Przedsiębiorczy rodzice nie wliczą w koszta wydatków na dzieci

Opłaty za przedszkole czy żłobek dla dziecka nie są kosztem podatkowym firmy rodzica.

Publikacja: 02.02.2024 03:00

Przedsiębiorczy rodzice nie wliczą w koszta wydatków na dzieci

Foto: Adobe Stock

Każdy pracujący rodzic musi liczyć się z wydatkami za przedszkole czy żłobek. Jeśli jest przedsiębiorcą, nie ma co liczyć na wrzucanie takich opłat do kosztów podatkowych firmy. Skarbówka się na to nie zgadza. I ma rację, co potwierdził w czwartek Naczelny Sąd Administracyjny.

Rodzicielskie troski przedsiębiorcy...

Spór trafił na wokandę z inicjatywy przedsiębiorczego taty dwóch małych pociech. We wniosku o interpretację wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą oraz pełni funkcję prezesa zarządu w spółce prawa handlowego. W związku ze swoimi funkcjami zawodowymi przebywa zwykle poza domem. Żona pracuje na etacie i też przez wiele godzin przebywa w miejscu zatrudnienia. Dlatego, żeby zapewnić opiekę nad dziećmi w godzinach zawodowej aktywności on i żona ponoszą wydatki na przedszkole.

Mężczyzna był przekonany, że opłaty za przedszkole udokumentowane fakturami może uznać za koszt uzyskania przychodu prowadzonej przez siebie działalności. Od fiskusa oczekiwał tylko odpowiedzi na pytanie, czy może je rozliczyć w całości czy w 50 proc. We wniosku podkreślił, że wydatek na opiekę nad latoroślami ponosi w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Sprawowanie ciągłej osobistej opieki nad dzieckiem uniemożliwiłoby jemu, a także żonie wykonywanie pracy. Gdyby zatem nie te wydatki, nie mogliby zarabiać, a jego firma osiągać przychodów.

Czytaj więcej

Joga i masaż w podatkowych kosztach firmy

W ocenie podatnika za tym, że wydatki na opiekę na dzieckiem nie mają charakteru osobistego, świadczą też zmiany wprowadzone w PIT oraz CIT od 1 stycznia 2016 r. Od tego momentu ustawodawca przewidział możliwość rozliczania w koszty podatkowe m.in. wydatków na utworzenie i prowadzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych lub przedszkoli. Preferencją objął też dofinansowania m.in. do żłobka, klubu dziecięcego lub przedszkola.

Fiskus nie chciał o tym słyszeć. Kategorycznie stwierdził, że opłaty za przedszkole dzieci w ogóle nie mają związku z działalnością podatnika. Zapewnienie prawidłowej opieki nad dzieckiem jest bowiem obowiązkiem rodziców czy opiekunów wynikającym z prywatnej sfery ich życia. I w konsekwencji wydatki z tym związane w ogóle kosztem działalności nie są.

Podatnik nie złożył broni, ale racji nie przyznały mu ani Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, ani NSA.

...bez związku z firmą. Opłaty za przedszkole nie są jej podatkowym kosztem

Oddalając skargę kasacyjną podatnika, NSA nie miał wątpliwości, że jego argumentacja oparta jest na absolutnie wadliwym założeniu. Jak bowiem zauważył sędzia NSA Maciej Jaśniewicz, sprowadza się ono do tego, że wszystkie wydatki związane z kosztami utrzymania o charakterze osobistym osoby fizycznej mogą znaleźć jakiekolwiek przełożenie na jej działalność, gdy poprzez to ma ona ograniczony czas na jej wykonywanie. Tymczasem koszty podatkowe muszą być choć minimalnie powiązane z prowadzoną działalnością i trzeba je odróżnić od wydatków, które są związane z kwestiami dotyczącymi sytuacji osobistej każdego podatnika. Bo niezależnie od tego, czy ktoś ma firmę, jest na etacie, umowie cywiloprawnej czy ma przychody z najmu, wymaga to pewnego nakładu czasu.

NSA odwołał się również do reguł i zasad dotyczących obowiązków wobec dziecka wynikających z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. I nie przekonało go to, że nowelizacja z 2016 r. miała wpływ na zmianę charakteru spornych wydatków. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: II FSK 604/21.

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
Robert Krasnodębski, radca prawny, doradca podatkowy

Granica między wydatkami na tzw. cele osobiste a stanowiącymi koszt uzyskania przychodu nie zawsze jest oczywista. Stąd regularnie powracające spory o kwalifikację wydatków np. związanych ze zdrowiem (na abonamenty czy okulary), transportem (jak rowery, hulajnogi), a także gastronomią czy ubraniami. Niemniej ich źródłem są – świadomie zastosowane przez ustawodawcę – regulacje o pewnym stopniu niedookreślenia, odwołujące się do oceny sytuacji konkretnego przedsiębiorcy. To oznacza, że w praktyce ten sam wydatek może u jednego podatnika stanowić koszt podatkowy, a u innego już nie. Ta reguła nie bardzo sprawdzi się przy okazji sporu o opłaty związane z przedszkolem czy żłobkiem dziecka przedsiębiorcy. Trudno bowiem sobie wyobrazić, że taki wydatek mógłby zostać uznany za koszt podatkowy firmy rodzica.

Każdy pracujący rodzic musi liczyć się z wydatkami za przedszkole czy żłobek. Jeśli jest przedsiębiorcą, nie ma co liczyć na wrzucanie takich opłat do kosztów podatkowych firmy. Skarbówka się na to nie zgadza. I ma rację, co potwierdził w czwartek Naczelny Sąd Administracyjny.

Rodzicielskie troski przedsiębiorcy...

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP