Niedopuszczalna pomoc gminy na zadania zlecone powiatu

Wydatek budżetu tytułem pomocy finansowej dla powiatu na zadanie związane z paszportami, może zostać skutecznie podważony przez regionalną izbę obrachunkową w toku postępowania nadzorczego. Dotyczy bowiem środków finansowych na zadanie, które nie jest zadaniem własnym powiatu, lecz mu zleconym.

Publikacja: 05.09.2017 05:20

Niedopuszczalna pomoc gminy na zadania zlecone powiatu

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

- Zamierzamy jako gmina przeznaczyć z budżetu 25 tys. zł by pomóc finansowo powiatowi na zadania mu zlecone (paszportowe), a dokładniej chodzi o wynagrodzenia pracowników wykonujących te zadania.Czy taki wydatek budżetu jest prawidłowy?

Nie. Po pierwsze wskazać należy, że zadanie związane z realizacją zadań dotyczących spraw paszportowych (w tym w zakresie mieści się kwestia wydatków na wynagrodzenia pracowników realizujących zadanie) jest z pewnością zadaniem z zakresu administracji rządowej, które zostało przekazane powiatowi do wykonania. Z kolei, z art. 41 ust. 3 ustawy z 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 758) wynika jasno, że koszty związane z wydawaniem dokumentów paszportowych przez organy paszportowe, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz wojewodowie, każdy w zakresie swojego działania. Co jednak istotne, z art. 45 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wynika, że jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania z zakresu administracji rządowej, na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej, otrzymuje od tych organów dotacje celowe w kwocie wynikającej z zawartego porozumienia.

Po drugie, należy również zauważyć, że zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 446 ze zm.) gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Więc, co do samej zasady, z powyższego wynika, że jednostki samorządu terytorialnego mogą udzielać sobie pomocy finansowej, czyli np. gmina może przekazać pieniądze powiatowi. Problem leży jednak gdzie indziej, o czym mowa niżej.

Po trzecie, z korelacji art. 216 ust. 2 pkt 5 i art. 220 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wynika możliwość udzielania z budżetu jednostki samorządu terytorialnego (np. gminy), pomocy finansowej i rzeczowej dla innych jednostek samorządu terytorialnego, przy czym pomoc finansowa ma charakter dotacji celowej. Ponadto przepis art. 216 ust. 2 pkt 5 stanowi o konieczności określenia przez radę ww. pomocy w odrębnej uchwale.

Po czwarte, warto wreszcie zauważyć, że wspomniana pomoc finansowa dla innej jednostki samorządowej może być udzielona tylko na realizację zadań własnych jednostki samorządowej, do której jest ona kierowana. W tym kontekście przytoczyć można stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego z wyroku z 3 marca 2015 r. (sygn. akt II GSK 207/14). Zaakcentowano tam, że pomoc może być przyznana wyłącznie na realizację zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Przesunięcie środków z budżetu gminy do budżetu samorządu województwa na cele związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej (co miało miejsce w niniejszej sprawie) lub innych zadań zleconych przez państwo, stanowiłoby faktyczne przeniesienie zadania z zakresu administracji rządowej na podmiot nieuprawniony w ustawie do jego wykonania i byłoby rażącym naruszeniem zasad finansowania określonych w ustawie o finansach publicznych oraz w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Po piąte, w powyższym kontekście znaczenie ma również art. 216 ust. 2 pkt 1 ustawy o finansach publicznych, który przewiduje, że wydatki jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizacje zadań własnych. Dalej w ww. art. 216 ust. 2 pkt 5 mowa jest o wydatkach na pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Skoro zaś w art. 216 ust. 2 pkt 1 mowa jest o wydatkach na realizację zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego, to pkt 5 dotyczy wydatków na pomoc (rzeczową lub finansową) nakierowaną na finansowanie zadań beneficjenta tej pomocy. Podobny kierunek interpretacyjny prezentowany jest przez niektóre regionalne izby obrachunkowe.  

—Marcin Nagórek, radca prawny

podstawa prawna: art. 216 ust. 2 pkt 1 i 5 i art. 220 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1870 ze zm.)

podstawa prawna: art. 45 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 198 ze zm.)

- Zamierzamy jako gmina przeznaczyć z budżetu 25 tys. zł by pomóc finansowo powiatowi na zadania mu zlecone (paszportowe), a dokładniej chodzi o wynagrodzenia pracowników wykonujących te zadania.Czy taki wydatek budżetu jest prawidłowy?

Nie. Po pierwsze wskazać należy, że zadanie związane z realizacją zadań dotyczących spraw paszportowych (w tym w zakresie mieści się kwestia wydatków na wynagrodzenia pracowników realizujących zadanie) jest z pewnością zadaniem z zakresu administracji rządowej, które zostało przekazane powiatowi do wykonania. Z kolei, z art. 41 ust. 3 ustawy z 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 758) wynika jasno, że koszty związane z wydawaniem dokumentów paszportowych przez organy paszportowe, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz wojewodowie, każdy w zakresie swojego działania. Co jednak istotne, z art. 45 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wynika, że jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania z zakresu administracji rządowej, na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej, otrzymuje od tych organów dotacje celowe w kwocie wynikającej z zawartego porozumienia.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego