Planowany start naboru wniosków to sierpień 2023 r., po uzyskaniu notyfikacji Komisji Europejskiej. Przedsiębiorcy będą mieli 14 dni (od dnia ogłoszenia naboru) na składanie wniosków. Wnioski będą podpisywane za pomocą podpisu kwalifikowanego. Wypłata środków nastąpi w ciągu dwóch miesięcy od rozpoczęcia naboru. Budżet programu to 5,5 mld zł.
Uwagi branży
Budżet programu na poprzedni rok 2022 wyniósł ostatecznie 5,08 mld zł, łączna wartość 234 złożonych wniosków, które wpłynęły do operatora programu – Narodowego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wyniosła 3,84 mld zł, a po weryfikacji do firm trafiło tylko 2 mld 409 mln zł. Wypłata środków nastąpiła ostatecznie dopiero w marcu 2023 r. jak mówi w niedawanej rozmowie z „Parkietem” Henryk Kaliś, prezes Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii program nie został wówczas w pełni skonsumowany ze względu na problemy administracyjne. „Gdy w lutym rząd zapowiadał uruchomienie pierwszej edycji programu, zakładano, że pomoc może trafić nawet do blisko 1000 firm. Ostatecznie wpłynęły 234 wnioski, a tylko 208 uzyskało wsparcie, konsumując zaledwie 2,5 mld zł z przygotowanych 5 mld zł. Powodów, dla których tak się stało, było wiele. Z pewnością krótki czas na złożenie wniosku o dotacje. Żeby go prawidłowo wypełnić, przedsiębiorcy musieli przeanalizować dane o zużyciu i kosztach energii elektrycznej i gazu ziemnego, jak również wykonać analizy finansowe, co w wielu przypadkach okazało się niemożliwe do zrobienia w dwa tygodnie. Drugi powód to ograniczone możliwości polskiego rynku usług doradczych, który nie był w stanie z dnia na dzień obsłużyć kilkuset nowych zleceń. Mieliśmy również sygnały o docierających do firm nieprawdziwych, wprowadzających w błąd informacjach, które z pewnością wpływały na decyzje o nieprzystępowaniu do programu” – mówi na początku lipca Kaliś.
Program „Pomoc dla przemysłu energochłonnego związana z cenami gazu ziemnego i energii elektrycznej w 2023 r.” został opracowany na podstawie ustawy z 29 września 2022 r. o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024.
Kto może skorzystać?
Do uzyskania pomocy uprawnione będą wszystkie firmy energochłonne, które przeważającą działalność prowadzą w sekcji B lub C PKD. Za energochłonne uznane zostaną te firmy, których koszty energii elektrycznej i gazu ziemnego w 2021 r. wyniosły nie mniej niż 3 proc. wartości produkcji sprzedanej. Kwota pomocy podstawowej wynosi 50 proc. kosztów kwalifikowanych do 4 mln EUR, liczone łącznie dla wszystkich przedsiębiorstw powiązanych zarejestrowanych w Polsce. Jest to jednak mniej niż postulowała branża. Jak mówił Kaliś, duże energochłonne zakłady przemysłowych proponowały korekty w w programie MRiT korekty polegającej na zwiększeniu limitu pomocy do wysokości 80 proc. kosztów kwalifikowanych, a nie jak to przyjęto ostatecznie, a więc 50 proc.
Z pomocy zwiększonej będą mogły skorzystać firmy, które spełniają dodatkowe warunki jak prowadzenie przeważającej działalności w branżach określonych przez KE jako szczególnie narażone na utratę konkurencyjności, odnotowanie w 2023 r. ujemnego wyniku finansowego EBITDA lub spadku tego wskaźnika o 40 proc. względem 2021 r., przedstawienie do końca I kwartału 2024 r. przez wnioskodawcę planu zwiększenia efektywności energetycznej, którego koszty realizacji wyniosą co najmniej 30 proc. otrzymanej pomocy.
