Skargi pochodzą od osób fizycznych wzywanych, w różnym charakterze, na posiedzenia Komisji do spraw usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa. Po ich analizie oraz w oparciu o inne, dostępne publicznie, informacje Rzecznik uznał, że sposób procedowania przed Komisją może budzić wątpliwości, czy w pełni przestrzegane są gwarancje ochrony praw procesowych uczestników postępowania.
- Zasady te – nawet jeżeli nie wyrażono ich wprost w ustawie o szczególnych zasadach usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa (dalej: ustawa) – wynikają jednak z ogólnych zasad demokratycznego państwa prawnego, orzecznictwa konstytucyjnego oraz zasad postępowania administracyjnego, według którego proceduje Komisja - podkreśla RPO.
Najczęściej pojawiającym się zarzutem są zastrzeżenia co do braku bezstronności członków Komisji. Ma on przejawiać się m.in.: w publicznym przesądzaniu o fakcie naruszenia prawa przez uczestników postępowania jeszcze przed jego zakończeniem; przypisywaniu uczestnikom postępowania – in genere, nawet bez próby indywidualizowania ich jednostkowej odpowiedzialności – winy i zamiaru celowego działania na szkodę interesu publicznego i osób prywatnych; sugerowaniu udziału w zorganizowanym związku przestępczym; publicznym składaniu oświadczeń sugerujących bezcelowość składania środków odwoławczych od orzeczeń (decyzji, postanowień) Komisji ze względu na znikome szanse zmiany stanowiska przez Komisję.
Skargi dotyczą także braku dostępu do akt postępowania i dokumentów, uniemożliwiania składania wniosków procesowych przez strony i ich pełnomocników, nierzetelnego procedowania z wnioskami o wyłączenie członków organu (uzasadnianych m.in. wątpliwościami co do bezstronności tych osób), „zastraszania" osób wzywanych, nieuwzględniania statusu osoby odmawiającej składania zeznań bądź uchylającej się od odpowiedzi na zadane pytanie.
Rzecznik wskazuje, że zarzuty te dotyczą wprost naruszenia zasady rzetelności (uczciwości, sprawiedliwości) proceduralnej, umocowanej w Konstytucji.
