Prawo do pożegnania z osobą umierającą – wyrok sądu II instancji

HFPC publikuje informację dotyczącą wyroku sądu II instancji w sprawie prawa do pożegnania z osobą umierającą.

Aktualizacja: 06.09.2017 15:32 Publikacja: 06.09.2017 15:06

Prawo do pożegnania z osobą umierającą – wyrok sądu II instancji

Foto: Fotolia.com

Rodzina zmarłego więźnia wytoczyła proces zakładowi karnemu, ponieważ uniemożliwił im pożegnanie z umierającym krewnym. W toku postępowania powodowie domagali się od zakładu karnego przeprosin oraz zadośćuczynienia.

Sąd w I instancji uznał, że prawo do pożegnania z umierającym więźniem jest dobrem osobistym w rozumieniu Kodeksu cywilnego, podlegającym ochronie prawnej. Taka wykładnia, zdaniem sądu, ma uzasadnienie między innymi w przepisach Konstytucji. Sąd uznał, że na administracji więziennej ciąży obowiązek powiadomienia rodziny o pogarszającym się stanie zdrowia więźnia w sytuacji, gdy osadzony nie jest sam w stanie tego dokonać lub gdy jego zawiadomienie nie może dotrzeć w odpowiednim czasie.

W konsekwencji sąd nakazał zakładowi karnemu wystosować oficjalne przeprosiny, a także zasądził od Skarbu Państwa zadośćuczynienia dla członków rodziny zmarłego. Od wydanego wyroku zarówno powodowie, jak i Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa złożyły apelacje.

HFPC w toku postępowania w sprawie przedstawiła opinię przyjaciela sądu. W opinii podkreślone zostało znaczenie prawa osób pozbawionych wolności do utrzymywania kontaktów z rodziną i osobami bliskimi. Zarówno Europejskie Reguły Więzienne, jak i przyjęte przez ONZ Reguły Nelsona Mandeli przewidują, że informacje o zgonie, poważnej chorobie lub przeniesieniu osadzonego do szpitala powinny być niezwłocznie przekazane jego najbliższym, o ile więzień nie zastrzegł inaczej.

5 września 2017 r. sąd II instancji ogłosił wyrok, w którym nakazał dyrektorowi zakładu karnego przeprosić listownie żonę zmarłego. Ponadto sąd obniżył wysokość zadośćuczynienia przyznanego wcześniej członkom rodziny.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia sąd podkreślił, że obowiązek powiadomienia rodziny o krytycznym stanie zdrowia więźnia jest obowiązkiem prawnym zakładu karnego. Dotyczył on jednak jedynie żony – jako najbliższego członka rodziny zmarłego – oraz spoczywał na państwie, które działało w tym przypadku jako podmiot leczniczy. Sąd podkreślił, że doszło do bezpośredniego naruszenia dóbr osobistych żony zmarłego, a w stosunku do pozostałych krewnych nastąpiło pośrednie naruszenie dóbr osobistych. Ponadto sąd wskazał, że zostały naruszone przepisy Konstytucji oraz art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Sąd II instancji podkreślił, że przepisy Konstytucji należy stosować bezpośrednio, szczególnie w sytuacji, gdy sprawa dotyczy praw obywatelskich.

Rodzina zmarłego więźnia wytoczyła proces zakładowi karnemu, ponieważ uniemożliwił im pożegnanie z umierającym krewnym. W toku postępowania powodowie domagali się od zakładu karnego przeprosin oraz zadośćuczynienia.

Sąd w I instancji uznał, że prawo do pożegnania z umierającym więźniem jest dobrem osobistym w rozumieniu Kodeksu cywilnego, podlegającym ochronie prawnej. Taka wykładnia, zdaniem sądu, ma uzasadnienie między innymi w przepisach Konstytucji. Sąd uznał, że na administracji więziennej ciąży obowiązek powiadomienia rodziny o pogarszającym się stanie zdrowia więźnia w sytuacji, gdy osadzony nie jest sam w stanie tego dokonać lub gdy jego zawiadomienie nie może dotrzeć w odpowiednim czasie.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego