Ugoda z bankiem – czy się opłaca frankowiczom

Alternatywą dla sporu sądowego może być zawarcie ugody z bankiem. Pojawia się pytanie, czy polubowne rozwiązanie sporu z bankiem może być korzystne dla frankowicza.

Publikacja: 10.09.2023 15:00

Ugoda z bankiem – czy się opłaca frankowiczom

Foto: Adobe Stock

Proponowane przez banki ugody opierają się na zaleceniach prezesa KNF1. Polegają na przeliczeniu kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej (najczęściej CHF) na typowy kredyt złotowy, bez mechanizmu waloryzacji, oprocentowany stawką referencyjną WIBOR 3M powiększoną o marżę banku. Formułując propozycję ugodową, bank przelicza pozostałe do spłaty saldo zadłużenia wyrażone w walucie obcej na złote polskie.

Sam mechanizm przewalutowania kredytu w zasadzie nie podlega negocjacjom z bankiem. Najczęściej rozmowy dotyczą kursu, po którym saldo zadłużenia w walucie obcej zostanie przeliczone na złote polskie. Ewentualnie kredytobiorca może domagać się obniżenia marży banku.

Czytaj więcej

Kredyty frankowe. Poradnik - jak rozwiązać spór z bankiem

Czy ugody są korzystne?

W pewnych przypadkach dla kredytobiorcy korzystniejsze od procesu sądowego może być zawarcie ugody. Jeżeli suma wpłat dokonanych przez kredytobiorcę w ramach wykonywania umowy kredytu jest dużo niższa niż kwota udostępnionego kapitału, konsument nie ma środków na natychmiastową spłatę różnicy, a sytuacja finansowa wymaga pilnego obniżenia rat, to zawarcie ugody może być opłacalne, pod warunkiem że rata po zawarciu ugody będzie istotnie niższa, co biorąc pod uwagę wysoki poziom stóp procentowych, nie jest pewne.

Zawarcie ugody może być korzystniejsze dla kredytobiorców, którym nie przysługuje status konsumenta. Ponieważ nie wszystkie składy orzekające przyjmują, że umowa kredytu zawierająca odesłania do tabel kursowych stanowi nadużycie zasady swobody umów, proces sądowy jest w tym przypadku bardziej ryzykowny. Ponadto przedsiębiorcy nie mogą powoływać się na art. 13a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, który ogranicza wysokości opłaty sądowej w sprawie dotyczącej czynności bankowej do 1000 zł.

Ugody mogą być także korzystne, jeśli kredytobiorca pierwotnie zawarł umowę klasycznego kredytu złotowego bez mechanizmu indeksacji i później zdecydował się na zawarcie aneksu oraz przewalutowanie kredytu. W takim przypadku najprawdopodobniej sąd w postępowaniu sądowym unieważni jedynie aneks, a nie całą umowę kredytu.

Należy zauważyć, że udział w postępowaniu sądowym wiąże się ze sporym stresem i dodatkowymi kosztami obsługi prawnej. Dla niektórych kredytobiorców zawarcie ugody może być korzystne właśnie dlatego, że jest szybkie i nie wiąże się z koniecznością przeprowadzenia droższego i tremującego postępowania sądowego.

Czytaj więcej

Czym są „kredyty frankowe”?

Na co zwrócić uwagę?

Przed zawarciem ugody należy ustalić, co kredytobiorca może wygrać w postępowaniu sądowym. Należy sprawdzić, czy w umowie przysługuje mu status konsumenta, ustalić, jaką kwotę na rzecz banku wpłacił w ramach wykonywania umowy kredytu oraz czy suma ta przekracza kwotę udostępnionego kapitału. Biorąc pod uwagę aktualne wysokie stawki WIBOR 3M, należy także sprawdzić, czy rata kredytu po zawarciu ugody będzie istotnie niższa. Ponadto należy zwrócić uwagę na wysokość umorzonego salda i kurs CHF w próbie ugodowej oraz w miarę możliwości negocjować jak najkorzystniejszy kurs waluty obcej i marżę banku.

Wyroki korzystniejsze od ugód?

W wyroku sądowym kredytobiorca jest w stanie wygrać znacznie więcej niż w przypadku zawarcia ugody. Kredytobiorca w procesie nie tylko może zyskać stwierdzenie nieważności umowy w sentencji wyroku, co uwolni go od konieczności spłacania dalszych rat i pozwoli na wykreślenie hipoteki zabezpieczającej spłatę kredytu, ale także uzyska zwrot wszystkich rat, prowizji i innych kosztów poniesionych na rzecz banku w związku z wykonywaniem umowy kredytu. Jednocześnie zgodnie z dominującym poglądem kredytobiorca po unieważnieniu kredytu będzie zobowiązany do zwrotu na rzecz banku kwoty udostępnionego mu kapitału. Zawierając ugodę, kredytobiorca jedynie zmniejszy swoje zadłużenie i ewentualnie wysokość raty kredytu.

1 https://www.rp.pl/opinie-ekonomiczne/art381371-przewodniczacy-knf-jak-rozwiazac-problem-kredytow-frankowych

2 tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 144

3 Art. 13a u.k.s.c.: „W sprawach o roszczenia wynikające z czynności bankowych od strony będącej konsumentem lub osobą fizyczną prowadzącą gospodarstwo rodzinne przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 1000 złotych”.

Rafał Dudek - radca prawny w MSN Legal Mazepus Szychowski Niedziałek

Czytaj więcej

Na czym polega odfrankowienie kredytu?

Proponowane przez banki ugody opierają się na zaleceniach prezesa KNF1. Polegają na przeliczeniu kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej (najczęściej CHF) na typowy kredyt złotowy, bez mechanizmu waloryzacji, oprocentowany stawką referencyjną WIBOR 3M powiększoną o marżę banku. Formułując propozycję ugodową, bank przelicza pozostałe do spłaty saldo zadłużenia wyrażone w walucie obcej na złote polskie.

Sam mechanizm przewalutowania kredytu w zasadzie nie podlega negocjacjom z bankiem. Najczęściej rozmowy dotyczą kursu, po którym saldo zadłużenia w walucie obcej zostanie przeliczone na złote polskie. Ewentualnie kredytobiorca może domagać się obniżenia marży banku.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Samorząd
Krzyże znikną z warszawskich urzędów. Trzaskowski podpisał zarządzenie
Prawo pracy
Od piątku zmiana przepisów. Pracujesz na komputerze? Oto, co powinieneś dostać
Praca, Emerytury i renty
Babciowe przyjęte przez Sejm. Komu przysługuje?
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Sądy i trybunały
Sędzia WSA ujawnia, jaki tak naprawdę dostęp do tajnych danych miał Szmydt