Andrzej Cieślik

Prof. dr hab. Andrzej Cieślik

Profesor ekonomii, pracownik Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Jestem ekonomistą o szerokich zainteresowaniach badawczych. Moją główną dziedziną badań jest wzrost i rozwój gospodarczy zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Jestem szczególnie zainteresowany badaniem roli instytucji, integracji gospodarczej i otwartości na handel międzynarodowy i bezpośrednie inwestycje zagraniczne w promowaniu wzrostu i rozwoju w gospodarkach wschodzących, rozwijających się i przechodzących transformację oraz ich konwergencji z krajami rozwiniętymi.

Więcej informacji

Większe wydatki na rolnictwo? Ekonomiści: nie tędy droga.

Teza 1: Budżet na Wspólną Politykę Rolną powinien zostać zwiększony w obliczu wyzwań związanych ze zmianami klimatu i wojną w Ukrainie, pomimo malejącego znaczenia rolnictwa w PKB.

Budżet na Wspólną Politykę Rolną powinien zostać zwiększony w obliczu wyzwań związanych ze zmianami klimatu i wojną w Ukrainie, pomimo malejącego znaczenia rolnictwa w PKB.

Budżet na wspólną politykę rolną pochłania już i tak ogromne środki w związku z czym należałoby raczej dążyć do jego stopniowego ograniczania, a nie zwiększania. 

Teza 2: Nie da się jednocześnie wprowadzić Europejskiego Zielonego Ładu w rolnictwie w obecnym kształcie, poprawić sytuacji dochodowej rolników oraz utrzymać cen żywności na niezmienionym poziomie.

Nie da się jednocześnie wprowadzić Europejskiego Zielonego Ładu w rolnictwie w obecnym kształcie, poprawić sytuacji dochodowej rolników oraz utrzymać cen żywności na niezmienionym poziomie.

Wprowadzanie zielonego ładu w warunkach wojennych nie jest wskazane, ponieważ są obecnie inne priorytety, na które należy znaleźć środki. Ewentualna dyskusja na ten temat powinna zostać odłożona na czas powojenny, gdy już będzie wiadomo co stanie się z Ukrainą.  

Unia Europejska jest dobra dla rolników. Ale mogłaby być lepsza.

Teza 1: Sektor rolniczy należy do największych beneficjentów członkostwa Polski w UE.

Sektor rolniczy należy do największych beneficjentów członkostwa Polski w UE.

Środki przeznaczane na wspólną politykę rolną stanowią największą część wydatków unijnych w związku z tym sektor rolny skorzystał zdecydowanie więcej niż inne na członkostwie w UE. 

Teza 2: Wspólna Polityka Rolna w obecnym kształcie ogranicza konkurencyjność europejskiego rolnictwa.

Wspólna Polityka Rolna w obecnym kształcie ogranicza konkurencyjność europejskiego rolnictwa.

Unijne dopłaty doprowadziły do spowolnienia reform w sektorze rolnym i utrzymały przy życiu niewielkie gospodarstwa rolne, co w rezultacie przełożyło się na niższą efektywność tego sektora i brak jego międzynarodowej konkurencyjności. 

Teza 3: Małe gospodarstwa rolne są w stanie wytwarzać żywność w bardziej zrównoważony sposób i szybciej dostosować się do wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi niż wielkoobszarowe gospodarstwa.

Małe gospodarstwa rolne są w stanie wytwarzać żywność w bardziej zrównoważony sposób i szybciej dostosować się do wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi niż wielkoobszarowe gospodarstwa.

Małe gospodarstwa są przeciętnie mniej wydajne niż duże w związku z czym dysponują mniejszymi środkami na inwestycje w inne rodzaje produkcji, w związku z czym należy oczekiwać wolniejszych a nie szybszych dostosowań. 

NBP niepotrzebnie dotuje banki komercyjne? Opinie ekonomistów

Teza 1: Aby obniżyć koszty prowadzenia polityki pieniężnej, NBP powinien obniżyć oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej (obecnie jest równe stopie referencyjnej NBP) . 

Aby obniżyć koszty prowadzenia polityki pieniężnej, NBP powinien obniżyć oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej (obecnie jest równe stopie referencyjnej NBP) . 

Tego typu pomysł będzie skutkował obniżeniem oprocentowania w systemie bankowym, co przełoży się na wzrost inflacji. W rezultacie zwiększy to koszty prowadzenia polityki pieniężnej ponieważ wystąpi konieczność podwyższenia stóp procentowych, a więc walka z inflacją stanie się bardziej kosztowna.

Teza 2: Rekordowe straty NBP w latach 2022-2023* mogą ograniczyć zdolność banku centralnego do realizacji jego podstawowego celu.

Rekordowe straty NBP w latach 2022-2023* mogą ograniczyć zdolność banku centralnego do realizacji jego podstawowego celu.

Tego typu sytuacja w istniejących warunkach ekonomicznych nie powinna w ogóle zaistnieć i nie świadczy dobrze o kompetencjach osób zarządzających NBP, nie mówiąc już o tym, że bank centralny od wielu lat nie realizuje swojego podstawowego celu.

Kto i za co odpowiada w NBP? Kontrowersje wokół skupu obligacji

Teza 1: Decyzje o skupie bądź sprzedaży papierów wartościowych przez NBP powinny być podejmowane każdorazowo przez RPP a nie Zarząd NBP, gdyż są to działania z zakresu polityki pieniężnej.

Decyzje o skupie bądź sprzedaży papierów wartościowych przez NBP powinny być podejmowane każdorazowo przez RPP a nie Zarząd NBP, gdyż są to działania z zakresu polityki pieniężnej.

Zdecydowanie są to działania z zakresu polityki pieniężnej, ponieważ mają bezpośredni wpływ na podaż pieniądza. 

Teza 2: Dobrym sposobem na sfinansowanie ważnych inwestycji rozwojowych, takich jak budowa elektrowni atomowej lub CPK, byłaby emisja przez rząd obligacji celowych i umożliwienie Narodowemu Bankowi Polskiemu skupu tych obligacji na rynku wtórnym.

 Dobrym sposobem na sfinansowanie ważnych inwestycji rozwojowych, takich jak budowa elektrowni atomowej lub CPK, byłaby emisja przez rząd obligacji celowych i umożliwienie Narodowemu Bankowi Polskiemu skupu tych obligacji na rynku wtórnym.

Ten pomysł jest zupełnie szalony, ponieważ doprowadzi do destabilizacji waluty krajowej w wyniku wygenerowania inflacji. W dużym skrócie pomysł ten sprowadza się do kolejnej próby przejęcia prywatnych oszczędności krajowych przez rząd za pośrednictwem banku centralnego w celu finansowania wątpliwych inwestycji, które niekoniecznie przełożą się na wzrost produktywności. Jedynym skutkiem tego typu pomysłów będą dalsze wzrosty cen i postępująca destabilizacja gospodarki krajowej.

Złoto w NBP ekonomistów nie emocjonuje

Teza 1: Zwiększenie udziału złota w rezerwach walutowych NBP do 20 proc. wzmocni bezpieczeństwo finansowe i wiarygodność Polski.

Zwiększenie udziału złota w rezerwach walutowych NBP do 20 proc. wzmocni bezpieczeństwo finansowe i wiarygodność Polski.

W sytuacji utraty wiarygodności przez NBP wzmocnienia wiarygodności Polski i jej bezpieczeństwa nie osiągnie się poprzez zwiększanie zasobów złota w banku centralnym tylko poprzez przyjęcie bardziej wiarygodnej waluty jaką jest euro.

Teza 2: Polityka komunikacyjna NBP osłabia jego wiarygodność i utrudnia realizację jego podstawowego celu.

Polityka komunikacyjna NBP osłabia jego wiarygodność i utrudnia realizację jego podstawowego celu.

W wyniku dotychczas prowadzonych działań wiarygodność NBP została całkowicie zniszczona, w związku z tym nikt już nie traktuje poważnie jego komunikatów. W tej sytuacji realizacja podstawowego celu, jakim jest osiągnięcie niskiej inflacji, jest niemożliwe bez dokonania istotnych zmian osobowych w tej instytucji.

Euro, wyższy wiek emerytalny, większe wydatki na zdrowie i edukację. To droga do bogactwa Polski.

Teza 1: Minimalny wiek emerytalny w Polsce powinien być równy dla mężczyzn i kobiet.

Minimalny wiek emerytalny w Polsce powinien być równy dla mężczyzn i kobiet.

Obecnie żyjemy w czasach równouprawnienia kobiet i mężczyzn, zatem żadna grupa nie powinna czuć się dyskryminowana w świetle prawa. 

Teza 2: Przyjęcie euro będzie dla Polski opłacalne dopiero wtedy, gdy pod względem PKB per capita zrównamy się z Niemcami.

Przyjęcie euro będzie dla Polski opłacalne dopiero wtedy, gdy pod względem PKB per capita zrównamy się z Niemcami.

Absolutna bzdura, której nie warto nawet komentować. 

Teza 3: Podwyższenie płac nauczycieli o 30 proc. poprawi jakość szkolnictwa w Polsce w stopniu uzasadniającym koszty tej podwyżki (około 25 mld zł w pierwszym roku).

Podwyższenie płac nauczycieli o 30 proc. poprawi jakość szkolnictwa w Polsce w stopniu uzasadniającym koszty tej podwyżki (około 25 mld zł w pierwszym roku).

Niestety podwyżka ta nie jest w stanie nawet skompensować utraconej w skutek inflacji siły nabywczej płac nauczycieli; żeby mówić o poprawie jakości szkolnictwa i przyciągnięciu do tego sektora utalentowanych ludzi, konieczne są kilkakrotnie większe podwyżki.

Za dużo państwa w głównych sektorach gospodarki? Opinie ekonomistów.

Teza 1: Konsolidacja szeroko rozumianej branży energetycznej wokół Orlenu będzie miała korzystny wpływ na funkcjonowanie rynku nośników energii (paliw płynnych, gazowych i prądu).

Konsolidacja szeroko rozumianej branży energetycznej wokół Orlenu będzie miała korzystny wpływ na funkcjonowanie rynku nośników energii (paliw płynnych, gazowych i prądu).

Trudno aby postępująca monopolizacja rynku nośników energii była zjawiskiem korzystnym dla gospodarki. Zawyżanie cen, będące skutkiem monopolizacji, obniża konkurencyjność wszystkich firm korzystających z tych nośników, co przekłada się na wyższe ceny na poziomie całej gospodarki.    

Teza 2: Duży udział własności państwowej w polskim sektorze bankowym sprzyja rozwojowi i stabilności gospodarki (wygładza cykl kredytowy).

Duży udział własności państwowej w polskim sektorze bankowym sprzyja rozwojowi i stabilności gospodarki (wygładza cykl kredytowy).

Nacjonalizacja sektora bankowego prowadzi do ograniczenia konkurencji na rynku, co nie jest dobre dla gospodarki. Biorąc jednak pod uwagę relatywnie niewielkie rozmiary tego sektora, tak czy inaczej w Polsce niezbędne jest finansowanie inwestycji ze źródeł zewnętrznych. W związku z tym struktura własnościowa w tym sektorze będzie miała drugorzędne znaczenie. 

Ekonomiści: warto wrócić do rozmów o prywatyzacji

Teza 1: Prywatyzacja części przedsiębiorstw kontrolowanych przez polski rząd miałaby pozytywny wpływ na gospodarkę.

Prywatyzacja części przedsiębiorstw kontrolowanych przez polski rząd miałaby pozytywny wpływ na gospodarkę.

Sama prywatyzacja niestety nie rozwiązuje wszystkich problemów, a za to tworzy nowe. Prywatyzacja zawsze powinna wiązać się z odpowiednimi regulacjami przeciwdziałającymi monopolizacji i nie może odbywać się w próżni instytucjonalnej. W szczególności dotyczy to sektora energetycznego. Ze względów strategicznych wytwarzanie energii powinno zostać sprywatyzowane oraz rozproszone, dając szansę konkurencji i produkcji małym wytwórcom a nie powinno podlegać postępującej monopolizacji.      

Teza 1: Prywatyzacja części przedsiębiorstw kontrolowanych przez polski rząd miałaby pozytywny wpływ na gospodarkę.

Prywatyzacja części przedsiębiorstw kontrolowanych przez polski rząd miałaby pozytywny wpływ na gospodarkę.

Sama prywatyzacja niestety nie rozwiązuje wszystkich problemów, a za to tworzy nowe. Prywatyzacja zawsze powinna wiązać się z odpowiednimi regulacjami przeciwdziałającymi monopolizacji i nie może odbywać się w próżni instytucjonalnej. W szczególności dotyczy to sektora energetycznego. Ze względów strategicznych wytwarzanie energii powinno zostać sprywatyzowane oraz rozproszone, dając szansę konkurencji i produkcji małym wytwórcom a nie powinno podlegać postępującej monopolizacji.      

Teza 2: Dla sprawnego funkcjonowania spółek o strategicznym dla Polski znaczeniu ważniejsze są odpowiednie regulacje i nadzór niż struktura własnościowa.

Dla sprawnego funkcjonowania spółek o strategicznym dla Polski znaczeniu ważniejsze są odpowiednie regulacje i nadzór niż struktura własnościowa.

Zarówno regulacje, jak i struktura własnościowa, są ważne i trudno jest tutaj jednoznacznie stwierdzić co jest ważniejsze. Struktura własnościowa wpływa na efektywność, z kolei regulacje zapobiegają nadużywaniu pozycji monopolistycznej. Z tego punktu widzenia nie można twierdzić, że coś jest ważniejsze od czegoś, jeżeli te dwie rzeczy są ze sobą nieporównywalne. Co z tego, że spółka byłaby efektywnie zarządzana, jeżeli w przypadku braku odpowiednich regulacji odbywałoby się to kosztem całego społeczeństwa poprzez nadużywanie pozycji monopolistycznej i zawyżanie cen.  

Jak sfinansować zbrojenia? Opinie ekonomistów

Teza 1: Aby sfinansować zwiększone wydatki zbrojeniowe należy wprowadzić specjalny podatek lub podwyższyć VAT na niektóre towary/usługi.

Aby sfinansować zwiększone wydatki zbrojeniowe należy wprowadzić specjalny podatek lub podwyższyć VAT na niektóre towary/usługi.

Zwiększanie wydatków na zbrojenia w dłuższej perspektywie nie ma sensu, ponieważ każdy konflikt kiedyś się kończy. Obecnie nie ma zagrożenia wojna totalną, co by usprawiedliwiało istotne zwiększenie wydatków ponad wymogi NATO (2 proc. PKB - red.). Należałoby raczej naciskać na partnerów z NATO, aby oni zwiększali swoje wydatki do poziomu 2 proc. ich PKB.  

Teza 2: Wieloletni program zbrojeniowy powinien być finansowany przede wszystkim z obligacji (nowego długu), a nie z nowych podatków lub cięć innych wydatków.

Wieloletni program zbrojeniowy powinien być finansowany przede wszystkim z obligacji (nowego długu), a nie z nowych podatków lub cięć innych wydatków.

Teoretycznie tak. W praktyce jednak nie ma potrzeby myśleć o wieloletnim programie zbrojeniowym, ponieważ obecna sytuacja ma charakter przejściowy.