Jesienią wejdą w życie znowelizowane przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 2236; dalej: rozporządzenie) dotyczące oskładkowania osób delegowanych za granicę. Zmiana miała dostosować aktualne przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 2015 r. (SK 9/14), który częściowo stwierdził ich niekonstytucyjność. Tymczasem w większości przypadków doprowadzi ona do podwyższenia obciążeń składkowych.
Zaproponowane w rozporządzeniu zmiany miały stanowić dostosowanie przepisów dotyczących obliczania podstawy wymiaru składek za pracowników delegowanych – konkretnie § 2 ust. 1 pkt 16 – do przywołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego przy jednoczesnym zachowaniu celu tej regulacji.
Reguła bez zmian
Proponowany przepis nie zmodyfikuje generalnej zasady, która pozwala na odliczenie osobom zarabiającym więcej niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2016 r.– 4055 zł) równowartości diet, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony przychód nie może być niższy od tej kwoty. Jeżeli zatem pracownik zarobi np. 6000 zł, a po odjęciu równowartości diet za każdy dzień pobytu za granicą wynagrodzenie będzie niższe od przeciętnego, wówczas postawę wymiaru składek społecznych trzeba będzie podwyższyć do 4055 zł.
Problem pojawi się, gdy pracownik lub zleceniobiorca będzie wykonywał pracę albo świadczył usługi za granicą jedynie przez część miesiąca.
Dotąd proporcjonalnie
Dotychczas przyjmuje się, że jeśli pracownik lub zleceniobiorca wykonuje zadania za granicą przez część miesiąca kalendarzowego, to zastosowanie ma art. 18 ust. 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Przewiduje on możliwość proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru składek przez: