Sąd może nakazać zatrudnianie pracownika do końca procesu o wadliwe wypowiedzenie

Jeśli w dacie wyroku nie upłynął jeszcze okres wypowiedzenia umowy, a sąd uzna, że to wypowiedzenie jest wadliwe, może orzec o obowiązku dalszego zatrudniania pracownika do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy.

Publikacja: 30.05.2017 05:50

Sąd może nakazać zatrudnianie pracownika do końca procesu o wadliwe wypowiedzenie

Foto: 123RF

Jeśli firma wypowiedziała pracownikowi umowę o pracę, to umowa rozwiązuje się po upływie okresu wypowiedzenia i samo zaskarżenie decyzji szefa do sądu nie zmienia tego skutku. Jednak wyjątkowo sąd pracy może nakazać dalsze zatrudnianie pracownika w czasie trwania procesu. Taką możliwość przewiduje art. 4772 § 2 k.p.c. Według tego przepisu, uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne, sąd na wniosek pracownika może w wyroku nałożyć na zakład pracy obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy.

Zatem pracownik, który otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę i wniósł o uznanie go za bezskuteczne, może również żądać, aby sąd nakazał pracodawcy dalsze utrzymanie go w pracy do końca procesu. Na mocy takiego orzeczenia sądu dochodzi w istocie do wykonania nieprawomocnego wyroku o uznaniu wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne. Ma to na celu zapewnienie pracownikowi środków utrzymania do czasu prawomocnego zakończenia sporu.

W praktyce z takim żądaniem mogą występować przede wszystkim pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. To zwłaszcza im przysługuje roszczenie o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 § 1 k.p.). Ponadto w przypadku osób o dłuższym stażu pracy mają one długi okres wypowiedzenia (art. 36 § 1 k.p.), w ciągu którego może dojść do wydania wyroku przez sąd I instancji.

Tylko na wniosek

Orzeczenie sądu nakazujące pracodawcy dalsze zatrudnianie pracownika może zapaść wyłącznie na żądanie pracownika. Musi on zgłosić przed sądem taki wniosek ustnie lub pisemnie najpóźniej do chwili zamknięcia rozprawy przez sąd I instancji. Sąd nie orzeka w tej kwestii z własnej inicjatywy.

Istotne jest także, że sąd nie jest związany żądaniem pracownika i w zależności od okoliczności sprawy może przychylić się do tego wniosku lub go oddalić.

Okolicznościami, które przemawiają za uwzględnieniem wniosku jest np. trudna sytuacja materialna lub rodzinna pracownika czy brak szans na uzyskanie innego źródła dochodów. Dalsze zatrudnienie zabezpiecza więc interes ekonomiczny pracownika. Natomiast za oddaleniem tego wniosku przemawia np. faktyczna likwidacja stanowiska pracy lub oddziału firmy, ewentualnie bardzo zła sytuacja ekonomiczna pracodawcy czy podjęcie przez pracownika nowej pracy.

Do rozstrzygnięcia

Obowiązek dalszego zatrudniania pracownika trwa do prawomocnego zakończenia sprawy. Jeśli więc firma zaskarży wyrok sądu I instancji, jej apelacja zostanie uwzględniania przez sąd II instancji i dojdzie do oddalenia powództwa pracownika, to nakaz ten przestanie obowiązywać. Zatem w razie pozytywnego dla firmy rozstrzygnięcia sądu II instancji, nie ma ona obowiązku dalszego zatrudniania pracownika.

Przykład

Pani Anna zatrudniona od 1998 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony otrzymała wypowiedzenie umowy. Nie zgadzając się z tym, złożyła odwołanie do sądu pracy. W toku procesu wniosła także o nakazanie pracodawcy jej dalszego zatrudniania do prawomocnego zakończenia procesu z uwagi na swoją trudną sytuację materialną i brak innych dochodów pozwalających na utrzymanie rodziny. Sąd uznał, że wypowiedzenie było nieuzasadnione. Ponieważ nie upłynął jeszcze okres wypowiedzenia umowy o pracę, orzekł – uznając wypowiedzenie za bezskuteczne – także o obowiązku dalszego zatrudniania pani Anny do czasu prawomocnego zakończenia sprawy.

Dotychczasowe warunki

Nakazując pracodawcy dalsze zatrudnianie pracownika, sąd nie określa warunków tego zatrudnienia. Również art. 4772 § 2 k.p.c. nie precyzuje, na jakich warunkach pracownik ma wykonywać dalsze zatrudnienie objęte orzeczeniem sądu. Jednak przyjmuje się, że zwrot „dalszego zatrudnienia pracownika" należy rozumieć jako zatrudnienie z zachowaniem dotychczasowych warunków pracy i płacy. Sąd uznał bowiem wypowiedzenie za bezskuteczne, pracownik powinien więc pracować na tym samym stanowisku i za to samo wynagrodzenie, co przed otrzymaniem wypowiedzenia umowy o pracę. Firma jest więc zobowiązana dopuścić pracownika do dalszej pracy na dotychczasowych warunkach. Taka jest zasada. Nie wyklucza to jednak możliwości złożenia mu przez pracodawcę wypowiedzenia zmieniającego na podstawie art. 42 § 2 k.p. albo czasowego oddelegowania pracownika do innej pracy na mocy art. 42 § 4 k.p., jeśli zachodzą przesłanki to uzasadniające.

Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach

Tylko przy bezskutecznym wypowiedzeniu

Orzeczenie sądu o dalszym zatrudnieniu pracownika może być zamieszczone tylko w wyroku uznającym wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne. Nie może się natomiast znaleźć w wyroku zasądzającym odszkodowanie lub przywracającym do pracy, które zapadają już po upływie okresu wypowiedzenia.

Orzeczenie o utrzymaniu w pracy nie może także zapaść w sprawie toczącej się na skutek odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Wynika to wprost z treści art. 4772 § 2 k.p.c., który stanowi, że sąd orzeka o dalszym zatrudnieniu tylko, gdy uznaje wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne. Nie dotyczy to więc spraw, gdy pracownik odwołał się np. od dyscyplinarnego zwolnienia z art. 52 k.p. lub rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z przyczyn przez niego niezawinionych (art. 53 k.p.).

Jeśli firma wypowiedziała pracownikowi umowę o pracę, to umowa rozwiązuje się po upływie okresu wypowiedzenia i samo zaskarżenie decyzji szefa do sądu nie zmienia tego skutku. Jednak wyjątkowo sąd pracy może nakazać dalsze zatrudnianie pracownika w czasie trwania procesu. Taką możliwość przewiduje art. 4772 § 2 k.p.c. Według tego przepisu, uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne, sąd na wniosek pracownika może w wyroku nałożyć na zakład pracy obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP