Darowizny w rodzinie: zwolnienie z podatku a majątek wspólny małżonków

Coraz więcej osób pyta w interpretacjach, jakie warunki należy spełnić, by uniknąć podatku od darowizn w rodzinie. Skarbówka rozstrzyga na korzyść podatników sprawy, które jeszcze kilka lat temu były przedmiotem sporów. Zgadza się, że darowizny otrzymane od siostry lub brata pozostających w związku małżeńskim są w całości zwolnione z podatku, nawet jeśli darowane pieniądze lub nieruchomość są objęte wspólnością majątkową małżeńską. Wcześniej budziło to wątpliwości, ponieważ tylko rodzeństwo jest wymienione w tzw. zerowej grupie podatkowej. Nie ma w niej szwagierki ani szwagra.

Przykładem korzystnego rozstrzygnięcia jest interpretacja (2461-IBPB-2- 1.4515.237.2016.2.JWe) dotycząca podatniczki, której zamężna siostra chce podarować pieniądze lub mieszkanie objęte wspólnością majątkową małżeńską. Umowa darowizny zostanie zawarta między siostrami i zaakceptowana przez szwagra. Fiskus potwierdził, że kobieta będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn, jeśli spełni określone w ustawie warunki, czyli otrzyma pieniądze na rachunek bankowy i poinformuje urząd skarbowy w ciągu sześciu miesięcy. „Nie ma znaczenia, że darowizna pochodzić będzie z majątku wspólnego siostry i jej męża" – czytamy.

Podobnie matka nie zapłaci podatku, jeśli otrzyma darowiznę od syna, ale pochodzącą z majątku jego i jego żony (0111-KDIB4.4015.109.2017.1.MCZ).

– To prawidłowe interpretacje, ponieważ stronami umowy są darczyńca i obdarowany – wyjaśnia Stella Brzeszczyńska, doradca podatkowy prowadząca kancelarię w Warszawie.

Problem z kredytem

Fiskus zgadza się też, by darowizna była przekazana na konto dewelopera. Przykładem jest interpretacja ( IBPBII/1/436-286/14/MCZ) dotycząca kobiety, która zawarła z firmą umowę na budowę domu. Faktury opłaca jej ojciec w darowiźnie. Fiskus potwierdził, że kobieta ma prawo do zwolnienia z podatku.

„Nie ma znaczenia, że pieniądze nie zostaną przekazane na konto obdarowanej, lecz z rachunku ojca na rachunek bankowy firmy, której wnioskodawczyni zleciła budowę domu" – czytamy w interpretacji.

Fiskus uzasadnia, że warunek zwolnienia spełniony jest także wtedy, gdy nabywca udokumentuje otrzymanie środków pieniężnych dowodem przekazania bezpośrednio na rachunek osoby trzeciej, w wykonaniu zawartej z nią umowy. Wcześniej było to przedmiotem interpretacji ogólnej (PL/LM/834/10/BNJ/12/41).

Stella Brzeszczyńska zwraca uwagę, że wiele problemów budzi spłata kredytu bankowego za członków rodziny, np. za dziecko. Dotyczy to sytuacji, w których rodzice nie są współkredytobiorcami, a umowę z bankiem podpisało wyłącznie dziecko.

– Uniknie ono podatku, jeśli rodzice przekażą pieniądze na jego rachunek. Nie powinni spłacać za nie kredytu – mówi.

Zwolnienie z długu

Do urzędu skarbowego należy też zgłosić darowiznę prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu (0111-KDIB4.4015.31.2017.3.MCZ). Stwierdził tak fiskus w sprawie dotyczącej kobiety, która wraz z siostrą sprzedała mieszkanie należące do nich po połowie. Całość została przeznaczona na spłatę kredytu wnioskodawczyni. Żeby nie płacić podatku, powinna złożyć w ciągu sześciu miesięcy ZS-Z2.

Daniny nie uniknie natomiast ten, kto otrzyma darowiznę w gotówce. Przykładem jest mężczyzna, któremu matka podarowała „do ręki" prawie 300 tys. zł. Wpłacił je na własny rachunek bankowy i przed upływem sześciu miesięcy zgłosił ten fakt na druku SD-Z2 do urzędu skarbowego. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał w interpretacji (111- DIB4.4015.97.2017.1.MCZ), że mężczyzna zapłaci podatek według stawek określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy (powyżej 20,5 tys. zł płaci się 7 proc.).