Firmy będą mogły wykupić użytkowane wieczyście grunty. Ale za ile?

Zdaniem ekspertów samorządy mogą jednak zniechęcić przedsiębiorców do zakupu gruntu. Dojdzie do tego, jeśli gminy ustalą wysokie ceny dotychczas użytkowanych wieczyście nieruchomości.

Publikacja: 28.05.2023 09:14

Firmy będą mogły wykupić użytkowane wieczyście grunty. Ale za ile?

Foto: Adobe Stock

Tak może w praktyce wyglądać pozorna pomoc dla przedsiębiorców, przewidziana w nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw. W piątek nowelę przegłosował Sejm. Zgodnie z nią przedsiębiorcy będą mogli wykupić użytkowane przez siebie wieczyście zabudowane nieruchomości. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami grunt oddany w użytkowanie wieczyste może być sprzedany wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, jednak po przyjęciu ustawy uwłaszczeniowej przedsiębiorcy przez rok nie będą mogli, jak dotychczas, otrzymać od właściciela gruntu odmowy wykupu.

Czytaj więcej

Wykup gruntów na nowych zasadach

Radca prawny dr Agnieszka Grabowska-Toś zwraca uwagę, że w odniesieniu do gruntów jednostek samorządu terytorialnego nie mówimy o dwunastu miesiącach, w ciągu których należy złożyć wniosek o wykup, ale o ośmiu, ponieważ zgodnie z nowelizacją właściwe rady tych jednostek mają cztery miesiące, liczone od wejścia w życie ustawy, na uchwalenie zasad sprzedaży gruntów użytkownikom wieczystym.

- Przedsiębiorcy będą zmuszeni czekać, aż te zasady zostaną określone i dopiero wtedy będą mogli podjąć decyzję, czy wykup im się opłaca, czy nie - zauważa prawniczka. Rady samorządów określą m.in. wysokość należnej przedsiębiorcy bonifikaty.

Pomoc publiczna

Podczas posiedzenia Sejmu poseł Robert Obaz z Lewicy apelował, aby termin roku na roszczenie został wydłużony do 5 lat. Poseł Joanna Mucha z Polski 2050 poparła ten pomysł, podkreślając, że w czasie posiedzenia komisji przedsiębiorcy zwrócili uwagę, że przy tak krótkim okresie spowoduje to ogromne problemy z pomocą de minimis. Pomoc ta jest określona w aktach prawa Unii Europejskiej. Poprawka nie została jednak przyjęta i pozostał termin roku. Dr Agnieszka Grabowska-Toś podkreśla, że ustawa będzie korzystna dla przedsiębiorców, którzy w ciągu ostatnich 3 lat przed wejściem w życie ustawy nie wykorzystali pomocy de minimis w pełnym zakresie, czyli w kwocie 200 tys. euro.

- Jeśli przedsiębiorca nie skorzystał z pomocy de minimis i jego grunt stanowi własność Skarbu Państwa, wówczas będzie zobowiązany do zapłaty 20-krotności iloczynu stawki procentowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste i wartości nieruchomości gruntowej na dzień zawarcia umowy sprzedaży. Różnica między tą kwotą a wartością nieruchomości stanowić będzie pomoc publiczną i jeśli „zmieści się” w tym limicie 200 tys. euro, przedsiębiorca nie będzie musiał uiszczać dopłaty. Dla niego wykup faktycznie może być korzystny – mówi ekspertka. Dodajmy, że najwięcej gruntów użytkowanych wieczyście należy do Skarbu Państwa.

Jeśli przedsiębiorca wykorzystał pomoc w całości lub w części, będzie musiał dopłacić z własnej kieszeni do wartości nieruchomości. W przypadku nabywanych w ramach roszczenia gruntów samorządów, cena sprzedaży nie będzie mogła być niższa niż 20-krotność i nie wyższa niż wartość nieruchomości ustalona na dzień zawarcia umowy sprzedaży. Faktycznie jednak cena zostanie określona w uchwale właściwej rady. Może np. zostać ustalona na poziomie 80-krotności iloczynu stawki opłaty i wartości nieruchomości, zatem zapisy w projekcie oznaczają, że po upływie roku, gdy przedsiębiorca ma czas na roszczenie o wykup nieruchomości, ich właściciele będą mogli konstruować zasady ustalania wysokości ceny sprzedaży, aby była ona maksymalnie wysoka i aby przedsiębiorcy nie byli zainteresowani wykupem gruntów.

Dr Agnieszka Grabowska-Toś zaznacza, że w ostatnich latach wielu przedsiębiorców korzystało z pomocy publicznej, choćby w związku z pandemią. W przypadku rocznego okresu żądania wykupu zdaniem ekspertki niewielu przedsiębiorców skorzysta z roszczenia i zdecyduje się na wykup nieruchomości na własność.

Zmiany w planowaniu przestrzennym

Sejm przyjął też rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która likwiduje studia uwarunkowań i kierunki zagospodarowania przestrzennego, a wprowadza plany ogólne określające parametry zabudowy na terenach gminy. Zgodnie z jedną z przyjętych poprawek, przy opracowywaniu i uchwalaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo ich zmian, gminy będą określać maksymalną intensywność zabudowy, maksymalną liczbę miejsc do parkowania oraz linie zabudowy dla kondygnacji podziemnych.

Tak może w praktyce wyglądać pozorna pomoc dla przedsiębiorców, przewidziana w nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw. W piątek nowelę przegłosował Sejm. Zgodnie z nią przedsiębiorcy będą mogli wykupić użytkowane przez siebie wieczyście zabudowane nieruchomości. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami grunt oddany w użytkowanie wieczyste może być sprzedany wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, jednak po przyjęciu ustawy uwłaszczeniowej przedsiębiorcy przez rok nie będą mogli, jak dotychczas, otrzymać od właściciela gruntu odmowy wykupu.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego