Jeden budynek, różne stawki amortyzacji

Nie ma przeszkód, aby współwłaściciele obiektu przyjęli różne indywidualne stawki jego amortyzacji. Ich wysokość każdy z nich może ustalić tylko raz i nie ma prawa już ich potem obniżyć ani podwyższyć.

Publikacja: 18.09.2017 05:50

Jeden budynek, różne stawki amortyzacji

Foto: Fotolia

- Dwie spółki z o.o. kupiły używany budynek usługowo- handlowy. Obie te spółki są współwłaścicielami tego budynku. Czy możliwe jest, aby jedna ze spółek stosowała indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc., a druga spółka przyjęła indywidualną stawkę w wysokości 20 proc.? – pyta czytelniczka.

Zgodnie z art. 16a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT amortyzacji podlegają m.in. środki trwałe. Są to w szczególności stanowiące współwłasność podatnika, nabyte kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budynki. o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Natomiast na podstawie art. 16g ust. 8 ustawy o CIT w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. A zatem, mimo że mamy do czynienia fizycznie z jednym budynkiem, to gdy stanowi on współwłasność dwu firm, każda z nich amortyzuje go jako odrębny środek trwały. Przedmiotem amortyzacji jest zatem budynek, którego wartość początkową każda z firm ustala w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje jej udział we własności tego budynku.

Gdy są używane lub ulepszone

Możliwość ustalenia indywidualnych stawek amortyzacjach przewidują przepisy art. 16j ustawy o CIT. Na ich podstawie podatnicy mogą ustalać indywidualne stawki amortyzacyjne. Możliwość taka dotyczy używanych lub ulepszonych środków trwałych.

W świetle art. 16j ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Dla budynków (lokali) niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z Wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5 proc., okres amortyzacji nie może być przy tym krótszy niż 40 lat pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika. Okres amortyzacji nie może być jednak krótszy niż 10 lat.

Natomiast na podstawie art. 16j ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych budynków (lokali) i budowli, innych niż wymienione w art. 16j ust. 1 pkt 4, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Okres ich amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat, z wyjątkiem:

a) trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji trwale związanych z gruntem,

b) kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m3, domków kempingowych i budynków zastępczych

– dla których okres amortyzacji nie może być krótszy niż 3 lata.

Możliwość amortyzacji w ciągu trzech lat dotyczy zatem używanych, trwale związanych z gruntem, budynków wymienionych w rodzajach 103 i 109 KŚT. W konsekwencji, dla tych budynków możliwe jest zastosowanie stawki amortyzacji w wysokości 33,33 proc. rocznie (100 proc. :3 lata).

Sklepy, stacje paliw, bary i hotele

Dzięki zastosowaniu tej stawki używane budynki handlowo-usługowe mogą być zamortyzowane już w ciągu trzech lat. Chodzi tu np. o centra handlowe, domy towarowe, samodzielne sklepy i butiki, hale przeznaczone na targi, aukcje i wystawy, targowiska pod dachem, stacje paliw, stacje obsługi itp. Amortyzować w ciągu trzech lat można również inne używane budynki niemieszkalne sklasyfikowane w rodzaju 109 KŚT. Rodzaj ten obejmuje m.in.: hotele i podobne budynki krótkotrwałego zakwaterowania - schroniska młodzieżowe i górskie, domki kempingowe, domy wypoczynkowe oraz pozostałe budynki zakwaterowania turystycznego, restauracje, bary. W przypadku takich używanych budynków możliwe będzie zatem zastosowanie indywidualnej stawki amortyzacji nie wyższej niż 33,33 proc. (100 proc.: 3 lata). Będąca współwłaścicielem takiego budynku jedna ze spółek może zatem przyjąć stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc.

Oczywiście, podatnik nie musi ustalać indywidualnej stawki w wysokości najwyższej z możliwych, lecz może ustalić ją w niższej wysokości.

Podjęta decyzja obowiązuje cały czas

Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek wprowadzono do ewidencji, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Zgodnie natomiast z art. 16h ust. 2 ustawy o CIT podatnicy wybierają jedną z metod amortyzacji dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji. Wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego. Oznacza to że przyjętej indywidualnej stawki nie można już zmienić, w tym nie można jej również obniżyć. Możliwość obniżenia stawki nie dotyczy bowiem środków trwałych, dla których przyjęto indywidualną stawkę amortyzacji. Przepis art. 16i ust. 5 ustawy o CIT umożliwia tylko zmianę stawki liniowej określonej w Wykazie stawek amortyzacyjnych.

Wysokość indywidualnej stawki można zatem ustalić tylko raz na początku amortyzacji i nie można już jej potem obniżyć. Stąd, ustalając indywidualną stawkę, należałoby również uwzględniać przewidywane dochody firmy. W konsekwencji, druga spółka będąca współwłaścicielem budynku, jeżeli również przyjmie metodę amortyzacji według indywidualnej stawki, to nie musi jej ustalać w tej samej najwyższej wysokości. Może przyjąć niższą indywidualną stawkę np. w wysokości 20 proc. A zatem budynek będący współwłasnością dwu spółek może być amortyzowany według dwu różnych indywidualnych stawek przyjętych przez każdą z tych spółek.

podstawa prawna: art. 16a ust. 1 pkt 1, art. 16g ust. 8, art. 16h ust. 1 pkt 1 i ust. 2, art. 16i ust. 5 oraz art. 16j pkt 3 i 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1888 ze zm.)

masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpodatki@rp.pl

Kiedy obiekty są używane, a kiedy ulepszone

Budynki i lokale uważa się za używane, jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy.

Za ulepszone uważa się natomiast budynki i lokale, jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie stanowiły co najmniej 30 proc. wartości początkowej.

- Dwie spółki z o.o. kupiły używany budynek usługowo- handlowy. Obie te spółki są współwłaścicielami tego budynku. Czy możliwe jest, aby jedna ze spółek stosowała indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc., a druga spółka przyjęła indywidualną stawkę w wysokości 20 proc.? – pyta czytelniczka.

Zgodnie z art. 16a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT amortyzacji podlegają m.in. środki trwałe. Są to w szczególności stanowiące współwłasność podatnika, nabyte kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budynki. o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Natomiast na podstawie art. 16g ust. 8 ustawy o CIT w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. A zatem, mimo że mamy do czynienia fizycznie z jednym budynkiem, to gdy stanowi on współwłasność dwu firm, każda z nich amortyzuje go jako odrębny środek trwały. Przedmiotem amortyzacji jest zatem budynek, którego wartość początkową każda z firm ustala w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje jej udział we własności tego budynku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Prawo karne
Akta znalezione w domu Zbigniewa Ziobry. Prokuratura przekazała nowe informacje
ABC Firmy
Firma zapłaci prawie 240 tys. zł kary. Wszystko przez zgubionego pendrive'a
Zawody prawnicze
Adwokaci apelują do Tuska. Chcą uchylenia rozporządzenia MS
Praca, Emerytury i renty
Czternasta emerytura z wieloma znakami zapytania. Będzie podwyżka?
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?