- Jak wykazać w księgach rachunkowych ujawniony w trakcie inwentaryzacji środek trwały? – pyta czytelnik.
Każde przedsiębiorstwo ma obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Termin ten uważa się za dotrzymany, jeśli proces inwentaryzacji określonych w przepisach składników majątku rozpocznie się trzy miesiące przed zakończeniem roku, którego dotyczy, a zakończy się 15 dnia roku następnego. W przypadku środków trwałych, inwentaryzację można przeprowadzić raz na cztery lata, pod warunkiem, że środki trwałe znajdują się na terenie strzeżonym. Rezultatem prawidłowo przeprowadzonej inwentaryzacji jest protokół rozbieżności między stanem faktycznym stwierdzonym podczas spisu, a stanem wykazanym w księgach rachunkowych. Na rozbieżności składają się niedobory i nadwyżki, a ich przyczyny powinny zostać szczegółowo wyjaśnione. Do czasu wyjaśnienia przyczyn powstania różnic inwentaryzacyjnych należy je ujmować na kontach „Rozliczenie niedoborów"/„Rozliczenie nadwyżek". Jednak na koniec roku konta te nie powinny wykazywać salda, ponieważ art. 27 ust. 2 uor nakazuje, aby ujawnione podczas inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji. O ile w przypadku stwierdzenia niedoboru środków trwałych sytuacja jest dość prosta, o tyle ujawnienie środków trwałych przysparza wielu wątpliwości dotyczących sposobu ich ujęcia w księgach rachunkowych.
Przykład
Ewidencja niedoboru środków trwałych
Spółka A przeprowadziła inwentaryzację posiadanych środków trwałych na 31 grudnia 2017 roku. W wyniku inwentaryzacji stwierdzono niedobór kserokopiarki przyjętej do użytkowania 31 grudnia 2012 roku. Stawka amortyzacji dla kserokopiarek i niszczarek wynosi 14 proc. Niedobór uznano za niezawiniony. Wartość początkowa sprzętu to 6000 zł, dotychczasowe umorzenie 4200 zł, a wartość netto 1800 zł.
Ewidencja księgowa: