Rz: Czy wspólnicy odpowiadają za dług w ZUS, który obejmuje zarówno nieopłacone składki za zatrudnione osoby, jak i za samych wspólników?
Andrzej Radzisław: Każdy ze wspólników spółki cywilnej jest przez ZUS traktowany jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Co do zasady, każdy ze wspólników powinien się samodzielnie zgłosić do ubezpieczeń i sam za siebie opłacać należne składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, ewentualnie Fundusz Pracy. Natomiast spółka cywilna jest przez ZUS traktowana jako odrębny płatnik, który powinien zgłosić do ubezpieczeń zatrudnionych pracowników oraz zleceniobiorców.
Oznacza to, że każdy ze wspólników odpowiada za składki nieopłacone za siebie oraz za składki, które powinna uregulować za zgłoszonych ubezpieczonych spółka. Natomiast wspólnik nie powinien odpowiadać za nieopłacone składki swojego wspólnika.
Problemem jest jednak to, że przez pewien czas ZUS dopuszczał możliwość opłacania przez spółkę składek za wspólników. Wtedy wspólnicy nie byli zgłaszani jako odrębni płatnicy – płatnikiem zarówno za wspólników jak i pracowników, zleceniobiorców była spółka. Jeśli składki nie były opłacane, ZUS uznawał, że za nieopłacone składki spółki odpowiadają wspólnicy, bo jest to zobowiązanie spółki.
Czy w umowie spółki cywilnej strony mogą się umówić na inny zakres odpowiedzialności, np. proporcjonalnej do posiadanych w niej udziałów?