichkolwiek kompetencji wójta wynikających z u.s.g. (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 maja 2014 r., sygn. II OSK 3045/12, LEX nr 1579483). W sytuacji, gdy wójt chce przekazać część swoich uprawnień innym osobom (np. w zakresie kierowania urzędem gminy czy wydawania decyzji administracyjnych) może dokonać takiej dekoncentracji kompetencji, ale musi stosować się do ograniczeń wynikających z przepisów.