Opiekunowie niepełnosprawnych pozywają państwo - będzie pozew zbiorowy za brak przepisów

Opiekunowie niepełnosprawnych chcą od państwa odszkodowania za niewykonanie wyroku TK.

Aktualizacja: 01.09.2017 06:22 Publikacja: 31.08.2017 19:01

Opiekunowie niepełnosprawnych pozywają państwo - będzie pozew zbiorowy za brak przepisów

Foto: 123RF

Szykuje się precedensowy proces. Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych chcą w postępowaniu grupowym dochodzić odszkodowania za to, że wciąż dostają 520 zł świadczenia zamiast 1406 zł. Tyle dostają rodzice zajmujący się niepełnosprawnymi dziećmi. I Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 21 października 2014 r. uznał, że to niesprawiedliwe. Nakazał więc ustawodawcy uregulowanie tej kwestii. Ten nie zrobił tego do dziś.

Sto osób zawezwało więc Skarb Państwa do próby ugodowej. 10 sierpnia na rozprawie przed Sądem Rejonowym Warszawa-Śródmieście okazało się jednak, że na ugodę nie ma szans.

– To zmusza opiekunów, by wnieść powództwo w trybie spornym. Jako podstawę rozważamy art. 417 i 417[1] § 4 kodeksu cywilnego – mówi adwokat Sławomir Waliduda, reprezentujący Stowarzyszenie Opiekunów Osób Niepełnosprawnych Nadzieja.

Artykuł 417 k.c. mówi, że za szkodę wyrządzoną przez zaniechanie w wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa. Artykuł 417[1] § 4 stanowi zaś, że jeżeli szkoda została wyrządzona poprzez niewydanie aktu normatywnego, niezgodność z prawem niewydania tego aktu stwierdza sąd rozpoznający sprawę o naprawienie szkody.

– Liczymy jednak na dialog. Wierzymy, że Skarb Państwa uzna, iż brak zgody na ugodę nie był najlepszym rozwiązaniem. Do rozmów będziemy gotowi na każdym etapie postępowania – zapewnia Waliduda.

Gdyby się udało, rząd musiałby zapłacić opiekunom zaległe świadczenia od 2013 r. Wtedy weszła w życie nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych różnicująca świadczenia.

– Rząd może chcieć działać na przeczekanie do 21 października – uważa dr Rafał Bakalarczyk z Instytutu Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego. – Wtedy miną trzy lata od wyroku TK i możliwość dochodzenia roszczeń będzie ograniczona. Jednocześnie będzie próbował rozpocząć dyskusję z opiekunami o zmianie przepisów. W ten sposób rządzący mogą próbować marginalizować sprawę dotychczasowych roszczeń.

Dr. Paweł Kubicki z SGH uważa, że sukcesem będzie samo nagłośnienie sprawy.

– Rząd ustawą „Za życiem" chce stworzyć wizerunek dbającego, w przeciwieństwie do poprzedników, o osoby z niepełnosprawnością. Udowodnienie, że tak nie jest, może sprawić, iż rządowi będzie wygodniej wprowadzić rozwiązanie, które zrzuci temat z agendy – tłumaczy dr Kubicki.

Kilkanaście osób wywalczyło wyższe świadczenia w sądach administracyjnych, ale wyroki w sprawach indywidualnych nie zmieniają sytuacji wszystkich zainteresowanych. Wyrok TK wciąż nie jest zrealizowany, choć w programie wyborczym PiS to obiecywał. Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych protestowali już kilka razy, domagając się spełnienia obietnic wyborczych. Wiosną zorganizowali akcję wysyłania pustych łyżek do pani premier. Miały symbolizować ich dramatyczną sytuację.

Marcin Szymański - partner w Kancelarii Drzewiecki Tomaszek

Może to być jedno z pierwszych powództw zbiorowych opartych na przepisie 417 [1] par. 4 kodeksu cywilnego. Pozwala on dochodzić od Skarbu Państwa odszkodowania za niewydanie odpowiedniego aktu normatywnego, czyli za bezczynność legislacyjną państwa. Warunkiem dopuszczalności dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym jest, aby były one jednorodne i oparte na takiej samej podstawie faktycznej. Wszyscy opiekunowie dorosłych osób z niepełnosprawnością dochodziliby roszczenia odszkodowawczego, a więc spełniony byłby warunek jednorodzajowości. Taka sama jest też ich sytuacja faktyczna spowodowana bezczynnością legislacyjną państwa. Co do zasady powództwo takie wydaje się możliwe.

Szykuje się precedensowy proces. Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych chcą w postępowaniu grupowym dochodzić odszkodowania za to, że wciąż dostają 520 zł świadczenia zamiast 1406 zł. Tyle dostają rodzice zajmujący się niepełnosprawnymi dziećmi. I Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 21 października 2014 r. uznał, że to niesprawiedliwe. Nakazał więc ustawodawcy uregulowanie tej kwestii. Ten nie zrobił tego do dziś.

Sto osób zawezwało więc Skarb Państwa do próby ugodowej. 10 sierpnia na rozprawie przed Sądem Rejonowym Warszawa-Śródmieście okazało się jednak, że na ugodę nie ma szans.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami