JPK VAT – kto i kiedy musi przesłać fiskusowi elektroniczną wersję danych

Mikroprzedsiębiorca ma jeszcze czas

Jestem mikroprzedsiębiorcą – podatnikiem VAT czynnym. Ewidencję VAT, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, prowadzę przy użyciu specjalistycznego programu księgowego. Czy za okresy od 1 stycznia 2017 r. będę musiała przekazywać do urzędu ewidencję sprzedaży i ewidencję zakupu w formie JPK?

Od 1 lipca 2016 r., stosownie do art. 82 § 1b ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) m.in. osoby fizyczne prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania fiskusowi za pomocą środków komunikacji elektronicznej, informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT >patrz ramka, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 o.p. (tj. w formie JPK) na zasadach dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy. Informację tę składa się za miesiące, które przypadają od 1 lipca 2016 r.

BIP wskazuje wymagane dane

Struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej analizy danych, jest dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 193a § 2 o.p.):

http://www.mf.gov.pl/administracja-podatkowa/dzialalnosc/jednolity-plik-kontrolny/-/asset_publisher/10eH/content/struktury-jpk?redirect=http%3A%2F%2Fwww.mf.gov.pl%2Fadministracja-podatkowa%2Fdzialalnosc%2Fjednolity-plik-kontrolny%3Fp_p_id%3D101_INSTANCE_10eH%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3Dcolumn-2%26p_p_col_count%3D1#p_p_id_101_INSTANCE_10eH_

Sposób przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych, części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w postaci elektronicznej oraz wymagania techniczne dla informatycznych nośników danych, na których księgi, części tych ksiąg oraz dowody księgowe mogą być zapisane i przekazywane, określa rozporządzenie ministra finansów z 24 czerwca 2016 r. w sprawie sposobu przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których te księgi mogą być zapisane i przekazywane (DzU z 2016 r., poz. 932)

Do przekazywania tej informacji:

1) za miesiące, które przypadają od 1 lipca 2016 r. do 31 grudnia 2016 r., nie są obowiązani mali i średni przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej;

2) za miesiące, które przypadają od 1 lipca 2016 r. do 31 grudnia 2017 r., nie są obowiązani mikroprzedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (por. art. 6 ust. 2 ustawy z 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw; dalej: ustawa zmieniająca).

Podatnik będący mikroprzedsiębiorcą będzie zobowiązany do przekazywania informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT (tzw. JPK VAT) za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy, dopiero od stycznia 2018 r.

Podmioty lecznicze na szczególnych zasadach

Czy SPZOZ, którego obroty oraz poziom zatrudnienia kwalifikują go do uznania za średniego przedsiębiorcę, ale nie on jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, może rozpocząć przekazywanie informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, w formie JPK VAT dopiero począwszy od rozliczenia za styczeń 2017 r.?

Obowiązek składania informacji JPK VAT dotyczy okresów od lipca 2016 r. Niestety, art. 6 ust. 2 ustawy zmieniającej czasowo wyłączający obowiązek składania ministrowi finansów informacji JPK VAT odnosi się wprost wyłącznie do:

- małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – będą oni zobowiązani przekazywać te informacje dopiero od stycznia 2017 r.;

- mikroprzedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – będą oni zobowiązani przekazywać te informacje dopiero od stycznia 2018 r.

Natomiast art. 82 § 1b ordynacji podatkowej dotyczy wszystkich podatników VAT (osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych) obowiązanych do prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.

Wątpliwości może zatem budzić stosowanie art. 6 ust. 2 ustawy zmieniającej w odniesieniu do podatników VAT obowiązanych do prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, ale niemających statusu przedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Co za tym idzie, wątpliwości może budzić moment powstania obowiązku, o którym mowa w art. 82 § 1b o.p.

W interpretacji ogólnej z 20 czerwca 2016 r. (PK4.8012.55.2016) minister finansów wyjaśnił, że do podatników VAT obowiązanych do prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, niemających statusu przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, należy odpowiednio zastosować okresy przejściowe, jakie przewidziane są w art. 6 ust. 2 ustawy zmieniającej dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców.

Jeżeli zatem status SPZOZ odpowiada średniemu przedsiębiorcy, to jest on zobowiązany składać JPK VAT dopiero od rozliczeń za styczeń 2017 r.

Obowiązek jest, ale jego wykonanie odroczono

Podmioty lecznicze (m.in. SPZOZ), których status odpowiada dużym przedsiębiorcom, są zobowiązane składać JPK VAT już za okresy od lipca 2016 r.

Minister finansów w rozporządzeniu z 24 sierpnia 2016 r. w sprawie przedłużenia terminu przekazywania informacji, o której mowa w art. 82 § 1b ordynacji podatkowej (DzU z 2016 r., poz. 1337) przedłużył do 31 stycznia 2017 r. termin przekazywania informacji, o której mowa w art. 82 § 1b o.p. m.in. podmiotom leczniczym w rozumieniu ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (DzU z 2015 r., poz. 618 ze zm.).

Zatem podmioty lecznicze, których status odpowiada dużym przedsiębiorcom, są zobowiązane składać informację JPK VAT za okresy od lipca 2016 r., jednak czas na złożenie JPK VAT za okresy od lipca do grudnia 2016 r. mają do 31 stycznia 2017 r.

Papierowa wersja wkrótce przejdzie do lamusa

Czy jeżeli ewidencja, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, byłaby prowadzona w formie papierowej, to nie będzie na mnie ciążył obowiązek raportowania informacji o niej w formie JPK za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu?

Obowiązek przekazywania, bez wezwania organu podatkowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi finansów informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, w formie JPK dotyczy podatników prowadzących księgi podatkowe (czyli m.in. ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT) przy użyciu programów komputerowych.

Jeżeli ewidencja, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, jest prowadzona w formie papierowej, to podatnik nie ma obowiązku comiesięcznego raportowania JPK VAT.

Uwaga! Od 1 stycznia 2018 r., ewidencja, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, musi być prowadzona w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych (zob. art. 109 ust. 8a ustawy o VAT). Zatem po 1 stycznia 2018 r. czytelnik będzie musiał prowadzić ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, przy użyciu programu komputerowego, a co za tym idzie będzie go dotyczył obowiązek comiesięcznego raportowania JPK VAT.

Excel to program komputerowy

Jestem małym przedsiębiorcą. Prowadzę ewidencję VAT zakupu i sprzedaży, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, za pomocą programu Microsoft Excel. Czy począwszy za okresy od stycznia 2017 r. będę zobowiązany do raportowania informacji z tej ewidencji w formie JPK VAT za okresy miesięczne?

Ministerstwo Finansów wyraziło pogląd, że księgi podatkowe (w tym ewidencja, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT) prowadzone z wykorzystaniem komputerowych arkuszy kalkulacyjnych (np. program Microsoft Excel) są prowadzone przy użyciu programów komputerowych. Na podatniku prowadzącym ewidencję za pomocą tego arkusza kalkulacyjnego będzie zatem ciążyć obowiązek comiesięcznego raportowania informacji z tej ewidencji w formie JPK VAT. Ponieważ czytelnik jest małym przedsiębiorcą, obowiązek ten powstanie dopiero za okresy od stycznia 2017 r. (na mocy przepisu przejściowego obowiązek został odroczony m.in. dla tej grupy podatników).

Ujemne kwoty trzeba wykazać z minusem

Prowadzę biuro rachunkowe. W praktyce zdarza się, że kwoty podatku należnego lub podatku naliczonego przybiorą postać ujemną (np. wskutek rozliczenia faktury korygującej sprzedaż na minus). Czy w JPK VAT kwoty te powinny być prezentowane z minusem?

Zgodnie z objaśnieniami do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7, VAT-7K i VAT-7D), wszystkie wielkości ujemne poprzedza się znakiem minus (-).

Jeżeli kwoty podatku naliczonego lub należnego przyjmują wartości ujemne, to należy je tak wykazać w JPK VAT.

Faktur za hotel nie wpisuje się do ewidencji

Czy ewidencja zakupów powinna obejmować faktury potwierdzające nabycie towarów lub usług, w stosunku do których podatnikowi w ogóle nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, np. potwierdzające nabycie usług gastronomicznych lub hotelowych bądź potwierdzające nabycie towarów i usług służących wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z VAT?

Z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT nie wynika obowiązek ujmowania w ewidencji zakupów nabycia towarów i usług, od których podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT – czy to z uwagi na wyłączenie tego prawa na podstawie art. 88 ustawy o VAT, czy z uwagi na związek wyłącznie z czynnościami zwolnionymi.

Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT, są obowiązani prowadzić: