Mieszkanie dla pracownika a korzyści VAT

Zdaniem sądów, przedsiębiorca może odliczyć VAT od wynajmu lub nabycia lokalu dla zatrudnionej osoby ze względu na pośredni związek tej transakcji z czynnościami opodatkowanymi. Fiskus ma jednak inne zdanie na ten temat.

Publikacja: 10.12.2018 04:40

Mieszkanie dla pracownika a korzyści VAT

Foto: 123RF

Coraz więcej polskich przedsiębiorstw decyduje się na zatrudnienie obcokrajowców. Krajowe firmy, chcąc zwiększyć szanse na pozyskanie doświadczonych fachowców, często oferują przyszłym pracownikom również zakwaterowanie. W tym celu wynajmują lub nabywają mieszkania, które następnie nieodpłatnie udostępniają swoim pracownikom. Wątpliwości podatników budzi w tym zakresie nie tylko kwestia, czy mają oni prawo do odliczenia VAT z tytułu wynajmu/nabycia przedmiotowych lokali, ale także czy nieodpłatne udostępnienie pracownikom mieszkań powinno zostać przez nich opodatkowane tym podatkiem. Okazuje się, że ustalenie konsekwencji w VAT wynikających z wynajmu nieruchomości dla pracowników nie jest wcale takie proste. Zwłaszcza, że organy podatkowe oraz sądy administracyjne prezentują w tym zakresie rozbieżne stanowiska.

Czytaj także: Naczelny Sąd Administracyjny(NSA) Prawo w firmie PIT pracownika i zleceniobiorcy

Aktualizacja: 30.11.2018, 08:30 Publikacja: 30.11.2018

Przepisy nie są precyzyjne

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od zakupów wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Przepisy nie wskazują przy tym czy zakupy te powinny mieć bezpośredni związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT, czy wystarczający jest związek pośredni. Ponadto, przepisy ustawy o VAT wskazują, że nieodpłatne świadczenie usług dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika podlega opodatkowaniu VAT (art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT).

Kluczowym kryterium dla ustalenia konsekwencji w VAT od wynajmu/nabycia, a następnie nieodpłatnego udostępnienia lokali pracownikom jest zatem związek tych czynności z działalnością gospodarczą podatnika.

Stanowisko organów

W zakresie wynajmu lokali nieodpłatnie udostępnianych pracownikom organy podatkowe w ostatnio wydawanych interpretacjach indywidualnych prezentują stanowisko, zgodnie z którym pracodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT z tego tytułu. Co jednak ciekawe, organy podatkowe przedstawiają dwa różne uzasadnienia tego stanowiska.

W części wydanych interpretacji indywidualnych brak prawa do odliczenia VAT argumentowany jest brakiem związku wynajmu lokali z czynnościami opodatkowanymi VAT. Organy podatkowe wskazują bowiem, że nieodpłatne udostępnienie mieszkania pracownikom nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem ze względu na związek z działalnością gospodarczą podatnika (interpretacje dyrektora KIS z 27 listopada 2017 r., 0112-KDIL1-3.4012.360.2017.2.AP oraz z 24 lipca 2018 r., 0113-KDIPT1-3.4012.422. 2018.4.JSO). W tym przypadku organy podatkowe pomijają związek najmu lokali z podstawowym zakresem działalności pracodawcy opodatkowanym VAT, w celu realizacji którego zatrudnił on pracowników i wynajął dla nich mieszkanie.

W innych interpretacjach organy podatkowe uzasadniają brak odliczenia VAT zastosowaniem zwolnienia z VAT dla usług najmu lokali na cele mieszkaniowe (art. 88 ust. 3a pkt 2). Przepisy jednak precyzyjnie wskazują, w jakich przypadkach zwolnienie to ma zastosowanie. Zwolnieniu z VAT podlegają usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe (art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT). Tym samym, jeśli podatnik wynajmie lokal mieszkalny na cele mieszkalne, to wówczas nie ma on prawa do odliczenia VAT naliczonego z tytułu tego najmu (interpretacja dyrektora KIS z 9 kwietnia 2018 r., 0114-KDIP1-3.4012.26.2018.2.JF).

Orzecznictwo przychylne dla firm

Odmienne stanowisko prezentują natomiast sądy administracyjne (wyrok NSA z 8 maja 2018 r., I FSK 1182/16, nieprawomocny wyrok WSA w Gdańsku z 10 lipca 2018 r., I SA/Gd 517/18). Według sądów, fakt, że wynajmującym jest spółka (podmiot gospodarczy), w sposób obiektywny wyklucza realizację własnych celów mieszkaniowych. Ponadto, jak wskazał NSA, w przedmiotowej sytuacji najem jest związany z działalnością gospodarczą podatnika, choć pośrednio zaspakajane są potrzeby mieszkaniowe zatrudnionych pracowników. Tym samym, zwolnienie z VAT dla najmu na cele mieszkaniowe nie znajduje w tym przypadku zastosowania. W rezultacie podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT ze względu na pośredni związek najmu lokalu z czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem.

Podstawa prawna: art. 86 ust. 1 i art. 88 ust. 3 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)

Natalia Błażejewska jest konsultantem w Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA Sp. z o.o.

Lidia Adamek-Baczyńska doradca podatkowy, partner w Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA Sp. z o.o.

Pozytywne stanowisko sądów jest dla podatników szansą na skorzystanie z prawa do odliczenia VAT. Nie ulega bowiem wątpliwości, że istnieje związek pomiędzy wynajmem lokali a prowadzoną działalnością opodatkowaną VAT pracodawcy. Brak prawa do odliczenia VAT w tym przypadku podwyższałby koszty prowadzonej działalności, czego pracodawcy chcą uniknąć.

Mniej problematyczną kwestią jest krótkoterminowe udostępnienie pracownikom lokali odpłatnie. W takim przypadku nie ma wątpliwości, że podatnik wykorzystuje nabywane usługi najmu do czynności opodatkowanych. W związku z tym przysługuje mu prawo do odliczenia VAT. Stanowisko to potwierdził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 19 stycznia 2018 r. (0115-KDIT1-1.4012.818.2017.1.KM).

Coraz więcej polskich przedsiębiorstw decyduje się na zatrudnienie obcokrajowców. Krajowe firmy, chcąc zwiększyć szanse na pozyskanie doświadczonych fachowców, często oferują przyszłym pracownikom również zakwaterowanie. W tym celu wynajmują lub nabywają mieszkania, które następnie nieodpłatnie udostępniają swoim pracownikom. Wątpliwości podatników budzi w tym zakresie nie tylko kwestia, czy mają oni prawo do odliczenia VAT z tytułu wynajmu/nabycia przedmiotowych lokali, ale także czy nieodpłatne udostępnienie pracownikom mieszkań powinno zostać przez nich opodatkowane tym podatkiem. Okazuje się, że ustalenie konsekwencji w VAT wynikających z wynajmu nieruchomości dla pracowników nie jest wcale takie proste. Zwłaszcza, że organy podatkowe oraz sądy administracyjne prezentują w tym zakresie rozbieżne stanowiska.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca, Emerytury i renty
Babciowe przyjęte przez Sejm. Komu przysługuje?
Sądy i trybunały
Sędzia WSA ujawnia, jaki tak naprawdę dostęp do tajnych danych miał Szmydt
Orzecznictwo
Kolejny ważny wyrok Sądu Najwyższego wydany już po uchwale frankowej
ABC Firmy
Pożar na Marywilskiej. Ci najemcy są w "najlepszej" sytuacji
Prawo pracy
Od piątku zmiana przepisów. Pracujesz na komputerze? Oto, co powinieneś dostać