O regulację, którą prezydent Andrzej Duda podpisał w listopadzie, od lat walczyło środowisko dermatologów i onkologów oraz rzecznik praw dziecka. Lekarze chcieli powstrzymać falę zachorowań na raka skóry, który od kilkunastu lat odnotowują u coraz młodszych pacjentów.
Zgodnie wchodzącą w piątek ustawą z 15 września 2017 r. o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium lampy UV będą traktowane jak alkohol. Nieletni nie będzie mógł z nich skorzystać, a właściciel łóżka czy kabiny opalającej za udostępnienie mu ich zapłaci surową karę. W salonie – jak w sklepie monopolowym – będą musiały wisieć tablice z napisem: „Zakaz udostępniania solarium osobom, które nie ukończyły 18. roku życia". W razie wątpliwości obsługa będzie miała prawo poprosić go o okazanie dowodu. W widocznym miejscu ma się znaleźć informacja o zagrożeniach korzystania z lamp opalających, a solaria nie będą mogły się już reklamować.
Czy aż takie środki zaradcze są konieczne? Lekarze nie mają wątpliwości, bo nawet kilka wizyt w solarium przed 30. rokiem życia zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka o 30 proc.:
– Na polskie dane wykazujące bezpośredni związek korzystania z solarium w młodym wieku z rozwojem czerniaka i raka skóry trzeba będzie jeszcze poczekać, ale już dziś obserwujemy zachorowania u osób coraz młodszych. Dysponujemy też danymi z innych krajów – mówi prof. Andrzej Kaszuba, kierownik Kliniki Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. – Nie ma jednak wątpliwości, że stosowane w solariach promieniowanie UVA i UVB ma działanie rakotwórcze na nieczerniakowe nowotwory – raka podstawnokomórkowego i kolczystokomórkowego i że jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci. Skóra dzieci jest szczególnie wrażliwa na działanie promieni UV – łatwo może dojść do oparzeń, ale także wczesnych zmian DNA komórek skóry i powstawania mutacji, które po wielu latach eksplodują w postaci nowotworów – dodaje prof. Kaszuba. I cieszy się, że obecny sezon komunijny może być pierwszym, w którym matki nie będą posyłać córek na solarium, by opalenizna kontrastowała z bielą sukienek.
W okresie okołokomunijnym właściciele łóżek opalających mogą spodziewać się wzmożonych kontroli ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej, która za złamanie zakazu ma prawo na nich nałożyć karę w wysokości od 1 do 50 tys. zł. Zgodnie z wynikami badania przeprowadzonego latem 2017 r. na zlecenie Narodowego Programu Zdrowia przez Fundację Medicover z solarium korzysta ponad 2/3 dorosłych i co trzeci nastolatek, a intensywnie, czyli co najmniej raz w tygodniu – 6 proc. badanej młodzieży i 12 proc. dorosłych.
