Podstawowym celem projektu z 7 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o licencji doradcy restrukturyzacyjnego oraz niektórych innych ustaw jest wzmocnienie kontroli tego zawodu poprzez wprowadzenie zwierzchniego nadzoru ministra sprawiedliwości nad wykonywaniem czynności należących do kompetencji licencjonowanych doradców restrukturyzacyjnych.
Dodatkowa formuła kontroli, niezależnie od funkcjonowania nadzoru sprawowanego przez sądy i sędziów – komisarzy, będzie moim zdaniem uzasadniona, jeśli nie sprawdzą się rozwiązania, które funkcjonują w Polsce dla innych grup zawodowych, a na rynku nie będą funkcjonować podmioty, które będą dysponować potencjałem intelektualnym, kadrowym i organizacyjnym do profesjonalnej realizacji czynności doradcy restrukturyzacyjnego.
Doradca restrukturyzacyjny może pełnić m.in. czynności syndyka masy upadłościowej osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej, przedsiębiorstwa, nadzorcy sądowego w postępowaniu restrukturyzacyjnym oraz zarządcy w postępowaniu sanacyjnym przedsiębiorstwa zatrudniającego kilkaset osób. Od doradcy restrukturyzacyjnego oczekuje się znajomości branży przedsiębiorstwa, szerokiej wiedzy prawniczej, wiedzy ekonomicznej, kompetencji w zarządzaniu podmiotami i znajomości źródeł finansowania, w tym pomocy publicznej (art. 26 PrRes). Posiadanie takiej wiedzy oraz możliwości organizacyjnych i zarządczych przez podmiot prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą jest nierealne.
Jak jest w praktyce
Praktyka postępowań restrukturyzacyjnych wskazuje, że sporządzenie w ciągu dwóch tygodni spisu wierzytelności, w tym spornych oraz planu restrukturyzacyjnego dla dłużnika zatrudniającego 100 osób wymaga współpracy zespołu co najmniej doradcy restrukturyzacyjnego i kilku konsultantów. Pozyskanie takich zasobów w ciągu 2–3 dni jest niemożliwe. Tylko podmioty dysponujące stałym kilku lub kilkunastoosobowym zespołem są w stanie realizować zadania wskazane w ustawie Prawo restrukturyzacyjne. Ustawa o licencji doradcy restrukturyzacyjnego winna promować stworzenie i funkcjonowanie takich firm, gdyż będą one gwarancją odpowiednich kompetencji, wymiany wiedzy między doradcami oraz profesjonalnej realizacji postępowań.
Kluczowe znaczenie dla sukcesu postępowań restrukturyzacyjnych ma także wsparcie przedsiębiorcy przez nadzorcę sądowego lub zarządcę. Stabilizacja sytuacji kryzysowej, odbudowa zaufania kontrahentów, rozmowy z wierzycielami, pozyskanie źródeł finasowania wymaga licznych kontaktów, rozmów, spotkań. Tych zadań nie wykona profesjonalnie i skutecznie doradca restrukturyzacyjny funkcjonujący jednoosobowo.