ESG w centrum uwagi polityków i biznesu

Materiał powstał we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem ESG

Prawie 40 osób – polityków, przedstawicieli ministerstw oraz agend rządowych, prezesów i członków zarządów czołowych polskich firm, ekspertów od energetyki, budownictwa, ESG, doradztwa strategicznego, a także prawników największych kancelarii – wzięło udział w Okrągłym Stole Zrównoważonej Transformacji Gospodarczej, który odbył się w Warszawie.

Wydarzenie było poświęcone wyzwaniom, które stoją przed branżami najbardziej wrażliwymi na zmiany związane ze zrównoważoną transformacją. Celem debaty było wspólne wskazanie najważniejszych obszarów związanych z ESG (ang. Environmental, Social, Governance – ochrona środowiska, odpowiedzialność społeczna i ład korporacyjny), które wymagają podjęcia działań na poziomie krajowym i unijnym. Organizatorem Okrągłego Stołu Zrównoważonej Transformacji Gospodarczej było Polskie Stowarzyszenie ESG. „Rzeczpospolita” była partnerem medialnym wydarzenia.

Rada Innowatorów ESG oraz Rada Ekspertów, działające przy Polskim Stowarzyszeniu ESG, wypracowały sześć postulatów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Są to:

>Powołanie Rady / Zespołu ds. ESG przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Prace Rady miałyby być koordynowane i nadzorowane przez jednego ministra / wiceministra,

>Audyt ustaw związanych bezpośrednio i pośrednio z ESG. Dostosowanie prawa polskiego do unijnego,

>Tarcza ESG. Wsparcie instytucjonalne, finansowe dla dużych firm na inwestycje związane z transformacją ESG,

>Centrum Wiedzy i Wymagań dotyczących ESG utworzone przy jednej z agend z Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju,

>Wsparcie rządu przy kształceniu nowych kadr w obszarze ESG,

>Jasne wytyczne dotyczące audytowania raportów ESG (Polska Agencja Nadzoru Audytowego).

Przypominając te postulaty na początku spotkania, Joanna Dargiewicz-Rożek, członkini zarządu Polskiego Stowarzyszenia ESG, wyraziła nadzieję, że stanie się ono okazją do nawiązania szerokiego dialogu między stroną rządową a biznesem. – Biznes sam nie poradzi sobie z implementacją wymogów ESG – stwierdziła.

Marta Biernacka-Miernik, członkini zarządu Polskiego Stowarzyszenia ESG, dodała, że przedsiębiorcom potrzebna jest pomoc finansowa. – W związku ze zrównoważoną transformacją, w tym energetyczną, firmy będą musiały ponieść ogromne koszty. Szacują, że będzie to nawet 15 proc. ich przychodów – wskazała.

Wyciągnąć wnioski

Tomasz Frankowski, europoseł Platformy Obywatelskiej, zauważył, że Parlament Europejski w nowej kadencji powinien wyciągnąć wnioski z protestów rolników i skupić się na dialogu biznesu z instytucjami unijnymi, tak aby kolejne działania i regulacje związane ze zrównoważonym rozwojem czy dążeniem do neutralności klimatycznej UE były oparte na realnych potrzebach i możliwościach społeczeństwa i biznesu.

Michał Kobosko, wiceprzewodniczący Polski 2050, przewodniczący sejmowej Komisji ds. UE, wskazał, że nie ma odwrotu od rewolucji ESG, a politycy muszą pomóc przedsiębiorcom w jej przejściu. – Musimy stworzyć warunki, by przedsiębiorcy nie widzieli w ESG tylko dodatkowego kosztu czy komplikacji, ale by zobaczyli też szanse – mówił.

Obrady Okrągłego Stołu Zrównoważonej Transformacji Gospodarczej

materiały prasowe

Janusz Piechociński, były wicepremier i minister gospodarki, prezes Izby Przemysłowo-Handlowej Polska-Azja, zgodził się, że dla zrównoważonego rozwoju nie ma alternatywy. – Zmuszają nas do tego świat, nowe technologie, nowe wyzwania na rynku oraz to, że konkurencja nie śpi – powiedział.

Zdaniem Miłosza Motyki, podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, aby przejść na gospodarkę niskoemisyjną, potrzeba kilku elementów. – Po pierwsze, czasu. Po drugie, pieniędzy, a po trzecie, stabilnego otoczenia legislacyjnego. Dziś widać, że czasu nam brakuje, środków wystarcza, przede wszystkim z Krajowego Planu Odbudowy, a stabilne otoczenie legislacyjne musi zagwarantować rząd – ocenił.

Dariusz Bliźniak, wiceprezes, Grupa Kapitałowa Respect Energy, stwierdził, że polski system energetyczny powinien być określany przez 3E: elastyczne wytwarzanie, elastyczny przesył i elastyczny popyt. Trzecie E już na rynku działa, rozwija się pierwsze, ale w najtrudniejszym położeniu jest przesył. Jego zdaniem to jest największy problem dla energetyki „na najbliższe 20 lat”.

Spojrzenie biznesu

Wojciech Świątek, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w Schneider Electric, podkreślił, że dziś jednym z głównych wyzwań transformacji ESG jest kwestia finansowania. – Dlatego biznes apeluje do strony rządowej o wsparcie – powiedział.

Mariusz Potocki, head of commercial sales w SolarEdge, zwrócił uwagę, że dla transformacji istotne znaczenie, choćby kosztowe, ma fotowoltaika. Jak mówił, dla biznesu jest to bardzo ważna informacja w kontekście działań na rzecz efektywności.

Aleksandra Koseła, external affairs manager (Poland&Baltics) BAT, podkreśliła, że branża tytoniowa mocno inwestuje w ESG. Zaapelowała o stabilność prawa oraz wsłuchiwanie się w postulaty branży i prowadzenie konsultacji społecznych. Jej zdaniem, aby wdrażać nowe produkty, mniej szkodliwe dla zdrowia, potrzeba dalszych rozmów i długofalowych rozwiązań.

Michał Kobosko, wiceprzewodniczący Polski 2050

materiały prasowe

Jak mówiła Agnieszka Deeg-Tyburska, członek zarządu Polpharmy, sektor generyczny liczy na wsparcie rządu w zakresie zachęt finansowych i zwolnień podatkowych. – Chodzi m.in. o możliwość odpisu podatkowego projektów, realizowanych np. z uczelniami, które się nie powiodły. Zależy nam także na kontynuacji wsparcia rządu dla pakietu farmaceutycznego – wskazała.

Dr Mirosław Kachniewski, prezes Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych, zwrócił uwagę, że wiele spółek „będzie musiało przejść od lansu do complience’u”. Jednocześnie w transformację ESG będzie musiało zaangażować się bardzo wiele podmiotów małych i średnich. Jak mówił, olbrzymim wyzwaniem będzie dla nich przygotowanie danych, jakich zażyczą sobie ich duzi partnerzy.

Robert Jędrzejowski, prezes zarządu Pekabex S.A., wskazał na potrzebę regulacji w zakresie realizacji celów ESG, które będą „dawały pewien obiektywizm i określały jasne zasady, ale także były proste i stawiały realistyczne cele, a jednocześnie ograniczały możliwość greenwashingu”.

Janusz Piechociński, były wicepremier i minister gospodarki

materiały prasowe

Mówiąc w imieniu MŚP, Adam Wdowiak, prezes Intelligent Technologies, stwierdził, że małe i średnie firmy potrzebują ochrony przed dużym biznesem, który będzie wymagać od nich danych dotyczących ESG. – MŚP potrzebują edukacji, bo mogą zdobyć przewagę konkurencyjną, nawet w skali globalnej, jeśli będą spełniały standardy ESG, ale nie mogą też być zaskakiwane wymaganiami wobec nich – podkreślił.

Bolesław Pilecki, head of sales w CRIF, nawiązał do kwestii ESG w kontekście łańcucha dostaw dla dużych podmiotów. Jak mówił, duże firmy „oswoiły” już raportowanie ESG w zakresie 1. i 2. Natomiast zakres 3., związany wprost z łańcuchem dostaw, oznacza dla nich zupełnie nowe wyzwania, choćby w zakresie standaryzacji pozyskiwanych danych.

Raporty pod lupą

O kontroli raportów ESG opowiadał Bogusław Budziński, zastępca dyrektora Departamentu Strategii i Współpracy Międzynarodowej w Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA). Wyjaśnił, że nie będą one podlegały audytowi, tylko atestacji. – Zostanie wypracowany standard. W skali globalnej będzie to ISSA 5000. Prawdopodobnie stanie się on bazą dla standardu unijnego. Ten może być w dużej mierze jasny około jesieni 2026 r. Wtedy Komisja Europejska wyda standard w zakresie atestacji, pozwalającej na ograniczoną pewność. Standard, który powinien już umożliwić audytorom przeprowadzenie atestacji o pełnej pewności, ma być gotowy dwa lata później – powiedział. Dodał, że do tego czasu istotne jest wypracowanie standardu pomostowego, nad czym pracuje już Polska Izba Biegłych Rewidentów (PIBR). PANA uczestniczy w tych pracach.

W debacie wzięli udział politycy, przedstawiciele rządu, prezesi i członkowie zarządów czołowych firm oraz prawnicy z największych kancelarii

materiały prasowe

Kamil Jesionowski, prezes PIBR, dodał, że te opracowywane standardy dotyczą nowego podejścia i nowej usługi. – Zawód biegłego rewidenta także przeżywa teraz transformację w kierunku ESG, w kierunku tej atestacji. Zawód wiązany dotąd stricte z rewizją finansową rozszerza swoją działalność także na ESG. Będziemy musieli pracować w zespołach, bo zakres raportowania jest niezwykle szeroki – mówił prezes PIBR.

W rozmowie pojawił się także wątek zapotrzebowania na ekspertów w dziedzinie ESG. Dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH, rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, zapewniał, że jego uczelnia stara się odpowiadać na zapotrzebowanie rynku w tym zakresie. Uważa on jednocześnie, że powinny zostać uruchomione specjalne projekty, w których środki finansowe byłyby przeznaczone na edukację specjalistów od ESG.