Nie byłoby pewnie żadnego problemu, gdyby zbiory adresowe zgromadzone w bazie PESEL były jawne i elektronicznie dostępne. Tylko czy my, obywatele jestemy na to mentalnie przygotowani zastanawia się adwokat.
Nie trzeba głęboko szukać, by sprawdzić, że nie byłem zwolennikiem nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego w zakresie wprowadzenia obowišzku podawania numeru PESEL osób fizycznych stron postępowań cywilnych. Jestem jednak goršcym przeciwnikiem pomyłek sšdowych czy komorniczych, które kaleczš społecznš akceptację wymiaru sprawiedliwoci.
A priori nie neguję więc przyjętych, kompromisowych rozwišzań legislacyjnych między innymi dlatego, że realizujš one podstawowy postulat zgłaszany przez przedstawicieli palestry: wprowadzone zmiany nie doprowadzš do paraliżu procesu cywilnego. Głęboko przy tym wierzę, że zmiana procedur będzie przedmiotem uważnego monitoringu ze strony przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwoci oraz szybkiej korekty legislacyjnej, gdyby rzeczywicie zaszła taka potrzeba.
Poniżej dalsza częć artykułu
Sposób na sobowtóra
Do końca życia będę pamiętał minę policjanta, który zatrzymał mnie kiedy do kontroli drogowej. Jego twarz wyrażała najgłębsze osłupienie i niedowierzanie. Uważnie sprawdzał mój dowód i prawo jazdy. Potem zapytał jak się nazywam i gdy z moich ust usłyszał potwierdzenie danych osobowych, odstšpił od karania. Bo musiałby ukarać samego siebie. On też nazywał się Rafał Dębowski. Moja przygoda z sobowtórem danych osobowych skończyła się dla mnie dobrze.
Ostatnie doniesienia medialne dowodzš jednak, że zbyt wielu naszych rodaków dowiadcza zbyt wielu dolegliwoci przez to, że posiadajš sobowtórów-imienników. Co gorsza, takie przygody niestety nie zawsze kończš się dla nich szczęliwie. W dobie wszechogarniajšcej nas cyfryzacji, informatyzacji i globalizacji koniecznociš staje się więc zadbanie o to, bymy byli należycie zindywidualizowani, choćby przez indywidualny numer PESEL. Postulat bezpieczeństwa obrotu prawnego przede wszystkim dotyczy za postępowań sšdowych.
A skoro wiemy, że nie ma odwrotu od wprowadzenia obowišzku posługiwania się numerami indywidualizujšcymi uczestników postępowań cywilnych, oczywiste, że trzeba od czego zaczšć. Ostatnia nowela kodeksu postępowania cywilnego wypełnia postulat podejmowania przez rzšd rzeczywistych działań i testowania konkretnych rozwišzań prawno-informatycznych, a nie prowadzenia teoretycznych (czytaj: jałowych) debat. Choć nie zwalnia z debaty o skutecznoci przyjętych regulacji.
Zgłaszajšc postulaty
de lege ferenda, warto zwrócić uwagę na to, co dla niektórych oczywiste. Goršca debata społeczna dotyczyła wyłšcznie nałożenia obowišzku posługiwania się numerem PESEL.
Dlaczego nikt nie kwestionował przepisów nakazujšcych podawanie na przykład numeru KRS? Odpowied jest prosta: bo numer KRS jest jawny i łatwo dostępny, co jest zasługš jawnoci bazy KRS i nie boję się tego nazwać po imieniu: wręcz cywilizacyjnego skoku informatycznego wymiaru sprawiedliwoci jaki zafundowało nam nie tak dawno Ministerstwo Sprawiedliwoci. Nie byłoby pewnie żadnego problemu, gdyby zbiory adresowe zgromadzone w bazie PESEL były jawne i elektronicznie dostępne. Tylko czy my, obywatele jestemy na to mentalnie przygotowani?
Czy za cenę pewnoci obrotu prawnego i braku pomyłek sšdowych lub komorniczych jestemy gotowi upublicznić nasze adresy, by znali je nasi przeciwnicy procesowi i nie wiadomo kto jeszcze?
Strach przed nowym
Nie ulega wštpliwoci, że z nowym zawsze wišże się obawa. Sam jestem pełen obaw jak będš działały nowe przepisy. Ot choćby czy prawo do zawieszania postępowania nie będzie przez sšdy nadużywane? Choć nie podzielam, to rozumiem obawy rodowiska sędziowskiego zwišzane z wprowadzeniem nowego obowišzku ustalania numeru PESEL. Gdybym był sędziš, chciałbym wiedzieć czy rzeczywicie w każdym wydziale będzie działało połšczenie sšdów z bazami PESEL. Czas pokaże czy nasze obawy były uzasadnione, czy płonne. Lepiej jednak myleć jak ulepszyć to co już mamy, niż cišgle debatować, że trzeb a co zrobić, nie robišc przy tym nic.
CV
Autor jest adwokatem, członkiem NRA