- Nasza spółka zajmuje się produkcją mebli biurowych. W 2017 r. nabyliśmy 100 proc. udziałów w podmiocie B, który zajmuje się produkcją foteli biurowych. Kapitał własny podmiotu B jest ujemny. W jaki sposób prawidłowo ustalić wartość firmy na dzień objęcia kontroli w świetle przepisów polskiego prawa bilansowego na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego na dzień 31 grudnia 2017 r.?– pyta czytelnik.
Zagadnienie związane z ustaleniem wartości firmy w jednostkach innych niż banki zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji w polskim prawie bilansowym można znaleźć w co najmniej dwóch aktach prawnych – ustawie o rachunkowości (dalej: uor) oraz w rozporządzeniu ministra finansów z 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (dalej: rozporządzenie), które jest uszczegółowieniem zapisów uor.
Ustawa i rozporządzenie
Zgodnie z obowiązującymi przepisami podmiot obejmujący kontrolę jest zobowiązany do ustalenia wartości firmy na dzień jej objęcia. Zgodnie z par. 12 ust. 4 rozporządzenia, jeżeli jednostka dominująca nabywa w jednostce zależnej dodatkowe udziały lub na skutek nabycia dodatkowych udziałów jednostka stowarzyszona lub współzależna staje się jednostką zależną, to na dzień nabycia ustala się wartość firmy lub ujemną wartość firmy, poprzez porównanie ceny nabycia dodatkowych udziałów i odpowiadającej im wartości aktywów netto wyrażonych w wartości godziwej. Prawidłowo ustalona wartość firmy podlega amortyzacji przez okres jej ekonomicznej użyteczności. Jeżeli natomiast nie jest możliwe wiarygodne oszacowanie okresu ekonomicznej użyteczności, to okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych wartości firmy nie może być dłuższy niż pięć lat. W przypadku rozpoznania ujemnej wartości firmy odpisuje się ją w pozostałe przychody operacyjne do wysokości, w jakiej dotyczy oszacowanych w sposób wiarygodny przyszłych strat i kosztów, ustalonych przez spółkę przejmującą na dzień połączenia. Odpis ten następuje w okresie sprawozdawczym, w którym straty i koszty wpływają na wynik finansowy. Jeżeli straty i koszty te nie zostały poniesione w uprzednio przewidywanych okresach sprawozdawczych, to dotyczącą ich ujemną wartość firmy odpisuje się w sposób określony dla wartości firmy.
W celu ustalenia wartości firmy lub ujemnej wartości firmy posługujemy się następującymi zależnościami:
- wartość firmy występuje w przypadku, gdy cena nabycia jest wyższa niż wartość godziwa przejętych aktywów netto,
