Reforma dla bezrobotnych: po wyroku TK pośredniaki będą inaczej pomagały

Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego zniknie dzielenie bezrobotnych na grupy. Szykuje się ważna reforma.

Publikacja: 07.06.2018 08:48

Reforma dla bezrobotnych: po wyroku TK pośredniaki będą inaczej pomagały

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie pozostawili wątpliwości, że obecna ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która reguluje zasady aktywizacji bezrobotnych, wymaga zmiany. Sędziowie w środowym wyroku stwierdzili, że przepisy dotyczące profilowania bezrobotnych nie mogą znajdować się wyłącznie w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy. Chodzi o wprowadzony w 2014 r. system podziału bezrobotnych na trzy grupy. Pierwsza to bezrobotni najbliżej rynku pracy, którym najłatwiej znaleźć nowe zatrudnienie. Druga grupa to bezrobotni wymagający większego wsparcia urzędu, ale zdolni do szybkiego podjęcia zatrudnienia.

Najbardziej kłopotliwa jest zaś trzecia grupa bezrobotnych, do której wpadają osoby oddalone od rynku pracy, niechętne do podjęcia zatrudnienia i przez to wymagające szczególnego wsparcia. Problem z tą trzecią grupą jest taki, że wielu bezrobotnych wpada do niej z automatu i mają później kłopoty z uzyskaniem wsparcia.

– W moim urzędzie do trzeciego profilu trafiło przeszło 60 proc. bezrobotnych, przez co nie można ich skierować do pracy – mówi Jerzy Bartnicki, dyrektor powiatowego urzędu pracy w Kwidzynie.

Rzecznik praw obywatelskich w swojej skardze do TK na te przepisy zakwestionował brak możliwości odwołania się przez bezrobotnego od wyniku profilowania, a także to, że regulacja w tym zakresie wynika wyłącznie z rozporządzenia, a w ustawie brak jest odpowiedniej regulacji w tym zakresie.

TK uznał, że zarzut dotyczący braku możliwości odwołania się przez bezrobotnego od wyniku profilowania jest zbyt daleko idący. Taka możliwość wydłużałaby niepotrzebnie postępowanie w takich sprawach. A bezrobotny i tak nie może żądać konkretnych świadczeń od urzędu pracy. TK za niezgodne z konstytucją uznał jednak bardzo ogólne uregulowane profilowania w ustawie, którego zasady wynikają praktycznie w całości z rozporządzenia.

– W tym przypadku zasady i tryb profilowana powinien bezwzględnie wynikać z ustawy, pozostałe kwestie mogą być podzielone pomiędzy ustawę a rozporządzenie – stwierdził Leon Kieres, sędzia TK, w uzasadnieniu do wyroku.

Trybunał dał ustawodawcy 12 miesięcy na przygotowanie nowych przepisów.

– Do czasu dostosowania ustawy do wyroku Trybunału obecnie obowiązujące przepisy, w tym i rozporządzenie, mogą być stosowane, a wydane na ich podstawie decyzje pozostaną w mocy – dodał sędzia Kieres.

Trybunał zasygnalizował rządowi oddzielną kwestię związaną z gromadzeniem informacji o bezrobotnych na potrzeby profilowania ich przez powiatowe urzędy pracy, tak by spełniały one wyśrubowane po 25 maja 2018 r. regulacje dotyczące ochrony danych osobowych.

Jak udało się nam ustalić, Ministerstwo Rodziny kończy już prace nad nową ustawą o rynku pracy, w której nie przewidziano profilowania bezrobotnych. Nie będzie więc problemów z realizacją wyroku TK. Projekt ma trafić do konsultacji najpóźniej w ciągu najbliższych dwóch tygodni. Po zmianach urzędy pracy mają zyskać więcej swobody w udzielaniu wsparcia bezrobotnym.

Jak udało się nam ustalić, ministerstwo zrezygnowało z pomysłu upaństwowienia służb zatrudnienia, który został bardzo zdecydowanie skrytykowany przez samorządy. Oznaczało to przejęcie urzędów pracy razem z budynkami, w których funkcjonują.

sygnatura akt: K53/16

Opinia

Stanisław Szwed, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

Uwzględnimy ten wyrok w planowanej na 1 stycznia 2019 r. reformie przepisów dotyczących aktywizacji bezrobotnych. W nowej ustawie o rynku pracy nie planujemy zapisów o profilowaniu bezrobotnych, problem zniknie więc w naturalny sposób. W zamian za to powiatowe urzędy pracy będą miały większą niż dotychczas swobodę działania. Znikną np. limity wiekowe, od których uzależniona jest część wsparcia kierowanego dla osób młodych do 30. roku życia i tych w podeszłym wieku. Obecnie bowiem dochodzi do absurdalnych sytuacji, gdy jeden dzień po urodzinach bezrobotny nie może już korzystać z form wsparcia przeznaczonych tylko dla młodych.

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie pozostawili wątpliwości, że obecna ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która reguluje zasady aktywizacji bezrobotnych, wymaga zmiany. Sędziowie w środowym wyroku stwierdzili, że przepisy dotyczące profilowania bezrobotnych nie mogą znajdować się wyłącznie w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy. Chodzi o wprowadzony w 2014 r. system podziału bezrobotnych na trzy grupy. Pierwsza to bezrobotni najbliżej rynku pracy, którym najłatwiej znaleźć nowe zatrudnienie. Druga grupa to bezrobotni wymagający większego wsparcia urzędu, ale zdolni do szybkiego podjęcia zatrudnienia.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO