Czołowe organizacje biznesowe zgodnie podkrelajš, że konieczna jest poprawa funkcjonowania wymiaru sprawiedliwoci, ale powinna być ona przeprowadzona zgodnie ze standardami stanowienia prawa.
Tymczasem projekt nowej ustawy o Sšdzie Najwyższym, jako projekt poselski, jest prowadzony bez konsultacji społecznych, co może skutkować złš jakociš stanowionego prawa oceniajš w ogłoszonym w poniedziałek wspólnym stanowisku członkowie Rady Dialogu Społecznego (BCC, Konfederacja Lewiatan, Pracodawcy RP i Zwišzek Rzemiosła Polskiego).
Jak podkrelajš, sposób dokonywania zmian w wymiarze sprawiedliwoci nie sprzyja wizerunkowi Polski w oczach przyszłych i obecnych inwestorów. Zaufania przedsiębiorców nie budzi też możliwy bezporedni wpływ polityczny na władzę sšdowniczš wszystkich szczebli.
Powiedzieli
Krzysztof Kajda, dyrektor departamentu prawnego Konfederacji Lewiatan
Projekt nowej ustawy o Sšdzie Najwyższym to kolejny ustrojowy akt prawny dotyczšcy wymiaru sprawiedliwoci, który jest procedowany w trybie poselskim. W ten sposób dokonano już m.in. zmian w Trybunale Konstytucyjnym, prokuraturze, w sšdownictwie powszechnym oraz w wielu obszarach regulacji gospodarczych. Ta szybkoć procedowania i brak konsultacji społecznych bez wštpienia obniżajš jakoć stanowionego prawa. W ten sposób naruszane sš także wartoci dialogu społecznego.
Jest to ważna kwestia dla przedsiębiorców, gdyż stabilnoć i przewidywalnoć systemu prawa sš jednym z kluczowych elementów dla decyzji inwestycyjnych. Dotyczy to zarówno etapu rejestracji firmy, dochodzenia roszczeń, jak i ich egzekucji. Nikt nie kwestionuje, że zmiany poprawiajšce funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwoci sš potrzebne, ale muszš się one odbywać w sposób zgodny z konstytucjš i standardami stanowienia prawa w Polsce.
Arkadiusz Pšczka, zastępca dyrektora generalnego, dyrektor Centrum Monitoringu Legislacji Pracodawców RP
Projekt zmiany ustawy o SN to kolejny przykład łamania zasad prowadzenia dialogu społecznego i procesu legislacyjnego. Nie był on konsultowany ani z organizacjami partnerów społecznych, ani z Radš Dialogu Społecznego. Jest procedowany cieżkš poselskš, ponieważ tak jest szybciej. Niestety szybkoć w legislacji nie idzie w parze z jakociš. Popiech i brak konsultacji społecznych najwyraniej sš stałym elementem procesu legislacyjnego. Potwierdza to przygotowany przez nas raport. Wynika z niego, że ok. 40 proc. ustaw było nierzetelnie konsultowanych. Zwracamy również uwagę, że procedowane zmiany majš istotne znaczenie dla stabilnoci prawa i praworzšdnoci. Proponowane rozwišzania nie przyczyniš się do usprawnienia wymiaru sprawiedliwoci, a tego oczekujš przedsiębiorcy. Problemem polskich sšdów sš przewlekłoć postępowań oraz brak jednolitej linii orzeczniczej, i to tymi kwestiami powinni zajšć się posłowie.
Maciej Grelowski, przewodniczšcy Rady Głównej Business Centre Club
Krajowy wymiar sprawiedliwoci ze wszystkimi jego częciami składowymi ma ogromne znaczenie dla procesu gospodarczego. O sukcesie ekonomicznym kraju decyduje cały system prawa gwarantujšcy równoć podmiotowš, swobodę gospodarczš i co szczególnie ważne bezpieczeństwo dla własnoci prywatnej. Przez ostatniš dekadę problemem dla przedsiębiorców była mała stabilnoć prawa stanowionego niestarannie i dwuznacznie. Przewlekłoć postępowań sšdowych oraz niekompetencja przedstawicieli wymiaru sprawiedliwoci w zakresie procesu gospodarczego jest wcišż poważnym zagrożeniem dla przedsiębiorczoci w Polsce i to z pewnociš należy poprawić. Jednak nie ma gwarancji, że powszechna wymiana kadr w sšdach różnych szczebli zmieni sytuację. Jest za to zagrożenie, że ustanowiony nowym prawem sposób powoływania na stanowiska w sšdach podniesie oportunizm do cnoty zawodowej sędziów.
Cezary Kamierczak, prezes Zwišzku Przedsiębiorców i Pracodawców
Od lat podkrelamy koniecznoć zmian w polskim wymiarze sprawiedliwoci i podzielamy tu w dużej mierze diagnozę PiS. Jestemy jednak bardzo rozczarowani metodš realizacji tych zmian. Nie rozumiem, dlaczego projekt ustawy o Sšdzie Najwyższym jest procedowany jako projekt poselski. Największym zagrożeniem jest to, że sšdownictwo stanie się kolejnym elementem łupu politycznego po zmianie władzy. Takim samym jak spółki Skarbu Państwa. Tymczasem w wymiarze sprawiedliwoci najważniejsze jest zagwarantowanie jego niezawisłoci zarówno na poziomie centralnym, jak i powiatowym. Potrzebne sš rozwišzania systemowe, które będš działać w każdych warunkach. Demokracja i ustrój republikański skonstruowane sš w ten sposób, by skutecznie działać nawet, gdy do władzy dojdš li ludzie. Gdyby zmiany wprowadzono według przyjętych standardów, to PiS mógłby pozyskać znacznš częć rodowisk opiniotwórczych.
Polska Rada Biznesu apeluje do prezydenta
Zrzeszajšca elitę przedsiębiorców Polska Rada Biznesu jako pierwsza z organizacji biznesowych wyraziła oficjalny sprzeciw wobec sposobu przeprowadzania zmian w wymiarze sprawiedliwoci. Jej zarzšd już w niedzielę zaapelował do prezydenta RP o zawetowanie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sšdownictwa oraz niektórych innych ustaw, wzywajšc też posłów i senatorów, by głosowali przeciw projektowi ustawy o Sšdzie Najwyższym w obecnym kształcie.
Jak podkrela zarzšd PRB, proponowane rozwišzania mogš umożliwiać naruszanie podstawowych wartoci wspólnych dla państw demokratycznych.
Przypomina, że PRB od lat stoi na stanowisku, że system wymiaru sprawiedliwoci w Polsce jest dysfunkcjonalny i wymaga głębokich reform. Jednak podstawowe kwestie ustrojowe nie powinny być zmieniane pospiesznie i bez głębokiej refleksji.
Domagamy się przeprowadzenia szerokiej dyskusji wolnej od akcentów politycznej histerii i prób realizowania interesów partyjnych. Oczekujemy zbudowania konsensusu społecznego wokół usprawnienia funkcjonowania wymiaru sprawiedliwoci, a następnie podjęcia zdecydowanych działań legislacyjnych" napisał zarzšd PRB.