Pracodawcy często stają przed problemem braku współpracy ze strony pracowników w zakresie badań lekarskich – zarówno tych, które nowozatrudnieni muszą przejść przed rozpoczęciem pracy, jak i badań kontrolnych czy okresowych. Powstaje wówczas pytanie, czy pracodawca ma skuteczne instrumenty prawne, które pozwalałyby zdyscyplinować nieposłuszne osoby?
Zdolność do pracy
Przeprowadzenie profilaktycznych badań lekarskich to jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy w sferze bhp, którego wykonanie warunkuje dopuszczenie pracownika do pracy. Obowiązek ten dotyczy każdego pracodawcy, niezależnie od liczby pracowników czy rodzaju prowadzonej działalności. Również podstawa zatrudnienia oraz wymiar czasu pracownika (kandydata) nie mają w tym zakresie znaczenia.
Pojęcie badań profilaktycznych jest zarezerwowane dla wstępnych, okresowych oraz kontrolnych badań lekarskich, opisanych szczegółowo w kodeksie pracy i rozporządzeniu w sprawie badań profilaktycznych. Wspólną cechą tych badań jest ich cel, czyli ustalenie zdolności zdrowotnej pracownika do wykonywania określonej pracy u danego pracodawcy. Różnią się one natomiast między sobą zakresem podmiotowym.
(Nie)aktualne orzeczenie
Co do zasady, każdą osobę przyjmowaną do pracy pracodawca powinien skierować na badanie wstępne, chyba że zatrudnia ją ponownie w ciągu 30 dni od zakończenia dotychczasowej współpracy. Od 1 kwietnia 2015 r. obowiązuje w tym zakresie jeszcze jeden wyjątek. Mianowicie, wstępnym badaniom lekarskim nie podlega osoba przyjęta do pracy u nowego pracodawcy na danym stanowisku w ciągu 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy, jeśli:
- przedstawi ona nowemu pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie,