Teza : Kwota drugiego progu podatkowego – obecnie 120 tys. zł dochodów (podstawy opodatkowania) rocznie - powinna być regularnie waloryzowana, np. wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń w gospodarce
Skokowa progresywność systemu podatkowego w Polsce przy dochodach 120 tys. złotych (wzrost stawki o 20 punktów procentowych, z 12 do 32 proc.) ogranicza finansowe bodźce do pracy u rosnącej części pracowników wpadającej w drugi próg podatkowy. Warto odnotować, że biorąc pod uwagę wszystkie składki i podatki, krańcowy klin podatkowy przy tych dochodach wynosi 58 proc., czyli dodatkowy koszt dla pracodawcy o 1 zł oznacza jedynie 42 grosze w kieszeni pracownika. Powoli zaczyna to być widoczne w danych na temat liczby przepracowanych godzin na pracownika. Według danych Eurostat w latach 2021-2024 liczba przepracowanych godzin w tygodniu spadła z 39,7 do 38,8. Mrożenie progu podatkowego ma uzasadnienie w kontekście ograniczenia deficytu budżetowego, ale prowadzi również do spadku zachęt do pracy oraz ogranicza możliwości bogacenia się osób o niskim majątku i wyższych dochodach.
Teza : Spadek inflacji do przedziału odchyleń wokół celu inflacyjnego (2,5 proc. r/r +/- 1 pkt proc.) – według aktualnych prognoz (w tym m.in. projekcji NBP) raczej trwały – wskazuje, że procesy cenowe w polskiej gospodarce zostały opanowane
Stabilizacja inflacji w okolicach celu 2,5 proc. do końca 2026 roku to aktualnie jest mój scenariusz bazowy. W scenariuszu tym zakładam stabilizację kursu złotego oraz cen surowców, stopniowe obniżenie dynamiki płac nominalnych w okolice 5-6 proc. r/r oraz brak znaczących zmian w zakresie cen administrowanych czy podatków. Inflacja w 2027 roku będzie zależeć od decyzji administracyjnych odnośnie podatków, w szczególności tych związanych z systemem ETS2.
Teza : Ocena wysokości dochodów przy dostępie do części świadczeń czy usług publicznych (np. rekrutacji do publicznych żłobków/przedszkoli) jest rozwiązaniem niesprawiedliwym, gdyż abstrahuje od sytuacji majątkowej gospodarstwa domowego
Od eliminacji nierówności dochodowych i majątkowych jest raczej dobrze skonstruowany system podatkowy (od dochodów i majątku), w mniejszym stopniu ograniczenia osób lepiej zarabiających / bardziej majętnych w dostępie do usług publicznych. Warto zauważyć, że brak miejsca dla dzieci zamożnych rodziców w publicznym przedszkolu prowadzi do takich zjawisk jak segregacja społeczeństwa według grup dochodowych. Jest to zatem rozwiązanie niekoniecznie optymalne społecznie (ale to nie to samo co rozwiązanie "niesprawiedliwe").
Teza : Wobec istotnych różnic w wysokości przeciętnego wynagrodzenia pomiędzy województwami, należałoby rozważyć regionalizację płacy minimalnej
Regionalne zróżnicowanie płacy minimalnej potencjalnie poprawia rynek pracy poprzez lepsze dopasowanie do lokalnych realiów, ale w dłuższym okresie może prowadzić do utrwalenia nierówności dochodowych między regionami. Uważam, że przy aktualnym, niskim poziomie bezrobocia, drugi efekt jest ważniejszy.
Teza : Wdrożenie dyrektywy UE o jawności płac przyczyni się do obniżenia luki płacowej między kobietami a mężczyznami
Luka płacowa, która według danych Eurostatu jest w Polsce relatywnie niska na tle innych krajów europejskich, w 2023 roku wyniosła 7,8 proc. (tzw. luka unadjusted, czyli nieuwzględniająca różnej charakterystyki pracy wykonywanej przez kobiety i mężczyzn). Jednym z celów dyrektywy jest zapewnienie równego traktowania pracowników wykonujących taką samą pracę. Przejrzystość płac, która ma też swoje wady, pozwoli wykryć tego typu sytuację „nierównej płacy za tę samą pracę”. Może się okazać, że działy kadr w polskich przedsiębiorstwach już wcześniej wyeliminowały tego typu patologie.
