"[...] Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Wstajemy nocą. Ciemno jest, ślisko.
Szukamy serca – bierzemy w rękę,
nasłuchujemy: wygaśnie męka,
Aktualizacja: 10.08.2017 18:35 Publikacja: 09.08.2017 19:06
Foto: Fotorzepa, Danuta Matloch
"[...] Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Wstajemy nocą. Ciemno jest, ślisko.
Szukamy serca – bierzemy w rękę,
nasłuchujemy: wygaśnie męka,
ale zostanie kamień – tak – głaz.
I tak staniemy na wozach, czołgach,
na samolotach, na rumowisku,
gdzie po nas wąż się ciszy przeczołga,
gdzie zimny potop omyje nas,
nie wiedząc: stoi czy płynie czas.
Jak obce miasta z głębin kopane,
popielejące ludzkie pokłady
na wznak leżące, stojące wzwyż,
nie wiedząc, czy my karty iliady
rzeźbione ogniem w błyszczącym złocie,
czy nam postawią, z litości chociaż,
nad grobem krzyż"
Fragment wiersza K.K. Baczyńskiego, „Pokolenie" (22.07.1943 r.)
Czwartego dnia Powstania Warszawskiego, 73 lata temu, około godziny 16 najprawdopodobniej od kuli niemieckiego snajpera zginął jeden z najlepiej zapowiadających się i najzdolniejszych polskich poetów połowy XX w. – Krzysztof Kamil Baczyński... miał zaledwie 23 lata.
Od dłuższego już czasu właśnie ta jego przedwczesna śmierć jest najdobitniejszym, najbardziej dojmującym symbolem, jak wielu wartościowych i świetnie zapowiadających się ludzi straciła Polska i Warszawa, chwytając 1 sierpnia 1944 r. za broń do tak ryzykownej i, jak się okazało, beznadziejnej militarnie walki.
Pewnie gdyby Baczyński przeżył, odniósłby ogromny literacki sukces i byłby teraz wymieniany jednym tchem jako jeden z najwybitniejszych i najciekawszych polskich poetów drugiej połowy XX w., na równi ze Zbigniewem Herbertem, Czesławem Miłoszem, Tadeuszem Różewiczem, Stanisławem Grochowiakiem czy Jarosławem Markiem Rymkiewiczem. Takich ludzi jak Baczyński było wielu – on stał się symbolem „rozstrzelanego" przez Niemców pokolenia Kolumbów.
Niemniej można sobie wyobrazić i inny (gorszy?) scenariusz. Powstanie Warszawskie przeprowadza nie Armia Krajowa (gen. Bór-Komorowski okazuje się jednak odporny na presję gen. Okulickiego), ale Armia Ludowa do spółki z Armią Czerwoną. Faktycznie Warszawę wyzwalają czerwonoarmiści, rozbudowując później bohaterski i heroiczny rys garstki partyzantów pod wodzą towarzysza Zenona Kliszki.
To sprawiłoby, że komunistyczna kosmologia wyparłaby akowską legendę, którą o wiele skutecznej oskarżano by o „stanie z karabinem u nogi". W tej logice „Barwy walki" Mieczysława Moczara zastąpiłyby w kanonie lektur szkolnych „Kamienie na szaniec" Aleksandra Kamińskiego. A w Polsce, znacznie łatwiejsza byłaby akceptacja społeczna dla instalowanego nowego ustroju. Na takiej fali „ocalony" na skutek politycznych zawirowań Baczyński mógłby wstąpić do... Polskiej Partii Robotniczej. A może nawet napisałby wiersz pochwalany ku czci Stalina?
Czy taka wizja „political fiction" byłaby jakkolwiek realna? Nie wiem. Pamiętajmy jednak, że każdy scenariusz pociąga ze sobą swoje jakieś dalsze skutki. Przeszłość nam dana wielokrotnie jest tak zmienna i nieprzewidywalna (teoretyczna suma zysków i strat być może zawsze się bilansuje), że nie jesteśmy w stanie tego w żaden sposób rozstrzygnąć.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
"[...] Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Działania i zaniechania rządów mają większy wpływ na dzieci niż na jakąkolwiek inną grupę społeczną. Ochrona dzieci przed przemocą jest nie tylko naszym moralnym obowiązkiem, ale też strategiczną długoterminową inwestycją w nasze społeczeństwa – pisze wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Dubravka Šuica.
Po co Donald Tusk wysyła, po kilku zaledwie miesiącach, swoich ministrów do Parlamentu Europejskiego? Z powodu krótkości ławki, ale też dlatego, że chce nauczyć swój obóz jeszcze wierniejszej służby.
Prawdziwa solidarność z Żydami oznacza kierowanie się słowami „nigdy więcej dla nikogo” i dystansowanie się od skrajnie prawicowego izraelskiego reżimu. Nie możemy pozwolić, aby izraelscy politycy używali oskarżeń o antysemityzm – jak niedawno ambasador Izraela w Warszawie – aby uciszać krytykę ich rządu – pisze działacz kolektywu kefija, Kacper Głódkowski.
Dwie największe partie kończą układać listy wyborcze do Parlamentu Europejskiego. Donald Tusk i Jarosław Kaczyński dokonują ostatnich roszad personalnych. Wymęczone wyborczym serialem ugrupowania z trudem to wszystko znoszą.
Koalicja Obywatelska, poszerzając pole władzy, musi uważać, żeby nie stracić zdolności koalicyjnej. Przed wyborami europejskimi formacja Donalda Tuska musi obudzić i pobudzić elektorat do wyborów, które odbędą się w niekorzystnym dla rządu czasie.
Wystąpienie ministra Radosława Sikorskiego w Sejmie to był bardzo ciekawy, niekiedy błyskotliwy wykład o nowej polityce zagranicznej. Osłabiony wątkami partyjnych rozliczeń.
Środa przyniosła osłabienie naszej waluty. W długim terminie złoty nadal ma jednak mocne argumenty.
Złoty koryguje wczorajsze umocnienie. Skala tego ruchu na razie pozostaje ograniczona.
Goni go każdy rząd i każda większość sejmowa. Przy starcie jest zwykle dużo hałasu, a potem robi się coraz ciszej.
Ustawy, zwłaszcza te radykalniejsze, uderzając w prawa wielu osób, budzą emocje. Podobnie bywa z uchwałami Sądu Najwyższego, choć mają wyciszać kontrowersje prawne i spory.
To dziwne, że w obecnej sytuacji prezydent nie domaga się uczynienia jego projektu z 2020 r. przedmiotem debaty parlamentarnej. Warto odkurzyć tamtą propozycję złagodzenia prawa aborcyjnego i nadać jej formalny bieg.
Przerzucenie całości problemu frankowego na sądy oznacza, że uporamy się z nim może dopiero w ciągu kilkunastu lat. Nie napawa to nikogo optymizmem. Czy to nie za późno?
Profesorom prawa podsuwam możliwość milczenia w kwestii, która biologicznie ich nie dotyczy.
"Kwestia ewentualnej pomocy w powrocie/odsyłaniu obywateli ukraińskich w wieku poborowym przebywających w Polsce wymaga uzgodnień dwustronnych. Polska jest gotowa do takich rozmów" - przekazało portalowi Gazeta.pl Ministerstwo Obrony Narodowej. Jest to komunikat zgodny z wcześniejszą wypowiedzią szefa MON Władysława Kosiniaka-Kamysza.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Wołodymyr Zełenski mówi, że ukraiński przemysł zbrojeniowy ma już większe możliwości produkcyjne od możliwości finansowych Ukrainy.
Sejm głosował w piątek nad zmianą ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym i niektórych innych ustaw.
Naukowcy badający substancje chemiczne PFAS, czyli tzw. „wieczne chemikalia”, zaniepokojeni są tym, że ludzie żyjący w okolicach wybrzeża – ale nie tylko – narażeni są na niebezpieczeństwo. Ich odkrycia sugerują bowiem, że fale rozbijające się o brzeg emitują więcej szkodliwych substancji niż zanieczyszczenia przemysłowe.
Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wydał wyrok w sprawie amerykańskiego operatora filmowego, Matthew L., który w 2018 podczas festiwalu Camerimage zaatakował ratowników medycznych i policjantów.
Nie ma zgody na to, żeby całkowicie zrezygnować z prawa weta. Chodzi o to, żeby w niektórych płaszczyznach decyzyjnych o tym rozmawiać, ponieważ jeżeli w przyszłości zgodzimy się na rozszerzenie UE między innymi o Ukrainę, to prawo weta będzie mieczem obosiecznym - powiedział w rozmowie z RMF FM wiceminister spraw zagranicznych, Andrzej Szejna.
Prawo i Sprawiedliwość złożyło w Sejmie wniosek o wotum nieufności dla minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloski. - Skala niekompetencji oraz skala chaosu, jaka panuje w obszarze klimatu i środowiska jest nieprawdopodobna. W zasadzie każda decyzja i każdy ruch, który wypływa z Ministerstwa Klimatu i Środowiska to jest jakaś afera - tłumaczył w Sejmie poseł PiS Waldemar Buda.
Sejm nie zgodził się w piątek na odrzucenie w pierwszym czytaniu projektów reformujących Trybunał Konstytucyjny. Przepisy trafią teraz do sejmowej komisji.
Certina, szwajcarska marka zegarków, została partnerem tytularnym Polskiej Federacji Padla. Obie strony porozumienia mają wspólny cel: spopularyzować w Polsce jeden z najmodniejszych nowych sportów na świecie.
16 kwietnia 2024 w CK ADN w Warszawie odbyła się 10. już edycja znanego wydarzenia Forum Odpowiedzialnego Biznesu – Targi Idei ESG.
Notowania głównej pary walutowej zwyżkują w piątkowe przedpołudnie o 0,17 proc., do 1,074. Złoty jest jednak obojętny na te zmiany.
Sąd zabronił nazywania firmy Dom Development "patodeweloperem". Aktywista "Miasto Jest Nasze", nagłaśniający nieprawidłowości w działaniach firmy, ma przeprosić i wpłacić 5 tys. zł na fundację. Sprawą zajmuje się teraz sąd drugiej instancji.
Rosja nigdy nie zagrażała NATO - przekonywał minister obrony, Siergiej Szojgu, w czasie spotkania ministrów obrony państw należących do Szanghajskiej Organizacji Współpracy.
Mateusz Morawiecki – o ile wiem – jest na zjeździe Putinternu w Budapeszcie - powiedział poseł KO Paweł Kowal, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych. - Kiedyś też żaden polityk by nie powiedział, że popiera Stalina. A to była ta sama konstrukcja – w każdym szczególe (…) Moją intencją nie jest obrazić pana Morawieckiego, lecz pokazać mu, jakie polityczne skutki dla bezpieczeństwa naszego kraju ma popieranie Putinternu - zaznaczył polityk.
Właśnie podpisałam ustawę o cenach energii na drugie półrocze tego roku, po uzgodnieniach międzyresortowych – poinformowała minister Klimatu i Środowiska, Paulina Hennig–Kloska. Oznacza to, że projekt powinien trafić na posiedzenie rządu we wtorek, 30 kwietnia. Wątpliwości zostają.
Tureckie biuro podróży Anex Tour Poland zainaugurowało 25 kwietnia sezon czarterowy w Katowicach. Tego dnia pierwszy raz jego klientów zabrał z tego miasta szerokokadłubowy, 339-miejscowy, boeing 777-300ER linii lotniczej Mavi Gök Airlines.
Ministerstwo Finansów podało w piątek nowy termin wdrożenia obowiązkowego fakturowania w KSeF. Jest dość odległy, bo resort wykrył błędy w tym systemie, które groziłyby paraliżem gospodarki.
Rząd Niemiec poparł szwedzką propozycję wpisania zakazu importu rosyjskiego gazu skroplonego do 14 pakietu sankcji Unii. Komisja Europejska w przyszłym tygodniu przedstawi propozycje do nowego antyrosyjskiego pakietu.
Dwóch agentów CBA skazanych w sprawie afery gruntowej zostało ułaskawionych przez prezydenta Andrzeja Dudę. "Zanim się obejrzymy, gotów będzie ułaskawić cały PiS" - skomentował decyzję prezydenta premier Donald Tusk.
Pytanie o trzeźwość zmierzało do upokorzenia Mariusza Kamińskiego. Doszło do znieważenia – mówi Rzeczpospolitej Michał Zuchmantowicz, obrońca byłego szefa MSWiA i zapowiada pociągnięcie do odpowiedzialności szefa komisji śledczej.
- Każdy obywatel własnego kraju ma obowiązki wobec swojego państwa. Wiemy, że bardzo wielu młodych Ukraińców wyjechało z Ukrainy łamiąc prawo - mówił na antenie Radia Zet, poseł PiS Michał Dworczyk pytany, o to czy Ukraińcy w wieku poborowym powinni być odsyłani do swojego kraju.
- Na urządzeniach służbowych nikt nie powinien mieć aplikacji, które budzą wątpliwości. Nikt nie powinien mieć TikToka na urządzeniu służbowym - powiedział w radiowej Trójce wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
Co trzeci 11-latek i ponad połowa 13-latków w Anglii miało kontakt z alkoholem - alarmuje BBC, powołując się na raport WHO oparty na badaniach w 44 krajach.
Wyjście Polski z Unii Europejskiej było do niedawna egzotycznym pomysłem pociągającym garstkę najtwardszych eurosceptyków. Jego głosicieli jednak przybywa, a słowo „polexit” powoli wkracza na polityczne salony.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas