Policja: Przestępcy coraz częściej czerpią zyski z oszustw gospodarczych

Centralne Biuro Śledcze Policji rozbiło w ubiegłym roku 166 gangów, czyli o siedem więcej niż rok wcześniej, i przejęło rekordową ilość narkotyków – 2,5 tony (wzrost o ponad tonę) – wynika z danych CBŚP, które poznała „Rzeczpospolita".

Jakie są główne trendy w zorganizowanej przestępczości? Zdecydowana większość gangów (739) jest polskich, choć przybyło grup międzynarodowych. Tych było 126, czyli o 43 więcej niż w 2015 r.

Mimo zdecydowanej reakcji państwa na wyłudzenia VAT i uszczelniania systemu podatkowego przestępcy nie kapitulują – w ubiegłym roku najczęściej angażowali się w różnego rodzaju oszustwa gospodarcze, o czym świadczy rosnąca liczba grup dokonujących nadużyć w tym obszarze. Działało 341 grup o profilu ekonomicznym, czyli o 21 więcej niż rok wcześniej. Angażowały się głównie w nielegalną produkcję papierosów i wyłudzenia VAT w obrocie towarami (np. paliwami czy złotem). Powód to wciąż ogromne zyski, zwłaszcza że – jak przyznają policjanci – tytoniowe mafie stawiają na eksport i ślą papierosy m.in. na rynek brytyjski.

Jako równie dochodowy biznes gangi postrzegają oszustwa na VAT, chociaż policjanci zwalczają je coraz skuteczniej. Jedna z grup rozbitych przez CBŚP w Katowicach i służby finansowe, fikcyjnie obracając srebrem i złotem (także za granicą), w dwa lata oskubała państwo ze 140 mln zł.

Inny wyraźny trend: przybyło gangów narkotykowych – w zeszłym roku było ich 290, o 53 więcej niż w 2015 r. (i o 22 więcej niż w 2014 r.). To oznacza, że grupy ekonomiczne i narkotykowe „zagospodarowują" około dwóch trzecich przestępczego rynku.

O większym zainteresowaniu narkobiznesem świadczy też szybko rosnąca ilość narkotyków przejętych przez CBŚP. – Była to zarówno marihuana, haszysz czy amfetamina, jak i należące do droższych heroina i kokaina. Policjanci udaremnili też wprowadzenie na rynek 71,5 tys. tabletek ecstasy, czyli o 20 tys. więcej niż rok wcześniej – mówi Agnieszka Hamelusz, rzeczniczka Biura.

Spektakularna sprawa to ujęcie przez policjantów CBŚP z Warszawy Cezarego P. i czterech innych handlarzy kokainą. Klientami dilera byli biznesmeni i celebryci. Funkcjonariusze ustalili, że klienci miesięcznie wydawali na kokainę po kilkanaście tysięcy złotych, płacąc dilerowi nawet 500 zł za porcję.

– Mając stałych odbiorców wśród zamożnych mieszkańców stolicy, diler w ciągu dwóch lat zarobił na czysto około miliona złotych. Pieniądze lokował w nieruchomościach i lokalu gastronomicznym w stolicy – mówi Hamelusz.

Nastąpił zdecydowany odwrót od przestępstw typowo kryminalnych – w ubiegłym roku były domeną 143 grup (o 47 mniej niż rok wcześniej). Za to nieco przybyło gangów o profilu multiprzestępczym (wzrost z 65 w 2015 r. do 100 w ubiegłym roku), co oznacza, że działający w nich biorą się za wszystko, co da im zysk.

– Typowo kryminalna przestępczość, jak napady i kradzieże samochodów, jest dla sprawców dużo mniej opłacalna niż przestępstwa gospodarcze czy narkotykowe. Zorganizowane grupy wyraźnie się przebranżawiają, a przestępcy się edukują i wchodzą na wyższy pułap, angażując się w wyrafinowane przestępstwa i dochodowe obszary – mówi dr Cezary Tatarczuk, były szef policji na Pomorzu, dziś ekspert w dziedzinie bezpieczeństwa.

Uważa zarazem, że większa liczba gangów wykazywana w policyjnych danych (wzrost w ciągu roku z 812 do 878) nie powinna niepokoić, bo może wynikać z tego, że CBŚP ma ich lepsze rozpoznanie.