Z tego artykułu się dowiesz:
- Kim jest Klaus Schwab i jak wpływał na kształt Światowego Forum Ekonomicznego w Davos?
- Jakie były początki Światowego Forum Ekonomicznego i jakie role pełniło na przestrzeni lat?
- Jakie formy działalności naukowej i zawodowej podejmował Klaus Schwab poza organizacją Forum?
- Jakie kontrowersje pojawiły się wokół Klausa Schwaba i jego zarządzania Światowym Forum Ekonomicznym?
Zarówno krytycy, jak i apologeci Klausa Schwaba zgodzą się w jednej kwestii – to „człowiek-instytucja”, bez którego energii oraz pomysłowości nie byłoby Światowego Forum Ekonomicznego w Davos. To on zorganizował w 1971 r. pierwszą konferencję w tym kurorcie (wówczas jeszcze jako sympozjum Europejskiego Forum Zarządzania) i każdą kolejną, aż do wymuszonego przejścia na emeryturę w 2025 r. Schwab, rezygnując z przewodniczenia Światowego Forum Ekonomicznego, miał już 87 lat, ale sprawiał wrażenie, że wciąż ma siły, by organizować to wydarzenie „do końca świata i o jeden dzień dłużej”.
Z Davos związał on bowiem większość swojego życia – nie tylko zawodowego. To przy okazji organizowania pierwszej konferencji poznał swoją żonę Hilde Stoll, z którą wkrótce potem się ożenił. Do dziś pozostają zaufanymi partnerami. Uznając potrzebę szerszej „świadomości społecznej” w prowadzeniu biznesu, Hilde założyła własną organizację charytatywną – Schwab Foundation for Social Entrepreneurship.
Czytaj więcej
Na pierwszej konferencji w Davos obecni byli tylko goście z Europy Zachodniej i USA. Obecnie Świa...
Naukowiec i menedżer
Klaus Schwab urodził się 30 marca 1938 r. w Ravensburgu, niemieckim mieście powiatowym położonym blisko granicy ze Szwajcarią. Jego matka pochodziła z Zurychu i w 1944 r. była nawet przesłuchiwana przez Gestapo za publiczne mówienie… ze szwajcarskim akcentem. Część wojny rodzina Schwabów spędziła w Szwajcarii, a po jej zakończeniu wróciła do Niemiec. Klaus Schwab chodził do szkół w obu krajach, a maturę zdał w Ravensburgu. Potem studiował na szwajcarskich uczelniach. W 1966 r. zdobył doktorat z inżynierii na Szwajcarskim Federalnym Instytucie Technologii w Zurychu, a w 1967 r. uzyskał doktorat z ekonomii na Uniwersytecie we Fryburgu.
W 1967 r. zdobył też dyplom Master of Public Administration w John F. Kennedy School of Government na Uniwersytecie Harvarda. Później był m.in. profesorem administracji biznesowej na Uniwersytecie Genewskim. Równolegle robił karierę w sektorze prywatnym. W latach 1963-1966 był asystentem dyrektora generalnego Niemieckiego Stowarzyszenia Przemysłu Maszynowego (VDMA), a w latach 1967-1970 zasiadał w radzie dyrektorów szwajcarskiego koncernu Sulzer Escher Wyss AG. Pierwszą konferencję w Davos zorganizował jako spotkanie menedżerów i wykładowców akademickich z Europy Zachodniej oraz USA poświęcone amerykańskim metodom zarządzania. Z czasem owe konferencje przekształciły się w wydarzenia, w których uczestniczyli przywódcy państw i rządów, potentaci biznesowi, naukowcy i różnego rodzaju aktywiści z całego świata. Davos dzięki Schwabowi stało się miejscem, w którym działa się wielka, globalna historia oraz gdzie była wykuwana przyszłość.
Czytaj więcej
Światowe Forum Ekonomiczne w Davos od ponad pół wieku jest miejscem, w którym prowadzone są rozmo...
Upadek legendy
W kwietniu 2025 r. Klaus Schwab nagle zrezygnował z dalszego kierowania Światowym Forum Ekonomicznym. Zrobił to ze względu na oskarżenia wysuwane przez grupę „sygnalistów” twierdzących, że zamienił on Forum w swój prywatny folwark. W liście od sygnalistów do Rady Powierników Światowego Forum Ekonomicznego znalazło się oskarżenie, że Schwab manipulował treściami Raportów o Globalnej Konkurencyjności. Miał on to robić na prośbę rządów, które były niezadowolone z powodu ich niskich miejsc w rankingu. Sygnaliści zasugerowali, że długoletni prezes WEF brał od rządów pieniądze za nanoszenie żądanych przez nich poprawek do raportów.
Schwab oczywiście zaprzeczał tym oskarżeniom. „Stworzyłem metodologię Raportu o Konkurencyjności w 1979 r. i pozostałem jego liderem intelektualnym. Przez lata wprowadzałem zmiany do metodologii, by poprawić i utrzymać wiarygodność raportu. To czasem wywoływało intensywne dyskusje konceptualne. Niektóre rządy kontaktowały się ze mną, by zaoferować poprawki uwzględniające nowe dane lub by sprostować błędy w analizach. Przekazywałem te informacje do zespołu. Traktowanie tego jako manipulacji jest obelgą dla mojej pozycji akademickiej” – napisał Schwab.
Oskarżenia sygnalistów dotyczą również jego żony Hildy. Forum organizowało różnego rodzaju eventy, w miejscach, które Hilda Schwab chciała odwiedzić turystycznie i opłacała tam jej pobyt. Małżeństwo Schwabów miało wykorzystywać też do celów prywatnych Villa Mundi, czyli modernistyczną willę nad Jeziorem Genewskim, położoną blisko siedziby Światowego Forum Ekonomicznego. Forum kupiło ten budynek za 30 mln dol., a wydało 20 mln dol. na jego renowację. Oficjalnie służy on jako miejsce do organizowania konferencji, ale według sygnalistów część willi jest traktowana jako całkowicie prywatna przestrzeń Schwabów. Założyciel Światowego Forum Ekonomicznego i jego żona oczywiście mocno zaprzeczają zarzutom o wykorzystywaniu majątku forum do celów prywatnych.
Wszystkie te zarzuty mają oczywiście duży ciężar gatunkowy, ale nie zostały jeszcze udowodnione, a Klaus Schwab pozwał swoich oskarżycieli. Niezależnie od tego, czy był on winny, trzeba przyznać, że wcześniej wykonał ogromną pracę, by stworzyć Światowe Forum Ekonomiczne. Jego odejście było więc dla tej organizacji końcem epoki.