Płocka instytucja, której siedziba mieści się w zabytkowejXIX-wiecznej bożnicy, pielęgnuje pamięć po społeczności, której już nie ma, a która zostawiła trwały ślad na mapie miasta i przez wieki współtworzyła jego tradycję oraz kulturę.
Płockie muzeum to także jedno z niewielu miejsc poświęconych polskim Żydom, które opowiada dzieje społeczności przez pryzmat sztuki, historii i obyczajowości, a nie koncentruje się na martyrologii i tragedii Holokaustu. Przypomina o zwykłym życiu zwykłych ludzi – kupców, urzędników, rzemieślników, robotników, chłopów, naukowców i artystów. To oni w przededniu II Wojny Światowej zasiedlali szeregi dziewięciotysięcznej płockiej diaspory i stanowili znaczny odsetek polskiego społeczeństwa. Właśnie z tego powodu Muzeum Żydów Mazowieckich ma wyjątkowy charakter – podobna instytucja mogłaby powstać w każdym polskim mieście lub miasteczku, ale to właśnie płocczanie podjęli się realizacji tego przedsięwzięcia.
Ocalić od zapomnienia
Stowarzyszenie Synagoga Płocka pomysłodawca i założyciel Muzeum Żydów Mazowieckich chce ocalić od zapomnienia wszystko to, co po mazowieckiej diasporze zostało na tych ziemiach. Twórcy nazywają instytucję „pomnikiem od mieszkańców miasta wystawionym żydowskim sąsiadom".
Podczas oficjalnego spotkania inaugurującego działalność placówki po raz pierwszy zostanie w pełni zaprezentowana jej nowoczesna edukacyjna i interaktywna ekspozycja - kioski informacyjne, zdjęcia, judaica, pamiątki, kolekcja 40 obrazów Feliksa Tuszyńskiego i multimedialna prezentacja, która będzie wyświetlana na oknach bożnicy. Dwóm salom wystawowym towarzyszy zaplecze konferencyjno-dydaktyczne, dzięki któremu muzeum ma szanse stać się płockim Centrum Spotkań Kultur - przestrzenią, gdzie poznają się, dyskutują i na rzecz której pracują ludzie różnych kultur. Projekt renowacji budynku zakładał, że odtworzony zostanie wygląd fasady z II połowy XIX wieku. Dwie kondygnacje budynku dostosowano do potrzeb wystawienniczych. Wszystko zaplanowano tak, by eksponaty znajdujące się w głównej sali można było swobodnie przemieszczać i organizować w niej spotkania oraz koncerty.
Przełamać stereotypy
Twórcy Muzeum Żydów Mazowieckich chcą by było ono pomnikiem niezwykłym, przełamującym głęboko zakorzenione w społeczeństwie stereotypy polskiego antysemityzmu i nietolerancji. Multimedialna ekspozycja stanie się dla zwiedzających elementarzem wiedzy o historii żydowskiego osadnictwa na mazowieckiej ziemi i przewodnikiem po kulturze, która wciąż nie jest Polakom dobrze znana. Dla zagranicznych gości będzie zaś świadectwem bogatej i wielowiekowej historii Żydów na polskich ziemiach.
