Dwie firmy w jednym budynku: jak naliczać odpisy amortyzacyjne

Jeśli w jednym budynku działalność gospodarczą prowadzą dwie osoby, to każda z nich ma prawo naliczać odpisy amortyzacyjne

Publikacja: 30.10.2012 02:00

Odpisy nalicza się od wartości początkowej ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje ich udział we własności składnika majątku. Jeśli jednak nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków i każde z nich prowadzi w nim działalność, to zasada proporcjonalnego rozliczenia będzie miała zastosowanie tylko, gdy będą na cele swoich firm wykorzystywać tę samą powierzchnię (np. to samo piętro). Wtedy każde z nich naliczy opisy od połowy wartości początkowej (lub innej przyjętej proporcji).

Potwierdzają to interpretacje podatkowe. Przykładem jest pismo wydane przez Izbę Skarbową w Łodzi 24 lutego 2012 r. (IPTPB1/415-330/11-2/AG). Izba stwierdziła, że w przypadku, gdy małżonkowie wykorzystują składniki majątku stanowiące ich współwłasność w działalności prowadzonej odrębnie, wartość początkową tych środków trwałych należy ustalić w takiej proporcji, w jakiej pozostaje udział małżonków we współwłasności tych składników.

Z pytaniem zwróciło się małżeństwo. Podatnik w 2011 r. wraz z żoną nabył, na prawach wspólności ustawowej, grunt przeznaczony pod zabudowę. Na nieruchomości zamierzali wybudować budynki trwale związane z gruntem, które będą wykorzystywane do celów działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie przez podatnika oraz przez jego małżonkę. W jakiej proporcji wydatki na realizację opisanych inwestycji będą stanowiły wartości początkowe powstałych środków trwałych.

Izba przypomniała, że kwestię stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Stosownie do art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest wspólnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku.

Współwłasność bowiem, skoro nie została wyłączona ani zniesiona prawomocnym wyrokiem sądu bądź umową majątkową małżeńską, rodzi prawo korzystania z rzeczy na równych zasadach przez każde z małżonków, w tym pobierania pożytków i innych przychodów oraz ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną.

Generalnie zatem, każde z małżonków, które wykorzystuje składnik majątku objęty wspólnością majątkową w odrębnie prowadzonej działalności gospodarczej, ma prawo ustalić jego wartość początkową proporcjonalnie do posiadanego udziału w majątku wspólnym.

Jednak w sytuacji, gdy małżonkowie wykorzystują w nierównych częściach składnik majątku stanowiący ich współwłasność w odrębnie prowadzonych działalnościach, co zostanie stosownie udokumentowane, dopuszczalne jest ustalenie wartości początkowej środków trwałych w oparciu o rzeczywiste proporcje ich wykorzystania.

Takie stanowisko nie jest sprzeczne z postanowieniami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, którego art. 341 stanowi, że każde z małżonków jest uprawnione do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugie z małżonków.

Izba stwierdziła więc, że w sytuacji gdy podatnik oraz jego żona prowadzą odrębnie działalność gospodarczą i dla celów tej działalności będą wykorzystywać składniki majątku, tj. budynki wraz z infrastrukturą, stanowiące ich wspólność majątkową małżeńską, usytuowane na gruncie stanowiącym ich współwłasność, to podatnik ma prawo ustalić wartość początkową tych środków trwałych zgodnie z art. 22g ust. 11 ustawy o PIT, tj. proporcjonalnie do posiadanego udziału we własności tych składników majątku.

Odpisy nalicza się od wartości początkowej ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje ich udział we własności składnika majątku. Jeśli jednak nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków i każde z nich prowadzi w nim działalność, to zasada proporcjonalnego rozliczenia będzie miała zastosowanie tylko, gdy będą na cele swoich firm wykorzystywać tę samą powierzchnię (np. to samo piętro). Wtedy każde z nich naliczy opisy od połowy wartości początkowej (lub innej przyjętej proporcji).

Pozostało 87% artykułu
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił