Przesuwają stację na lodzie

Trwa operacja przenoszenia brytyjskiej stacji antarktycznej Halley VI w bezpieczne miejsce, z dala od rozpadliny w lodzie.

Aktualizacja: 13.01.2017 14:08 Publikacja: 13.01.2017 12:37

Do przesuwania stacji służy sześć potężnych pojazdów

Do przesuwania stacji służy sześć potężnych pojazdów

Foto: materiały prasowe

Stacja jest tak zbudowana, aby przeciąganie jej modułów na nowe miejsce było stosunkowo łatwe. W Sylwestra British Antarctic Survey poinformowała, że rozpoczęła operację przeniesienia pierwszej części stacji na miejsce odległe o 23 kilometry. Moduł jest przesuwany przez sześć ciężkich pojazdów gąsienicowych.

Do przeniesienia jest jeszcze siedem głównych modułów stacji. Jak jednak zapewniają przedstawiciele BAS wszyscy chcą pracować szybko, bo można wykorzystać 24 godziny światła słonecznego podczas antarktycznego lata. „Sezon letni jest tu dość krótki. Trwa jakieś dziewięć tygodni" — mówi Tim Stockings z BAS. „A ponieważ pogoda i lód są nieprzewidywalne, musimy działać elastycznie".

Przeciągnięcie jednego modułu to ok. 15 godzin jazdy. — Jedziemy wolno, bo moduły nigdy jeszcze nie były przesuwane — przyznaje Athena Dinar, rzeczniczka BAS. Do ciągnięcia modułów wykorzystywane są dwa traktory John Deere, dwa potężne ratraki Pisten Bully oraz dwa buldożery Caterpillar. Pojazdy są połączone ze sobą jak psy w zaprzęgu. Stalowe liny wyposażono w klamry (szekle) z elektronicznymi miernikami obciążenia (w tonach), co pozwala na bezpieczniejsze holowanie.

Halley to całoroczna brytyjska stacja polarna znajdująca się na lodowcu szelfowym Brunta na Morzu Weddella. To już szósta konstrukcja w tym miejscu. Zbudowana w 2012 roku i oddana do użytku w lutym 2013 roku Halley VI ma modułową konstrukcję. Poszczególne elementy mają hydrauliczne podnośniki i płozy, co pozwala na przesuwanie ich na śniegu i lodzie.

Po co przesuwać stację? Pokrywa lodowa jest ciągle spychana w kierunku morza. Gdy lód znajdzie się nad powierzchnią oceanu, częściowo zanurza się, jednak jego część wystaje ponad wodę — staje się lodowcem szelfowym. Tam gdzie lód pokrywa granicę lądu i wody jest zwykle grubszy, ale występują w tym miejscu ugięcia wywołane pływami oceanu. Im dalej w stronę otwartego oceanu, tym lód staje się cieńszy. Czoło to lodowy klif, od którego odrywają się góry lodowe.

W przypadku lodowca szelfowego Brunta lód w strefie przejściowej ma ok. 350 metrów grubości, a nad wodą — ok. 150-200 metrów. Pokrywa ciągle przesuwa się jednak ku morzu. Miejsce, gdzie zakotwiczona była stacja „płynie" z prędkością ok. 1,3 metra na dzień. Jak podaje strona BAS średnio jest to 450 metrów rocznie. W dodatku na południowy-wschód od obecnego stanowiska bazy znajdują się dwie szczeliny lodowe. Rozpadliny mają setki lat i są w dużym stopniu wypełnione śniegiem — można nawet do nich wjechać skuterem śnieżnym.

Jedna z tych rozpadlin zaczęła się jednak powiększać. Pomiary z ostatniego roku wskazują na wydłużenie się jej o ok. 1,7 km. Grozi to odcięciem bazy od reszty lodowca, a w przyszłości — znalezieniem się Halley VI na dryfującej górze lodowej. Dlatego konieczne było wybranie nowego miejsca dla stacji — posłużyły do tego obserwacje satelitarne, pomiary GPS oraz radar do penetracji gruntu.

Stacja jest tak zbudowana, aby przeciąganie jej modułów na nowe miejsce było stosunkowo łatwe. W Sylwestra British Antarctic Survey poinformowała, że rozpoczęła operację przeniesienia pierwszej części stacji na miejsce odległe o 23 kilometry. Moduł jest przesuwany przez sześć ciężkich pojazdów gąsienicowych.

Do przeniesienia jest jeszcze siedem głównych modułów stacji. Jak jednak zapewniają przedstawiciele BAS wszyscy chcą pracować szybko, bo można wykorzystać 24 godziny światła słonecznego podczas antarktycznego lata. „Sezon letni jest tu dość krótki. Trwa jakieś dziewięć tygodni" — mówi Tim Stockings z BAS. „A ponieważ pogoda i lód są nieprzewidywalne, musimy działać elastycznie".

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał partnera
Technologie kwantowe: nauka tworzy szanse dla gospodarki
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nowe technologie
Niewykrywalny bombowiec strategiczny Sił Powietrznych USA odbył pierwszy lot
Nowe technologie
Co mówią kury? Naukowcy opracowali tłumacza, użyli sztucznej inteligencji
Nowe technologie
Prof. Zybertowicz: AI może potraktować ludzkość jak budowniczy autostrad traktują mrowiska
Materiał Promocyjny
Dell Technologies: nie ma branży czy przedsiębiorstwa, które może funkcjonować bez nowoczesnych technologii