W Polsce działa 14 Specjalnych Stref Ekonomicznych, które funkcjonują na terenie 16 województw. Suma powierzchni terenów należących do Specjalnych Stref Ekonomicznych (SSE) wynosi blisko 20 tys. ha. Największy udział w łącznych nakładach inwestycyjnych w strefach przypada sektorowi motoryzacyjnemu – wynika z raportu Colliers International „Specjalne Strefy Ekonomiczne w Polsce – potencjał inwestycyjny".

Przypomnijmy: pierwszą SSE w Polsce utworzono w 1995 r. w Mielcu na mocy rozporządzenia Rady Ministrów. Do końca lat 90. powstały pozostałe strefy, które funkcjonują do dzisiaj. Są to: Kamiennogórska SSE Małej Przedsiębiorczości, Katowicka SSE, Kostrzyńsko-Słubicka SSE, Krakowski Park Technologiczny, Legnicka SSE, Łódzka SSE, SSE EURO-PARK MIELEC, Pomorska SSE, Słupska SSE, SSE „Starachowice", Suwalska SSE, SSE EURO-PARK WISŁOSAN, Wałbrzyska SSE „INVEST-PARK" oraz Warmińsko-Mazurska SSE.

Mielecka podstrefa w Szczecinie

Teren SSE nie jest obszarem jednolitym. Strefy dzielą się na podstrefy, które mogą być tworzone na terenie całego kraju. W przypisywaniu podstref do SSE rząd kieruje się zasadą bliskości terytorialnej, niemniej są od niej liczne wyjątki. Doskonałym tego przykładem jest Mielecka SSE, która skupia tereny inwestycyjne głównie w południowo-wschodniej Polsce, ale posiada również swoją podstrefę setki kilometrów dalej – w Szczecinie.

W 2015 r. Rada Ministrów zwiększyła limit obszaru wszystkich stref do 25 tys. ha, a termin ich działalności został przedłużony do 31 grudnia 2026 r. W strukturze inwestycji w SSE, według kraju pochodzenia, prowadzi polski kapitał. Zagraniczny kapitał w strefach pochodzi głównie z zachodu, jednak udział przedsiębiorców ze wschodu rośnie. Wiodący inwestorzy w SSE pod względem nakładów inwestycyjnych to m.in.: General Motors Manufacturing Poland (USA), Volkswagen Poznań (Niemcy), Toyota Motor Manufacturing Poland (Japonia), Volkswagen Motor Polska (Holandia), Michelin Polska (Szwajcaria), Electrolux Poland (Szwecja), Gillette Poland International (Luksemburg), LG Display Poland (Korea Płd.).

Nie tylko firmy produkcyjne czy logistyczne mogą uzyskać zezwolenie strefowe. Działanie na terenie SSE na podstawie zezwolenia może opłacać się firmom świadczącym usługi dla biznesu (firmy reprezentujące szeroko rozumiany outsourcing) – zwłaszcza takim, których celem jest generowanie zysku. Są to np. firmy z sektora BPO, ITR&D/Softwaredev czy call centre.

Strefy nie muszą być szczególnie korzystne dla tzw. captive centres/SSC, czyli wewnętrznych centrów usług wspólnych, które z reguły funkcjonują jako centra kosztowe, działające na niewielkiej marży i generujące w związku z tym minimalny zysk.

Wsparcie dla inwestorów

Przedsiębiorcy inwestującemu w jednej z SSE w ramach regionalnej pomocy publicznej przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego CIT lub PIT. Przedsiębiorca podejmujący działalność gospodarczą na terenie SSE, na podstawie zezwolenia, jest uprawniony do korzystania z pomocy regionalnej w postaci zwolnienia podatkowego z dwóch tytułów: poniesionych nakładów inwestycyjnych lub tworzenia nowych miejsc pracy.

Warunkiem udzielenia pomocy z tytułu nowej inwestycji jest udział środków własnych przedsiębiorcy w wysokości co najmniej 25 proc. całkowitych kosztów inwestycji, przy minimalnej wysokości kosztów nowej inwestycji wynoszącej 100 tys. euro. Przy korzystaniu z pomocy publicznej z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy podstawą naliczenia maksymalnej wysokości pomocy są dwuletnie koszty pracy brutto nowo zatrudnionych pracowników, powiększone o obowiązkowe płatności związane z zatrudnieniem.

Strefy oferują także inne, równie ważne zachęty, takie jak: przygotowane tereny inwestycyjne oferowane w konkurencyjnej cenie, możliwość zakupu lub dzierżawy nieruchomości bez potrzeby budowania nowych, możliwość skorzystania z rządowych grantów inwestycyjnych, dotacji powiatowych urzędów pracy lub funduszy unijnych.