Rok 2016 r. będzie pierwszym rokiem, w rozliczeniu za który podatnicy będą mogli skorzystać z tzw. ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R). Ustalenie właściwej kwoty objętych nią wydatków (kosztów kwalifikowanych) sprawia przedsiębiorcom sporo problemów. Utrudnia je nie tylko niezbyt jasne brzmienie przepisów, ale i zmieniające się podejście organów podatkowych do ich interpretacji.
Problem, przed jakim staje podatnik, to odpowiedź na pytanie, czy za koszt kwalifikowany można uznać ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne nabyte od podmiotów innych niż jednostki naukowe. Odpowiedź twierdzącą można znaleźć w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 czerwca 2016 r. (IBPB-1-2/4510-468/16/KP) oraz z 12 lipca 2016 r. (IBPB-1-2/4510-639/16/KP). Organ zgodził się w nich ze stanowiskiem podatników, że konstrukcja przepisu, w szczególności użycie łącznika „a także", wskazuje, że konieczność otrzymania świadczenia na podstawie umowy z jednostką naukową, w celu uznania kosztów uzyskania przychodu z tym związanych za koszty kwalifikowane, dotyczy tylko i wyłącznie wyników badań naukowych. Natomiast koszty uzyskania przychodów z tytułu ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, mogą być kosztami kwalifikowanymi, jeżeli będą wykorzystane na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, nawet jeżeli nie zostaną nabyte od jednostek naukowych.
Zmiana podejścia
Okazało się jednak, że takie korzystne dla podatników podejście, kolokwialnie mówiąc, „nie utrzymało się". Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie przedstawiła bowiem stanowisko zupełnie odmienne. Uczynił tak m.in. w interpretacjach z 3 listopada 2016 r. (1462-IPPB5.4510.969.2016.1.MR), 8 listopada 2016 r. 1462-IPPB5.4510.973.2016.1.MR) oraz z 6 grudnia 2016 r. (1462-IPPB5.4510.959.2016.1.MR). Odwołując się do etymologii terminu „także" oraz jego słownikowej definicji organ uznał, że wyraz „także" jest synonimem słowa „również"; „i"; „też", zaś użycie w treści przepisu łącznika „a także" wskazuje, że jego konstrukcja podkreśla, iż konieczność otrzymania świadczenia na podstawie umowy z jednostką naukową dotyczy zarówno ekspertyz, opinii, usług doradczych, usług równorzędnych, jak i nabycia wyników badań naukowych na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Tym samym, za koszty kwalifikowane nie można uznać wydatków na zakup ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, świadczonych lub wykonywanych przez podmioty inne niż jednostki naukowe.
Wobec takiego podejścia także Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zmienił swoje wcześniejsze podejście i późniejszych interpretacjach (np. z 21 listopada 2016 r., 2461-IBPB-1-2.4510.924.2016.1.BG i 2461-IBPB-1-2.4510.925.2016.1.BG, a także z 16 grudnia 2016 r., 2461-IBPB-1-2.4510.850.2016. 2.MS) powielał stanowisko izby warszawskiej.
Miało być dobrze...
Ulga B+R została wprowadzona w ramach przyjętego przez poprzedni rząd „Programu Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 roku" Celem programu było stworzenie wysoce konkurencyjnej gospodarki, innowacyjnej i efektywnej, opartej na wiedzy i współpracy różnych sektorów.