Cząstki smogu tuczą w Pekinie

Smog powoduje cukrzycę, otyłość, psuje płuca i wątrobę – wynika z badań na szczurach oddychających pekińskim powietrzem.

Aktualizacja: 22.02.2016 19:12 Publikacja: 22.02.2016 17:01

Brudne powietrze źle wpłynęło na płuca i wątrobę

Brudne powietrze źle wpłynęło na płuca i wątrobę

Foto: 123RF

Aby badać wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, nie trzeba specjalnych warunków laboratoryjnych. Wystarczy otworzyć okno – przynajmniej w stolicy Chin. Przeprowadzone na szczurach badania następstw oddychania pekińskim powietrzem dały wstrząsające wyniki. Wystarczyło 19 dni, aby stężenie cholesterolu we krwi gryzoni wzrosło o 97 proc. Wzrosła także ich insulinooporność, która jest dobrym wyznacznikiem ryzyka zapadnięcia na cukrzycę typu 2. Zauważono powiększenie płuc i wątroby oraz wyraźne stany zapalne w tych organach.

Takie skutki odnotowano u ciężarnych samic szczura. Badano też kolejne pokolenie, trzymane w tych samych warunkach co matki. Po ośmiu tygodniach wpływ zanieczyszczeń można już było zauważyć gołym okiem: szczurki hodowane w smogu były grubsze niż ich rówieśnicy cieszący się powietrzem filtrowanym. U młodych płci żeńskiej różnica w masie ciała wynosiła 10 proc. U małych samców było to 18 proc.

Badania przeprowadzili naukowcy z amerykańskiego Uniwersytetu Duke'a. Opublikowane zostały przez pismo „Journal of the Federation of American Societies for Experimental Biology".

W jaki sposób można utyć od brudnego powietrza? Otóż smog to de facto wiszące w powietrzu bardzo drobne pyłki (tzw. PM2,5, czyli pył o cząstkach mniejszych niż 2,5 mikrometra). Drobinki drażnią pęcherzyki płucne, co powoduje stan zapalny i odpowiedź stresową układu nerwowego. Podczas stresu organizm dba, żeby we krwi utrzymywać wysokie stężenie cukru. Na dłuższą metę może to prowadzić do otyłości.

Niestety, smog nie jest egzotycznym problemem chińskim. Owszem, w Pekinie stężenie pyłów PM2,5 jest rekordowo wysokie, sięga 600 mikrogramów na metr sześcienny, ale w Krakowie również jest bardzo wysokie – przekracza często 200 mikrogramów, co stanowi ośmiokrotność dopuszczalnej normy.

Inne badania naukowe (przeprowadzone na Uniwersytecie Stanu Ohio) wykazały, że wystarczy ok. 100 mikrogramów pyłów na metr sześcienny, by szczury laboratoryjne zaczęły tyć. Były też przeprowadzane analizy statystyczne dotyczące ludzi: wynika z nich, że jeśli stężenie pyłów rośnie o ok. 24 mikrometry na metr sześcienny, to ryzyko cukrzycy powiększa się o 2 proc. Jednak analizy te przeprowadzono w stanie Ontario w Kanadzie, gdzie jest bardzo czysto i nie wiadomo, czy ich wyniki można wprost przełożyć na ludzi pędzących żywot w miejscach tak zapylonych, jak Kraków czy Pekin. Kwestia wymaga dalszych badań.

Zdrowie
Choroby zakaźne wracają do Polski. Jakie znaczenie mają dziś szczepienia?
Zdrowie
Peru: Liczba ofiar tropikalnej choroby potroiła się. "Jesteśmy w krytycznej sytuacji"
Zdrowie
W Szwecji dziecko nie kupi kosmetyków przeciwzmarszczkowych
Zdrowie
Nerka genetycznie modyfikowanej świni w ciele człowieka. Udany przeszczep?
Zdrowie
Ptasia grypa zagrozi ludziom? Niepokojące sygnały z Ameryki Południowej
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił