Marek Migalski o sytuacji PO i Nowoczesnej: W opozycji restart i redefinicja

Platforma i Nowoczesna tworzą polityczny teatr

Aktualizacja: 25.05.2017 07:13 Publikacja: 23.05.2017 19:18

Marek Migalski o sytuacji PO i Nowoczesnej: W opozycji restart i redefinicja

Foto: PAP, Leszek Szymański

Niedzielna konwencja programowa Nowoczesnej pokazała, że partia ta przemyślała przyczyny kryzysu, w którym się znalazła, a także znalazła na siebie pomysł. Co ciekawe, podobną – choć zabrzmi to paradoksalnie – redefinicję samej siebie przechodzi w chwili obecnej Platforma Obywatelska. Czyżby opozycja wreszcie zrozumiała, jak pokonać rządzących?

Zacznijmy od ugrupowania Ryszarda Petru. Zaprezentowało się ono w ostatni weekend jako formacja czysto liberalna – zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak i aksjologicznym. Temu pierwszemu schlebiały postulaty wprowadzenia euro, podniesienia wieku emerytalnego czy zdemolowania – w istocie – programu 500+; temu drugiemu zapowiedzi wprowadzenia związków partnerskich, świeckości państwa czy otwarcie na uchodźców. To bardzo ryzykowny program, który jest wynikiem podwójnej – jak się wydaje – refleksji.

Po pierwsze, Nowoczesna porzuciła marzenia o byciu „liderem opozycji". Do liderów partii dotarła chyba myśl, że ten spór został już rozstrzygnięty i że najsilniejszym podmiotem „antypisu" będzie PO. I że nie ma się z nią co ścigać w dziele zagospodarowania jak największej liczby wyborców. Po drugie, Petru i jego współpracownicy pojęli, że jest w Polsce pewna grupa elektoratu, która nie podziela poglądów większości Polaków. Bo nawet jeśli trzy czwarte wyborców jest przeciwnych przyjmowaniu uchodźców i dobrze ocenia program 500+, dwie trzecie nie chce waluty euro, a zdecydowana większość nie życzy sobie związków partnerskich czy powrotu do poprzedniego wieku emerytalnego, to jednak oznacza to, że żyje i pracuje w naszym kraju kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt procent dorosłych Polaków, którzy akurat w tych wszystkich kwestiach idą pod prąd mniemaniom większości. Jeśli założymy, że mieszkają w dużych miastach, są lepiej wyedukowani i mają nieco wyższy status materialny, to oznaczać to będzie, że w lokalach wyborczych stawią się liczniej niż ludzie o odmiennych opiniach (bo frekwencja jest pozytywnie skorelowana właśnie z zamieszkaniem w dużym ośrodku, z wyższym wykształceniem i wyższymi zarobkami). Może się zatem okazać, że takiego elektoratu będzie w realnym głosowaniu więcej, niż dziś ujawnia się w badaniach opinii publicznej.

Dlatego restart Nowoczesnej należy ocenić w kategoriach przemyślanego pomysłu na siebie. Nie jako partii marzącej o pokonaniu PiS i PO, ale jako formacji mającej szanse na kilka lub nawet kilkanaście procent. Jako reinkarnacji Unii Wolności, która jako „junior-partner" decydowała de facto w latach 1997–2000 o całej polityce rządu, w którym dominującym podmiotem była AWS. To nie jest głupi pomysł, zwłaszcza przy nieobecności lewicy w Sejmie. Większość postulatów zaprezentowanych przez Petru w niedzielę jest atrakcyjna właśnie dla wyborcy SLD Czarzastego, Inicjatywy Polskiej Nowackiej czy nawet, w jakimś sensie, dla Razem Zandberga (oczywiście poza atakiem na 500+ i postulatem powrotu do poprzedniego wieku emerytalnego). Liderzy Nowoczesnej przemyśleli przyczyny kryzysu i wypracowali program, który może do nich przyciągnąć liberalnych wyborców.

A na co liczy PO?

Platforma została bardzo mocno skrytykowana, a nawet ośmieszona, za wygibasy, które wyczyniała w ostatnim czasie w sprawie uchodźców, ale także w materii 500+ czy wieku emerytalnego. Salta, które co kilkadziesiąt godzin prezentowali Schetyna z Neumannem, zadziwiały giętkością i bawiły brakiem finezji. Zaiste, jeden spot PiS z czterema pytaniami wprawił Platformę w stan takiego rozedrgania, że zasadne wydawały się wątpliwości, czy formacja ta ma jakiekolwiek spójne i koherentne zdanie w jakiejkolwiek sprawie.

Tyle tylko, że o ile medialnie i marketingowo ten dance macabre został rozegrany fatalnie, o tyle jest jak najbardziej zasadny w sensie programowym i politycznym. Bo partia, która chce wygrywać wybory i pokonać PiS, nie może działać wbrew opinii większości społeczeństwa. Na komfort głoszenia poglądów niszowych, mniejszościowych, popieranych przez kilkanaście procent wyborców, może sobie pozwolić formacja walcząca... o owe kilkanaście procent. Taka jak obecnie Nowoczesna. Natomiast ugrupowanie mające ambicje wygrywania wyborów, zdobywania 35–40 proc. głosów, nie może po prostu propagować haseł, którym sprzeciwia się trzy czwarte narodu. Nawet jeśli hasła te są tak obrzydliwe, jak całkowity zakaz wjazdu do Polski ludzi uciekających przed śmiercią, wojną i prześladowaniami. Jeśli chce się być partia masową i wygrywać wybory, musi się słuchać tego, czego chce większość.

Schetyna schlebia

Dlatego choć ten dziwny taniec PO z ostatnich tygodni mógł budzić i wesołość, i oburzenie, i moralny sprzeciw czy nawet pogardę, to politycznie i wyborczo ma głęboki sens. Schetyna zmieniający poglądy i deklarujący coś zupełnie innego niż przed kilku tygodniami mógł skłaniać do śmiechu lub niechęci, ale jako przywódca partii mającej ambicje wygrywania wyborów zachował się jak najbardziej racjonalnie. Bo wie, że zabiega o sympatię i poparcie Polaków, a nie Luksemburczyków. Więc musi głosić hasła schlebiające tym pierwszym, a nie tym drugim.

Gdybym był zwolennikiem spiskowej wizji polityki, mógłbym z zachowań liderów Nowoczesnej i PO wyciągnąć wniosek, że umówili się oni na ten teatr. Że Schetyna będzie szedł po elektorat PiS, by umożliwić Petru przejęcie części wyborców PO i lewicy. Tak by po elekcji 2019 roku mieć na tyle dużo wspólnego poparcia, by wygrać z PiS i Kukiz'15. Bo o ile na razie Nowoczesna i PO uprawiały kanibalizm polityczny, zyskując poprzez podkradanie sobie wzajemnie wyborców, o tyle teraz zrozumiały, że to za mało, i że aby współrządzić w następnej kadencji, muszą pójść po innych wyborców: Schetyna po elektorat PiS, a Petru po wyborców lewicowych. Takie działania, choć wyglądają dziwnie, a czasami nawet pokracznie, o wiele lepiej rokują obu tym partiom niż dotychczasowa walka o miano lidera opozycji. Gdyby kontynuowali dotychczasową strategię, prawdopodobnie mogliby uprawiać ową walkę także w przyszłej kadencji – wobec rządu Kaczyńskiego i Kukiza. Redefinicja PO i restart Nowoczesnej wyglądają dla nich o wiele bardziej obiecująco niż to, co do tej pory robiły. Czy uda im się dzięki temu pokonać obecnie rządzących? Nie wiadomo, ale na pewno można powiedzieć, że lifting programowy obu partii jest dobrym, choć czasami wyglądającym jak u Monty Pythona, krokiem w tym kierunku.

Autor jest politologiem, byłym europosłem PiS i PJN

Niedzielna konwencja programowa Nowoczesnej pokazała, że partia ta przemyślała przyczyny kryzysu, w którym się znalazła, a także znalazła na siebie pomysł. Co ciekawe, podobną – choć zabrzmi to paradoksalnie – redefinicję samej siebie przechodzi w chwili obecnej Platforma Obywatelska. Czyżby opozycja wreszcie zrozumiała, jak pokonać rządzących?

Zacznijmy od ugrupowania Ryszarda Petru. Zaprezentowało się ono w ostatni weekend jako formacja czysto liberalna – zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak i aksjologicznym. Temu pierwszemu schlebiały postulaty wprowadzenia euro, podniesienia wieku emerytalnego czy zdemolowania – w istocie – programu 500+; temu drugiemu zapowiedzi wprowadzenia związków partnerskich, świeckości państwa czy otwarcie na uchodźców. To bardzo ryzykowny program, który jest wynikiem podwójnej – jak się wydaje – refleksji.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Wydarzenia
Polscy eksporterzy podbijają kolejne rynki. Przedsiębiorco, skorzystaj ze wsparcia w ekspansji zagranicznej!
Materiał Promocyjny
Jakie możliwości rozwoju ma Twój biznes za granicą? Poznaj krajowe programy, które wspierają rodzime marki
Wydarzenia
Żurek, bigos, gęś czy kaczka – w lokalach w całym kraju rusza Tydzień Kuchni Polskiej
Wydarzenia
#RZECZo...: Powiedzieli nam
Wydarzenia
Kalendarium Powstania Warszawskiego